Του Eric Chaney, Chief Economist, AXA Group
Από το Μάρτιο 2009 οι αγορές έχουν ανακτήσει την αισιοδοξία τους ελπίζοντας ότι η κρίση έφτασε στο τέλος της. Στην πραγματικότητα τα σημάδια βελτίωσης πρέπει μάλλον να αποδοθούν στην επιβράδυνση της ανάλωσης αποθεμάτων, παρά σε πραγματική οικονομική ανάκαμψη. Εντούτοις, το οικονομικό περιβάλλον είναι σήμερα καλύτερο σε σύγκριση με τον προηγούμενο Δεκέμβριο. Οι κρατικές παρεμβάσεις και η αναθέρμανση των κεφαλαιαγορών αυξάνουν τις πιθανότητες μέσα στο 2010 να σημειωθεί παγκόσμια ανάκαμψη. Τι μπορούμε να περιμένουμε για τον κόσμο μετά την κρίση;
Βλέπω να αναδύονται δύο προοπτικές: το τέλος της οικονομίας «ChinAmerica» και η έκρηξη των δημόσιων χρεών.
Στην πρώτη φάση της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης -μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ- εμφανίστηκε μια σύνθετη οικονομία, η οποία γρήγορα βαφτίστηκε «ChinAmerica». Ο οικονομολόγος Andy Xie από το Πεκίνο την παρομοίασε με μοτοσικλέτα, της οποίας οδηγός ήταν ο Αμερικανός καταναλωτής και κινητήρας ο Κινέζος εργάτης. Ένα από τα πλεονεκτήματα αυτού του μοντέλου είναι ότι έβγαλε από τη μιζέρια εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων και εξασφάλισε μια παρατεταμένη και χωρίς πληθωρισμό ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας για σχεδόν 20 χρόνια. Όμως, η πιστωτική «φούσκα» που τροφοδότησε κατέρρευσε τελικά κάτω από το ίδιο της το βάρος με συνέπειες που είναι γνωστές σε όλους ανεξαιρέτως. Τώρα που το μοντέλο αυτό έχει ξεπεραστεί η προσπάθεια αποξήλωσής του θα πρωταγωνιστήσει στην παγκόσμια οικονομική σκηνή για τα επόμενα 5-10 χρόνια.
Όσον αφορά τις ΗΠΑ, η αναστάτωση αποδίδεται κατ’ αρχάς στους καταναλωτές. Όπως η ανατίμηση των περιουσιακών στοιχείων αποθάρρυνε την αποταμίευση, η υποτίμησή τους θα την ενθαρρύνει. Η θεαματική πτώση της προσωπικής τους περιουσίας θα εξαναγκάσει τα νοικοκυριά σε αποταμίευση. Η δεύτερη αλλαγή θα προέλθει από τις οικονομικές πολιτικές του Προέδρου Ομπάμα. Πέρα από τις άμεσες ενέργειες -σταθεροποίηση της ζήτησης με τη διάθεση κρατικών κονδυλίων που προέρχονται από δανεισμό-, επιδιώκει να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Αμερικής σε δύο βασικούς τομείς: βιολογικές επιστήμες και ενέργεια χωρίς διοξείδιο του άνθρακα. Με τον τρόπο της η πολιτική που εστιάζει στο σκέλος της προσφοράς θα συμβάλει στην απεξάρτηση της οικονομίας από την κατανάλωση.
Όσο για την Κίνα, αν και η στροφή θα είναι περισσότερο σταδιακή, θα είναι ωστόσο και ριζική. Για να μειώσουν την εξάρτηση της Κίνας από τις εξαγωγές, τα Κινεζικά πολιτικά κέντρα αποφάσεων θέλουν να χτυπήσουν με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια. Αναπτύσσοντας ένα κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας, η Κυβέρνηση θα αυξήσει τις κοινωνικές παροχές και θα πείσει τους Κινέζους ότι είναι παράλογο να αποταμιεύουν 25-30% των εισοδημάτων τους. Η αλλαγή αυτή θα απαιτήσει χρόνο, αλλά τελικά η Κινεζική ανάπτυξη θα στηριχθεί στη ζωηρή εσωτερική ζήτηση και θα δημιουργήσει μικρότερα εμπορικά πλεονάσματα.
