Σε κάθε ανεπτυγμένη χώρα ο ιδιωτικός τομέας και ο δημόσιος έχουν μάθει να συνεργάζονται. Είναι καθαρά θέμα παραγωγικότητας. Ο δημόσιος τομέας έχει πάντα και έναν εποπτικό ρόλο – ενώ ο ιδιωτικός κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα. Να παράγει.
του Νίκου Μωράκη
Τους συμφέρει και τους δύο η υγιής ανάπτυξη. Ένα καλά οργανωμένο δημόσιο σύστημα, με αυτοματοποιημένες υπηρεσίες αντί γραφειοκρατίας, με αυστηρή εποπτεία που προάγει τον υγιή ανταγωνισμό και με σωστές υποδομές για καλύτερη εξυπηρέτηση του κόσμου δίνει τη δυνατότητα σε μια ιδιωτική εταιρεία να «στήσει» τους μηχανισμούς της και να παράγει έργο.
Είναι όπως μια θεατρική παράσταση όπου ο ιδιοκτήτης του θεάτρου μισθώνει το χώρο (με τους δικούς του κανόνες) ενώ η θεατρική ομάδα, εφόσον συμφωνήσει (με τους κανόνες αλλά και με το χρηματικό αντίτιμο) εκμεταλλεύεται τις υποδομές του θεάτρου. Αυτή τους η συνεργασία έχει ως αποτέλεσμα ο θεατής – ο οποίος είναι και ο τελικός αποδέκτης αυτής της συνεργασίας – να μπορεί να απολαύσει τη θεατρική παράσταση που ο ίδιος επέλεξε να παρακολουθήσει.
Τώρα φανταστείτε το αντίθετο…
Ο ιδιοκτήτης του θεάτρου, αγνοεί κάθε πρόταση που του κάνουν για να μισθώσουν το χώρο γιατί έχει την πεποίθηση ότι μπορεί να σηκώσει μια θεατρική παράσταση μόνος του. Πρέπει λοιπόν εκτός από τη συντήρηση του θεάτρου να αναλάβει και το στήσιμο της θεατρικής παράστασης. Να είναι σίγουρος ότι οι υποδομές του θεάτρου λειτουργούν κανονικά ενώ παράλληλα να παρακολουθεί και να επιτηρεί ηθοποιούς, σκηνοθέτες, μουσικούς και ηχολήπτες ότι κάνουν καλά τη δουλειά τους. Τέλος, επειδή έχει το μοναδικό θέατρο της πόλης ο θεατής – μην έχοντας άλλη επιλογή – παρακολουθεί την παράσταση.
Ποιο από τα δύο σενάρια ακούγεται πιο εύκολο και πιο παραγωγικό;
Η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων που σίγουρα κρύβει προβλήματα, όπως η σωστή επικοινωνία, ή το «τα κάνω όλα μόνος μου» που προϋποθέτει «στρατιωτική οργάνωση» προκειμένου να υλοποιηθεί ο στόχος; Το αφήνουμε στην δική σας κρίση.
Ας γυρίσουμε όμως στα δικά μας.
Και συγκεκριμένα στο χώρο της υγείας. Εκεί που η συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα έχει ερμηνευθεί διαφορετικά. Καταρχήν στην Ελλάδα κάθε πρόταση που γίνεται – κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα – αντιμετωπίζεται ως απειλητική. Απειλητική προς τις αστικές τάξεις που τις έχουν πείσει ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι «το τέρας του καπιταλισμού» που πρέπει να ξορκίσουν. Το «κεφάλαιο» που αν πάρει κομμάτι από τις δημόσιες δαπάνες θα ξεγυμνώσει τελείως τον Έλληνα φορολογούμενο και θα τον πιέσει ασφυκτικά με τα υψηλά κόστη που θα επιβάλει στη δημόσια περίθαλψη.
Συγχωρείστε μας αλλά αυτό δεν συμβαίνει ήδη; Περιμένουμε το κεφάλαιο για να μας αποτελειώσει;
Και ας υποθέσουμε ότι όντως η ιδιωτική περίθαλψη κοστίζει, θα συνεχίσει όμως να κοστίζει αν υπάρξει συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα; Το κράτος ως εγγυητής δεν θα προβλέψει βάζοντας δικλίδες ασφαλείας για τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες; Μην κοροϊδευόμαστε.
Λύσεις υπάρχουν. Πρόθεση δεν υπάρχει.
Και δεν υπάρχει γιατί σε μια κοινωνία που επικρατεί μια κρατικοδίαιτη αντίληψη η ιδέα ότι ο ιδιωτικός τομέας θα λειτουργήσει συμπληρωματικά ή ακόμα χειρότερα (άκουσον άκουσον) θα αντικαταστήσει το δημόσιο σύστημα ακούγεται λάθος ως και προκλητική.
Είναι τόσο μεγάλη η άρνηση του κόσμου να δεχθεί την «ιδιωτική πρωτοβουλία» που αρνείται να πιστέψει ακόμα και τις αποδείξεις. Δεν θα μιλήσουμε για την εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα τα δημόσια νοσηλευτήρια αλλά για τους αριθμούς που κρύβονται πίσω από αυτά. Καθώς λοιπόν ο κλάδος υγείας στην Ασφαλιστική Αγορά αυξήθηκε σε σχέση με πέρυσι 23,2% στο 9μηνο του 2015, ο κρατικός μηχανισμός στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2016 αναφέρει ότι θα υπάρξει περαιτέρω πάγωμα στην κρατική επιχορήγηση των δημόσιων νοσοκομείων. Αναφέρει επίσης ότι ενώ ο προϋπολογισμός για φάρμακα και υγειονομικό υλικό το 2014 ήταν 1,47 δισ. ευρώ και για 2015 1,22 δισ. ευρώ, τα επόμενα χρόνια θα μειωθεί ακόμα περισσότερο έπειτα από συμφωνία με τα προ απαιτούμενα των δανειστών.
Στην αντίπερα όχθη, τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια έχοντας αντιληφθεί την ανάγκη του κόσμου για αξιοπρεπή περίθαλψη έχουν «λογικευτεί» ως προς τα κόστη που χρεώνουν για τις υπηρεσίες τους στα συμβόλαια των ασφαλιστικών εταιρειών δίνοντας την ευκαιρία στις εταιρείες να μειώσουν ακόμα περισσότερο το κόστος των συμβολαίων υγείας. Το αποτέλεσμα; Οι σχέσεις μεταξύ Ασφαλιστικών εταιρειών και ιδιωτικών νοσηλευτηρίων να δυναμώσουν ακόμα περισσότερο.
Στην προκειμένη περίπτωση λοιπόν ένα ακόμα δείγμα συνεργασίας αρχίζει και αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το κράτος πότε άραγε θα αποφασίσει ότι πρέπει να αρχίσει να συνεργάζεται με τον ιδιωτικό τομέα; Θυμηθείτε το παράδειγμα με το θέατρο. Μπορεί άραγε ο ιδιοκτήτης να τα κάνει όλα μόνος του; Και τι εντύπωση δημιουργεί στο θεατή που τελικά δεν έχει άλλη επιλογή;