Μεγάλη ανάσα σε χιλιάδες πολίτες, φορολογουμένους, επιχειρηματίες και επιτηδευματίες στους οποίους οφείλονται χρήματα από φορείς του Δημοσίου θα δώσει νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που θα προβλέπει, ότι κάθε βεβαιωμένος φόρος, ληξιπρόθεσμη οφειλή, ακόμα και χρέη σε διαδικασία ρύθμισης θα μπορούν να συμψηφίζονται αυτεπάγγελτα με ποσά που οφείλει το Δημόσιο στους φορολογουμένους.
Η κυβέρνηση με το φορολογικό νομοσχέδιο που προτίθεται να καταθέσει προς ψήφιση στη Βουλή εντός του επόμενου διμήνου σκοπεύει να προχωρήσει στην τροποποίηση του άρθρου 11 του Ν. 3943/2011 ώστε να επιτρέπει τον συμψηφισμό οφειλών και απαιτήσεων μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου σε όλους τους φορείς και οργανισμούς της γενικής κυβέρνησης, όπως δήμοι, περιφέρειες, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, ΝΠΙΔ κ.ά. Με τον τρόπο αυτό αφενός θα μειωθούν δραστικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, αφετέρου θα περιορισθούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη των φορολογουμένων προς το Δημόσιο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Νέων», ο συμψηφισμός απαιτήσεων προχωρεί με εντολή του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. Μάλιστα, ενώ αρχικά η σχετική εισήγηση των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών αναφερόταν σε συμψηφισμό του ΦΠΑ με οφειλές και απαιτήσεις μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου, τελικά διαφαίνεται πως η οριστική ρύθμιση θα αφορά όλες ανεξαρτήτως τις οφειλές και όλους τους φόρους. Ωστόσο, η πλήρης νομοτεχνική επεξεργασία της πρότασης δεν έχει ακόμη προχωρήσει, ενώ υπάρχουν και τεχνικές δυσκολίες καθώς για να διενεργηθεί συμψηφισμός θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένη και εκκαθαρισμένη η χρηματική απαίτηση του οφειλέτη κατά της γενικής κυβέρνησης, κάτι που σήμερα παίρνει πολύ χρόνο.
Το σημερινό πλαίσιο
Σήμερα σε συμψηφισμό οφειλών προς και από το Δημόσιο – είτε αυτεπάγγελτα είτε μετά από αίτηση του φορολογουμένου – υπόκεινται οι βεβαιωμένες οφειλές ληξιπρόθεσμες και μη, οι βεβαιωμένες οφειλές που τελούν σε δικαστική ή διοικητική αναστολή, οι βεβαιωμένες οφειλές που για οποιονδήποτε λόγο καταβάλλονται τμηματικά, αλλά και οι παραγεγραμμένες οφειλές οι οποίες αντιτάσσονται σε συμψηφισμό για μία τριετία από τη συμπλήρωση της παραγραφής τους.
Βάσει του Ν. 3943/2011, σήμερα προτείνονται σε συμψηφισμό ή συμψηφίζονται αυτεπάγγελτα μόνον τα χρέη που είναι βεβαιωμένα στο με στενή έννοια Δημόσιο με απαιτήσεις του οφειλέτη που προέρχονται από το με στενή έννοια Δημόσιο, εφόσον υφίστανται κατά τον ίδιο χρόνο. Δηλαδή, δεν συμψηφίζονται σε καμία περίπτωση απαιτήσεις κατά του Δημοσίου με οφειλές που είναι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ υπέρ τρίτων (π.χ. υπέρ ΝΠΔΔ, τράπεζας κ.λπ.) Επίσης δεν συμψηφίζονται οφειλές προς το Δημόσιο με απαιτήσεις του οφειλέτη κατά ΟΤΑ (δήμοι, περιφέρειες), ΝΠΔΔ, ΟΠΑΔ, δημόσιων επιχειρήσεων, νοσοκομείων που έχουν μορφή ΝΠΔΔ κ.λπ. καθ’ όσον δεν υφίσταται αμοιβαιότητα.
Ακόμη, σήμερα ο δικαιούχος απαίτησης κατά του Δημοσίου προτείνει σε συμψηφισμό οφειλές προς το Δημόσιο που έχουν βεβαιωθεί στο όνομά του και όχι σε τρίτο πρόσωπο και εφόσον αυτές συνυπάρχουν κατά τον χρόνο της δήλωσης συμψηφισμού ή του αυτεπάγγελτου συμψηφισμού. Συνεπώς, απαίτηση του ομόρρυθμου εταίρου κατά του Δημοσίου δεν μπορεί να συμψηφιστεί με οφειλές της εταιρείας προς αυτό. Η χρηματική δε απαίτηση κατά του Δημοσίου πρέπει να είναι βεβαία και εκκαθαρισμένη. Επίσης, προϋπόθεση για τον συμψηφισμό είναι η χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου να αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή άλλο δημόσιο έγγραφο.
Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν τα φαρμακεία. «Ο ΕΟΠΠΥ οφείλει στους φαρμακοποιούς της Αττικής 300 εκατ. ευρώ για φάρμακα που έχουμε προμηθεύσει στους ασφαλισμένους από το 2011 μέχρι και σήμερα και για τα οποία έχουμε ήδη καταβάλει ΦΠΑ ύψους 18 εκατ. ευρώ. Την τελευταία τριετία πληρώνουμε φόρους για εισοδήματα που ακόμη δεν έχουμε εισπράξει. Αν λοιπόν προχωρήσει η ρύθμιση για τον συμψηφισμό θα πάρουμε μια ανάσα, ειδικά ενόψει της υποβολής των νέων φορολογικών δηλώσεων για το 2012», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αθηνών Κωνσταντίνος Λουράντος.
Οι οφειλές του Δημοσίου
Η ρύθμιση θα μειώσει το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες. Σήμερα οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου ανέρχονται σε 8,1 δισ. ευρώ και μεγαλύτερος οφειλέτης είναι τα ασφαλιστικά ταμεία με χρέη 4,3 δισ., έπονται τα νοσοκομεία με 2 δισ., οι ΟΤΑ με 961 εκατ. και τα υπουργεία με 538 εκατ. Αν προκύψει ότι οι φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές των προμηθευτών του Δημοσίου είναι για παράδειγμα 3 δισ. ευρώ (δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το πόσα οφείλουν εκείνοι που έχουν να λαμβάνουν από το Δημόσιο), τότε το υπουργείο θα χρειαστεί πλέον 5 δισ. ευρώ για να εξοφλήσει το σύνολο των υποχρεώσεών του.
Σημειώνεται πως στα πλαίσια του δεύτερου Μνημονίου η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει 8 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή οφειλών του Δημοσίου προς τρίτους, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί εντός του 2013. Ωστόσο, καθώς οι οφειλές των φορέων της γενικής κυβέρνησης εξακολουθούν να αυξάνονται, όπως και τα χρέη επιχειρήσεων και επιτηδευματιών προς εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία, η ρύθμιση για τον συμψηφισμό οφειλών θα συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση πιο βιώσιμων καταστάσεων στην Αγορά.
Όλοι οι φορείς αναμένεται να ενταχθούν στη ρύθμιση. Η κυβέρνηση με το φορολογικό νομοσχέδιο που προτίθεται να καταθέσει προς ψήφιση στη Βουλή εντός του επόμενου διμήνου, σκοπεύει να επιτρέπει τον συμψηφισμό οφειλών και απαιτήσεων μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου σε όλους τους φορείς και οργανισμούς της Γενικής Κυβέρνησης.