Με πανηγυρικό σχεδόν τρόπο πληροφορηθήκαμε όλοι στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, ότι επήλθε συμφωνία στο Ecofin και ότι η Ευρώπη συμφώνησε επιτέλους για τον τρόπο διάσωσης των τραπεζών στο μέλλον και την κατανομή των βαρών. Μέχρι και ανακοίνωση εξέδωσε το Υπουργείο Οικονομικών ότι «οι καταθέσεις των Ελλήνων, αλλά και των άλλων πολιτών της ΕΕ στα πιστωτικά ιδρύματα, με βάση τη χθεσινή απόφαση του Ecofin, είναι απολύτως εγγυημένες, τουλάχιστον μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά Άτομο και ανά Τράπεζα».
Με μια προσεκτική ανάγνωση βέβαια της απόφασης, προκύπτει ότι υπάρχει και ένα ανοιχτό παράθυρο για κούρεμα ακόμη και των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ. Η απόφαση λέει ότι απαγορεύεται μεν να κουρευτούν άμεσα οι καταθέσεις, αλλά υπάρχει η υποσημείωση ότι αν εκλείψουν όλες οι άλλες επιλογές (μέτοχοι, ομόλογα, μη διασφαλισμένες καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ) και προκειμένου να αποφευχθεί η επιβάρυνση του δημοσίου και των φορολογουμένων, μπορούν να αντληθούν χρήματα και από τα αντίστοιχα Ταμεία Εγγύησης Καταθετών των κρατών-μελών.
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από τις λέξεις. Η απόφαση αυτή καταργεί επισήμως το θεσμό της τράπεζας. Καταργεί το δικαίωμα κάποιου πολίτη να έχει χρηματική περιουσία και του στερεί τη δυνατότητα να εμπιστεύεται την περιουσία του αυτή σε μια εταιρεία (την τράπεζα) που για αυτόν ακριβώς το λόγο έχει ιδρυθεί, να του φυλάσσει και να του διασφαλίζει τα χρήματά του. Διαβάστε τον ορισμό της «Τράπεζας» (Wikipedia):
«Τράπεζα ονομάζεται μια επιχείρηση, η οποία ασχολείται με χρηματικές και πιστωτικές συναλλαγές. Ανάλογα με το είδος της μπορεί να δέχεται καταθέσεις, να χορηγεί δάνεια, να φυλάσσει και να διαχειρίζεται αξιόγραφα, να αναλαμβάνει την πληρωμή για λογαριασμό του πελάτη.
Η κερδοφορία της τράπεζας βασίζεται στη λεγόμενη “ψαλίδα”, δηλαδή τη διαφορά ανάμεσα στο επιτόκιο δανεισμού και στο επιτόκιο καταθέσεων. Βέβαια οι τράπεζες αποκομίζουν και από αλλού χρήματα όπως από προμήθειες ή από συμμετοχές και επενδύσεις. Ωστόσο η κύρια λειτουργία της έγκειται στο δανεισμό (χορηγήσεις και καταθέσεις)».
Η μη δυνατότητα ελέγχου της λειτουργίας των τραπεζών από τις κυβερνήσεις, μετακυλίεται ως «ρίσκο» στους καταθέτες. Αυτό που όλοι συζητούσαμε, είναι επίσημο πλέον. Το ευρωπαϊκό (και το παγκόσμιο βέβαια) τραπεζικό σύστημα είναι πάνω από τις εκλεγμένες κυβερνήσεις των κρατών. Το τραπεζικό σύστημα επιβάλει τους κανόνες και τον τρόπο που θέλει να λειτουργεί και οι κυβερνήσεις όλα αυτά τα μετατρέπουν σε νόμους. Δεν είναι πλέον θέμα Οικονομικό, είναι θέμα Δημοκρατίας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ας θυμηθούμε ότι την τελευταία διετία, σε δύο τουλάχιστον ευρωπαϊκές χώρες του νότου, σε κρίσιμες χρονικές περιόδους διορίστηκαν Πρωθυπουργοί πρώην κεντρικοί τραπεζίτες, μη εκλεγμένοι, ούτε καν ως βουλευτές! Και θεωρήθηκε και επιτυχία!
Αλήθεια, πού θέλουν να στρέψουν τα χρηματικά διαθέσιμα των πολιτών; Σε αμοιβαία κεφάλαια; Σε επενδύσεις; Σε μετοχές; Σε μη τραπεζικά ομόλογα, αφού τα τραπεζικά ήδη κουρεύονται; Άγνωστο. Ίσως είναι πιο εύκολη η απάντηση, ότι οι πολίτες δεν πρέπει να έχουν πλέον χρηματικά διαθέσιμα. Και όπου διαπιστώνεται ότι υπάρχουν, πολλά ή λίγα, θα κατάσχονται… νόμιμα. Μέσω κουρεμάτων ομολόγων, μέσω κουρεμάτων καταθέσεων, μέσω χαρατσιών, μέσω έκτακτης άμεσης φορολόγησης, μέσω υπερβολικής έμμεσης φορολόγησης των βασικών αγαθών διατροφής ή διαβίωσης, μέσω αυτόματης παρακράτησης μισθών και συντάξεων αν διαπιστωθούν οφειλές, μέσω… μέσω… μέσω…
Και πάλι όμως δεν είναι ικανοποιητική η απάντηση. Πού πάνε όλα αυτά τα χρήματα; Λογικό να θέλουν να συσσωρεύονται στις τράπεζες ή κάπου αλλού, αλλά αν οι πολίτες, μια κοινωνία στο σύνολό της δεν καταναλώνει, τότε δεν θα υπάρχει ζήτηση και δεν θα παράγουν αυτοί που συσσωρεύουν, ώστε να κερδίσουν ακόμα περισσότερο πουλώντας. Εκτός, αν ζούμε την περίοδο όπου οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν ενδιαφέρουν πια, το χρήμα συγκεντρώνεται για να το ρίξουν σε άλλες πολυπληθείς περιοχές (π.χ. τεράστια τμήματα της Αφρικής ή της Ασίας), ώστε να δημιουργηθεί νέα τεράστια τεχνητή ζήτηση, να «ευημερήσουν» σε μερικές δεκαετίες και αυτές οι κοινωνίες, να γίνουν κοινωνίες «δυτικού τύπου», να κάνουν τον κύκλο τους κ.ο.κ.
Γιατί το παράλογο, αγαπητοί αναγνώστες, είναι ότι, ενώ μας λένε ψυχρά ότι δεν είναι εγγυημένα τα χρήματά μας σε οποιαδήποτε τράπεζα, ταυτόχρονα μας υποχρεώνουν όλες τις συναλλαγές μας να τις κάνουμε μόνο μέσω τραπεζικού συστήματος. Από τις αμοιβές μας (σε τραπεζικούς λογαριασμούς), τις αγορές μας (με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες), τους φόρους μας (δεν εισπράττουν πλέον οι εφορίες, με την «ταυτότητα πληρωμής» που τυπώνεις πληρώνεις υποχρεωτικά σε τράπεζα), κ.λπ. Άρα οποιαδήποτε στιγμή υποχρεούσαι να έχεις ή να βάλεις χρήματα στον τραπεζικό σου λογαριασμό, για κάθε υποχρέωσή σου, για κάθε δοσοληψία σου. Το πότε και για ποιόν λόγο θα δεσμευθούν είναι άγνωστο. Ας μη βιαζόμαστε όμως, θα το μάθουμε κάποια στιγμή ξαφνικά, ίσως τη μέρα που θα τα έχουμε χάσει…