Όσον αφορά την έκρηξη του δημόσιου χρέους, μέσα σε διάστημα 2 ετών οι Κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και των ευρωπαϊκών χωρών θα αυξήσουν τις δανειακές τους ανάγκες κατά περίπου 2.500 δισ. δολάρια. Η Ιταλία θα μοιάζει αρκετά «ενάρετη» σε σύγκριση με τη Γερμανία. Το μόνο προηγούμενο εξέλιξης τέτοιας διάστασης στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος. Βραχυπρόθεσμα η υπεραφθονία αποταμιεύσεων διεθνώς θα διευκολύνει την τοποθέτηση αυτού του χρέους. Είναι όμως απαραίτητο να αντιστραφεί αυτή η δυναμική, η οποία φθείρει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Πέρα από τα παραδοσιακά προϋπολογιστικά μέτρα -αύξηση της φορολογίας και περικοπές των δαπανών-, δύο οικονομικές δυνάμεις θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην απομόχλευση των οικονομιών (θεωρώντας ότι η αθέτηση υποχρεώσεων δεν αποτελεί επιλογή): πληθωρισμός και παραγωγικότητα. Οι αγορές φαίνεται να στρέφονται προς τον πληθωρισμό και το σκεπτικό του οικονομολόγου Kenneth Rogoff, ο οποίος πιστεύει ότι η Fed θα πρέπει να αποδεχθεί και ακόμη και να αγκαλιάσει ανοιχτά τον υψηλό αλλά προσωρινό πληθωρισμό ως τρόπο μείωσης του δημόσιου χρέους.
Ο πληθωρισμός, ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας φόρος που επιβάλλεται στους δανειολήπτες, είναι εντούτοις μια απατηλή λύση. Κατ’ αρχάς, δεν μπορεί απλώς να επιβληθεί. Δεύτερον, γρήγορα μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας. Τέλος, καθώς εξασθενεί την ικανότητα ανταγωνισμού, οδηγεί σε μια σειρά ανταγωνιστικών υποτιμήσεων. Η καλύτερη λύση είναι προφανώς η πραγματική ανάπτυξη ως αποτέλεσμα της παραγωγικότητας και, αν είναι δυνατόν, αύξησης του εργατικού δυναμικού. Η εστίαση του διεθνούς ανταγωνισμού θα είναι στην παραγωγικότητα και συνεπώς στην καινοτομία. Αυτή τη φορά η πρόκληση δε θα περιορίζεται μόνο στην υπεράσπιση του κομματιού της παγκόσμιας πίτας που κατέχει ο καθένας. Θα αφορά και το έξυπνο ξεκαθάρισμα των χρεών που έχει αφήσει η Μεγάλη Ύφεση.
Είναι πράγματι εφικτό: στο τέλος του Β’ Παγκόσμιου πολέμου, το 1946, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ είχε φτάσει το 122% του ΑΕΠ. Είκοσι χρόνια αργότερα το χρέος είχε περιοριστεί στο 43% του ΑΕΠ, χωρίς τη βοήθεια υψηλού πληθωρισμού. Το μυστικό: Ανάπτυξη και Παραγωγικότητα!
ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ-ΑΡΚΕΤΕΣ ΘΑΛΕΓΑ,ΑΝΕΒΑΖΕΤΕ ΑΡΘΡΑ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑ ΣΑΣ,ΟΠΩΣ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ.ΕΠΕΙΔΗ ΛΟΙΠΟΝ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ 3 ΗΜΕΡΕΣ ,ΤΟ ΕΧΕΤΕ ΚΑΝΕΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΣ ΦΟΡΕΣ ΜΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΝΟΥΣΙΑ ΑΡΘΡΑ-ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΜΩΣ ΕΠΙΒΑΛΕΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΡΙΤΙΚΗ.
1. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΗΛΕΨΟΥΜΕ ΠΟΥ Η ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΤΟΝ ”ΚΟΛΠΟ”, ΠΟΥΛΑΕΙ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΙΝΤΕΡΝΕΤ? ΜΗΠΩΣ ΜΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΜΕΡΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ? ΟΠΩΣ ΓΚΡΟΥΠΑΜΑ-ΑΞΑ-ΕΘΝΙΚΗ+ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ-ΑΓΡΟΤΙΚΗ+ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ Κ.Λ.Π ”ΜΕΓΑΛΟΙ”?ΜΗΠΩΣ ΕΠΕΙΔΗ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ ΝΑ ΠΟΥΛΑΕΙ & ΤΟΥΣ ΛΟΙΠΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ,ΟΠΩΣ ΛΕΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΡΕΛΑΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗ ΧΑΡΑ ΜΑΣ? ΑΓΑΠΗΤΕ Φ.ΕΚΔΙΔΕΙΣ ΕΝΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΩΛΗΤΕΣ, ΧΩΡΟΣ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΑΝΗΚΕΣ ΚΑΙ ΕΣΥ ΚΑΠΟΤΕ, ΣΥΝΕΠΩΣ ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΑΠΟ ΠΡΩΤΟ ΧΕΡΙ ΟΤΙ ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΔΕΝ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΑΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ.ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΗΝ Ε Λ Λ Α Δ Α.ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΗΜΕΡΑ.ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ ΛΑΟ.
