Δημοσιεύουμε απόσπασμα από την ομιλία του Πλούταρχου Σακελλάρη, αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, στην Ημερίδα Banking Forum της ΕΕΔΕ. Η ομιλία του ήταν διαφωτιστική σε πολλά θέματα: Η χρηματοπιστωτική κρίση, τόνισε ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, προκάλεσε τη βαθύτερη ύφεση που έχουν γνωρίσει οι οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την εποχή του β’ παγκόσμιου πολέμου. Ο καλύτερος τρόπος για να διαπιστώσουμε πόσο βαθειά ήταν αυτή η ύφεση είναι να εξετάσουμε για κάθε κράτος μέλος της ΕΕ το ποσοστό κατά το οποίο το ΑΕΠ παραμένει χαμηλότερο τώρα από το αμέσως προηγούμενο ανώτατο επίπεδό του.
Οι τρεις χώρες τη Βαλτικής δέχτηκαν το ισχυρότερο πλήγμα με το ΑΕΠ τους να παραμένει κατά 15%-25% χαμηλότερο από το προηγούμενο επίπεδό τους και ακολουθεί η Ιρλανδία. Στην Ελλάδα η κατάσταση δεν είναι τόσο δεινή αλλά είναι φυσικά σοβαρή καθόσον το ΑΕΠ είναι κατά 8% χαμηλότερο. Όσον αφορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τόνισε πως επλήγησαν περισσότερο από ό,τι οι μεγάλες, ενώ σχετικά με τα δάνεια προς τις ΜΜΕ στη ζώνη του ευρώ ανέφερε πως παρατηρείται πλέον σταθεροποίηση ύστερα από μακρά περίοδο έντονης πτώσης.
Σχετικά με τις χορηγήσεις της ΕΤΕπ, που στηρίζουν την οικονομία της ΕΕ κατά τη διάρκεια αυτής της βαθειάς οικονομικής ύφεσης, είπε πως η εξέλιξη των νέων υπογραφών δανείων από το 2007 που ήταν 47,8 δισ. €, ανήλθαν σε 57,6 το 2008, 79,1 το 2009 για να μειωθούν σε 71,8 δισ. € το 2010. Ανέφερε, ακόμα πως οι χορηγήσεις της ΕΤΕπ προς την Ελλάδα (υπογραφείσες χρηματοδοτικές συμβάσεις) από 755 εκατ. € το 2007, σε 1.165 το 2008, 1.618 το 2009 και έφθασαν τα 3.151 εκατ. € το 2010.
Μίλησε ακόμα, ο κ. Σακελλάρης, για τη Στρατηγική «Ευρώπη 2020» που θα ισχύσει μετά το ΕΣΠΑ που τελειώνει το 2013 και θα καθορίσει τη νέα προγραμματική περίοδο από το 2014 μέχρι το 2020 και στοχεύει σε Έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Κύριοι στόχοι αυτής της στρατηγικής είναι το 75% του πληθυσμού μεταξύ 20 και 64 ετών να έχει απασχόληση. Το 3% του ΑΕΠ της ΕΕ να επενδύεται σε έρευνα και ανάπτυξη. Να υπάρχουν οι στόχοι 20-20-20 για το κλίμα και την ενέργεια. Να βελτιωθεί το επίπεδο της εκπαίδευσης και ιδίως να μειωθεί το ποσοστό των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα τη σχολική εκπαίδευση με παράλληλη αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που κατέχει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τέλος να προωθηθεί η κοινωνική ένταξη μέσω του περιορισμού της φτώχειας.
Αναφερόμενος στη χώρα μας ο κ. Σακελλάρης είπε: Είμαστε σε μία φάση όπου οι περισσότερες οικονομίες της Ευρώπης σταδιακά ανακάμπτουν και πολλοί αναρωτιούνται ποια θα είναι η πορεία της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια. Είναι δεδομένο ότι για δεκαετίες η οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα βασίζεται στη ζήτηση με την προσφορά βέβαια να αγκομαχά να την προφτάσει. Όσο βρίσκαμε εξωτερικούς δανειστές μπορούσαμε να συνεχίσουμε έτσι. Είναι σαφές ότι για πολλά ακόμη χρόνια δεν θα υπάρχουν περιθώρια για εφαρμογή μακροοικονομικής πολιτικής τόνωσης της ζήτησης, όπως τη γνωρίσαμε μέχρι πρόσφατα, π.χ. μέσω δημοσιονομικών μέτρων. Αντίθετα, η χώρα αντιμετωπίζει δεσμευτικούς περιορισμούς στο πλαίσιο της δημοσιονομικής εξυγίανσης και πρέπει κάθε χρόνο να παράγει πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα για να επιτύχει τη σταθεροποίηση και στη συνέχεια τη μείωση του υψηλού δημόσιου χρέους της. Η ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική δεν είναι δυνατό να προσαρμοσθεί ειδικά στην κατάσταση της Ελλάδας και θα στηρίξει την οικονομία μας μόνο στο μέτρο που αυτό είναι πρόσφορο για τη ζώνη του ευρώ στο σύνολό της.
Συνεπώς, η ανάπτυξη πρέπει να προέλθει από την πλευρά της προσφοράς. Πρωταρχική ανάγκη για να επιστρέψει η ανάπτυξη είναι η δημοσιονομική σταθεροποίηση. Χωρίς αυτήν ο εγχώριος τραπεζικός τομέας θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει προβλήματα ρευστότητας, ενώ ο ξένος τραπεζικός τομέας και γενικά οι πηγές χρηματοδότησης παραγωγικών επενδύσεων στην Ελλάδα, θα συνεχίσουν να αποφεύγονται. Παράλληλη συνθήκη, για την ανάπτυξη της προσφοράς, είναι βέβαια και η τόνωση της κερδοφορίας των επενδύσεων. Με άλλα λόγια πρέπει να αυξηθεί η παραγωγικότητα, όπου στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης. Το μήνυμα λοιπόν είναι αισιόδοξο. Η δουλειά έχει αρχίσει να γίνεται, πρέπει να συνεχίσει και εφόσον ολοκληρωθεί και αυξηθεί η παραγωγικότητα και επομένως οι επενδύσεις που θα τονώσουν την ανάπτυξη θα έλθουν. Κλείνοντας, ο κ. Σακελλάρης διαβεβαίωσε τους παρισταμένους, πως η ΕΤΕπ θα εξακολουθήσει να προσφέρει σημαντική στήριξη στην πραγματική οικονομία προκειμένου να συμβάλλει στη βιώσιμη αναγέννησή της.