Τα αντιπαθητικά για κάποιους, κακά για άλλους, αφεντικά είναι δυστυχώς πιο συνηθισμένα απ’ ότι ίσως θα έπρεπε. Το καλό – αν μπορείς να το πεις καλό – είναι εύκολο να το αναγνωρίσεις.
Η αμερικανική ιστοσελίδα LifeHealthPRO παραθέτει τους πιο συνηθισμένους τύπους κακών διευθυντών/προϊσταμένων. Ανήκει ο δικός σας διευθυντής/προϊστάμενος σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες;
Ο Φωνακλάς
Αυτός ο τύπος κακού αφεντικού είναι, όπως λέει και ο τίτλος, πιθανότατα ο πιο αναγνωρίσιμος αλλά όχι και ο πιο συνηθισμένος. «Είναι το κλασικό παράδειγμα εκφοβισμού», σημειώνει ο Frank Mulcahy, διευθυντής εταιρικής ανάπτυξης στο Workplace Bullying Institute.
Αυτός ο προϊστάμενος επιπλήττει και υποτιμά τους εργαζόμενους. «Θα εκφοβίσουν για να σπείρουν τον τρόμο… ουρλιάζουν για να κρύψουν τη δική τους ανικανότητα», προσθέτει ο Mulcahy. «Θα εισβάλουν ακόμη και στον προσωπικό χώρο των άλλων». Δίνει ως παράδειγμα αυτού του τύπου αφεντικού τον παλιό προπονητή του NBA, Bobby Knight.
Ο (συνεχώς) Κριτικός
Αυτός είναι ένας πολύ πιο κοινός τύπος κακού προϊστάμενου – ο οποίος μπορεί να μην συμπεριφέρεται τόσο άσχημα, παρ’ όλα αυτά καταστρέφει την αυτοπεποίθηση των άλλων. Ο συνεχώς Κριτικός κάνει ακριβώς αυτό: πάντα βρίσκει κάτι λάθος στον υφιστάμενό του, άσχετα με το κατά πόσο η κριτική που ασκεί δικαιολογείται.
«Η δουλειά ποτέ δεν είναι αρκετά ικανοποιητική», τονίζει ο Mulcahy. «Είναι πολύ αποθαρρυντικό». Συμπληρώνει ότι ο Συνεχώς Κριτικός κάνει μεγάλη ζημιά σε πρόσωπο με πρόσωπο καταστάσεις, οι οποίες παρέχουν μεγαλύτερη δυνατότητα άρνησης.
Το Δικέφαλο Φίδι
«Το πιο διαδεδομένο είδος νταή είναι το Δικέφαλο Φίδι», σύμφωνα με τον Mulcahy. «Είναι περίπτωση Τζέκιλ και Χάιντ, παθητικός-επιθετικός που μαχαιρώνει πισώπλατα». Αυτός ο τύπος διευθυντή (μπορεί να απαντηθεί και σε συναδέλφους) φροντίζει αρκετά την εικόνα του προς τα ανώτερα στελέχη αλλά γίνεται νταής προς τους υφισταμένους του.
Ο Φρουρός
Ο Φρουρός εμποδίζει την πρόσβαση σε βοήθεια, ελέγχει τις επικοινωνίες ή αλλάζει το πρόγραμμα για να ασκήσει εξουσία πάνω σε υπάλληλό του. «Κρύβουν τα εργαλεία που χρειάζονται για να γίνει μία δουλειά», λέει ο Mulcahy. «Ή λένε, “ξέρω ότι έχεις ρεπό σήμερα αλλά πρέπει να κάνεις αυτό”». Και πάντα αυτό γίνεται όταν γνωρίζουν ότι ο υπάλληλος έχει κάποια άλλη υποχρέωση. Ο Φρουρός είναι ένας ακόμη τύπος νταή που μπορεί να συναντήσουμε και σε προϊστάμενους και σε συναδέλφους.
Ο (υπερβολικά) Σχολαστικός
Δεν είναι όλα τα κακά αφεντικά νταήδες – ορισμένοι απλώς δεν γνωρίζουν καλά πως να συνεργαστούν πιο αποτελεσματικά με την ομάδα τους. Μία συνηθισμένη περίπτωση είναι ο υπερβολικά Σχολαστικός, ο οποίος πιστεύει ότι πρέπει να παρακολουθεί κάθε σημείο λήψης απόφασης σε κάθε project. Αυτός ο πολύ συνηθισμένος τύπος διευθυντή μπορεί να τρελάνει τους υπαλλήλους. Μπορεί να υπάρχει η ελπίδα ότι τα αφεντικά θα ξεσυνηθίσουν αυτή τη συμπεριφορά, όμως μέχρι να το κάνουν, οι υφιστάμενοί τους είναι πολύ πιθανό να ακούνε το όνομα του διευθυντή και… να τρέχουν.
Ο ακοινώνητος
Ο ακοινώνητος είναι το αντίθετο του Σχολαστικού. Σύμφωνα με τον Cam Marston, συγγραφέα και ιδρυτή του Generational Insights, υπάρχει μία ολόκληρη ομάδα προϊστάμενων της Γενιάς Χ, που μεγάλωσαν χωρίς την εποπτεία των γονιών τους και θεωρούν ότι το να δουλεύουν μόνοι τους, με λίγο ή καθόλου έλεγχο ή συνεργασία, είναι ο ιδανικός τρόπος για να κάνουν πράγματα. Αυτοί οι προϊστάμενοι δίνουν εντολές στους κατώτερους, πηγαίνουν στο γραφείο τους και κλείνουν την πόρτα, ικανοποιημένοι ότι οι υπάλληλοι είναι χαρούμενοι που τους αφήνει μόνους να κάνουν τη δουλειά τους. Στην πραγματικότητα, πολλοί εργαζόμενοι νιώθουν σύγχυση και εγκατάλειψη με αυτή τη συμπεριφορά.
Ο Εργασιομανής
Αυτό το είδος αφεντικού φαίνεται ότι ποτέ δεν σταματά να εργάζεται, να στέλνει email στα Σαββατοκύριακα ή αργά το βράδυ, και να σε κάνει να νιώθεις ένοχος που έχεις τον παραμικρό προσωπικό χρόνο. Η πρόσφατη θύελλα που ξέσπασε μετά από δημοσιεύματα που ήθελαν την Amazon να αναγκάζει τους υπαλλήλους της να εργάζονται συνεχώς και να γίνουν «Amabots» (ρομπότ της Amazon δηλαδή) στο δρόμο για την τελειότητα αποτελεί ένα παράδειγμα προσήλωσης στην εργασιομανία. Μπορεί να έχει αποτέλεσμα στην Amazon. Για πολλούς όμως άλλους δεν ισχύει.
Ο Τεμπέλης
Ξανά το αντίθετο του προηγούμενου. Ο Τεμπέλης είναι ακριβώς στο άλλο άκρο από τον Εργασιομανή. Αυτός ο προϊστάμενος πάντα έχει κάποια σχέση με τα ανώτερα διοικητικά κλιμάκια που του επιτρέπει να «επιπλέει», παρά το γεγονός ότι συχνά δεν βρίσκεται στη δουλειά ή χάνει εργασίες. Η ομάδα του Τεμπέλη διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να κατηγορηθεί για καθυστερημένη ή ελλειπή εργασία, ακόμη και όταν φταίει ο προϊστάμενος που δεν έγινε σωστή δουλειά. Αντίθετα με τον Ακοινώνητο, ο Τεμπέλης δεν είναι πιθανό να διαθέτει ένα βασικό επίπεδο ικανοτήτων – είναι απλά λίγος για τη δουλειά του.