2.ΟΣΟ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΣ ΝΑ ΔΩΣΕΙΣ ΕΝΑ ΧΑΜΗΛΟ ΠΡΟΦΙΛ ΣΤΟΝ CEO ΤΗΣ ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ, ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΕΝΕΙ ΣΤΟ ”ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΟ” ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ, ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΙΟΣ ΑΛΑΖΟΝΕΙΑ, Η ΟΠΟΙΑ ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΜΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΤΩΝ, ΠΟΥ Η ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΛΟΙΠΟΝ ΤΗΣ ΠΟΛΥΘΡΟΝΑΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΤΩΝ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΙΕΤΙΑ,ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΕΝΤΕΛΩΣ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΑΣ.
3.ΘΕΩΡΕΙΣ ΑΓΑΠΗΤΕ Φ. ΟΤΙ ΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΞΑΓΟΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ, ΜΠΟΡΕΙ ΠΟΤΕ ΝΑ ”ΜΑΘΕΙ” ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΟ ΤΟΠΟ ΠΟΥ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΑ-ΜΠΙΖΝΕΣ ΓΑΡ,ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΛΑ ΜΕ ΜΙΑ ΝΤΟΠΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ-ΑΣ ΜΟΥ ΕΠΙΤΡΑΠΕΙ Ο ΟΡΟΣ”ΝΤΟΠΙΑ”.[?]ΑΛΛΩΣΤΕ Η ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΟΒΑΡΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙ ΣΑΙΤ ΤΗΣ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΣΑΝ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟ 1986 ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΙ 1980 ΠΟΥ ΓΡΑΨΑΤΕ.ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ ΓΝΩΣΤΟ ΟΤΙ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ, ΑΝ ΟΧΙ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ,ΕΧΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΛΕΟΝ ΤΩΝ 100 ΕΤΩΝ.
ΤΕΛΟΣ ΕΚΤΙΜΩ ΟΤΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΠΛΕΥΡΑ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΙΣΘΟΥΝ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ,ΝΥΝ Η ΟΙΠΟΨΗΦΙΟΙ,ΟΤΙ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΙΣ ΜΠΙΖΝΕΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΕΠΕΙ ΠΡΩΤΑ ΝΑ ΠΟΥΛΗΣΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΣ[ΓΕΝΙΚΩΣ], ΚΑΙ ΝΑ ΜΗ ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΤΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ, ΘΑ ΑΓΟΡΑΣΕΙ ΤΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΟΥΤΩΣ Η ΑΛΛΩΣ.ΞΕΧΑΣΑΜΕ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ ΟΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΠΟΥΛΑΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΖΟΥΜΕ ΟΛΟΙ.ΞΕΧΑΣΑΜΕ ΟΤΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΚΡΙΒΟΤΕΡΟ.ΞΕΧΑΣΑΜΕ ΟΤΙ ΜΟΝΟ ΕΜΕΙΣ, ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑΜΕΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ, ΚΡΑΤΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ,ΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΛΛΗΛΟΣΥΓΚΡΟΥΟΜΕΝΟ,ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ ΑΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΗ,ΔΙΝΟΥΜΕ ΛΥΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΑΣ.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ.
Χμμ.. Από τα σημεία που καυτηριάζεις, έχεις δεν έχεις δίκιο, δείχνεις ότι μάλλον διαθέτεις περιορισμένη αντίληψη σαν πολλούς άλλους συνάδελφους.
Με τα λογια σου δείχνεις ότι τα υπόλοιπα σημεία του κειμένου δεν σε άγγιξαν. Εμένα με προβλημάτισαν αρκετά
Και εγώ σαν Ασφαλιστής ανησυχώ από τις διάφορες απειλές που μας περιτριγυρίζουν όμως προσπαθώ να δω και τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς, των εταιρειών. μόνον έτσι μπορούμε να διαπραγματευτούμε και να βρούμε τη χρυσή τομή. Διαφορετικά, αν ο καθένας τραβάει το σχοινί από την πλευρά του συζητώντας μονόπλευρα τις θέσεις του, δεν θα βρούμε άκρη ποτέ και μια ωραία πρωία μας βλέπω χωρίς δουλεια!
Δεν μπορώ να δω γιατί να μας απασχολεί το ποιος είναι ο συγγραφέας του ανωτέρω άρθρου/αποψη για το που βρίσκεται και προς τα που πάει η παγκοσμία οικονομία. Εμένα με ενδιαφέρει αν έχει πιάσει σωστά τα γεγονότα και τις τάσεις και αν οι προβλέψεις του στηρίζονται σε λογικές υποθέσεις. Μην ξεχνάμε ότι όλοι κάνουν μια κατά την γνώμη τους ‘μελετημένη πρόβλεψη’ στηριζόμενοι σε θεωρίες, μοντέλα, παγκόσμιες εμπειρίες και μελέτες. Μου φαίνεται πολύ αξιόλογη η άποψη που κατέθεσε ο κύριος αυτός. Χωρίς να έχω την ανάλογη εμπειρία και παιδεία μπορώ να δω ότι καλά τα λέει. Βρίσκω την άποψη του πολύ ρεαλιστική συνάδελφοι.