Σήμερα αναμένεται η νέα αξιολόγηση της Moody’s για το ελληνικό δημόσιο, με στελέχη της αγοράς, αν και εκφράζουν την αισιοδοξία τους, να παραμένουν συγκρατημένα, καθώς ο Οίκος έχει αποδειχθεί αρκετά φειδωλός. Η Ελλάδα παραμένει από τον περασμένο Νοέμβριο στη βαθμίδα “Caa3”,ενώ στην αξιολόγηση του Απριλίου οι προσδοκίες διαψεύσθηκαν καθώς προχώρησε απλά στην αναβάθμιση του outlook για τις ελληνικές τράπεζες.
Η κυβέρνηση αναζητά διακαώς θετικά μηνύματα εντός και εκτός συνόρων εν όψει του σχεδίου εξόδου στις αγορές. Ωστόσο, καθώς αυτό θα ξεδιπλωθεί – όπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου – μετά την αξιολόγηση της τρόικα ή όταν υπάρξει ένα μεγάλο θετικό μήνυμα δεν δείχνει να… βιάζεται.
Στο εσωτερικό, θετικά μηνύματα υπάρχουν. Στην εβδομαδιαία της έκθεση η Eurobank ανέφερε ότι «οι αγορές αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας αλλά απαιτείται ακόμη σημαντική προσπάθεια». Επισημαίνει ότι η σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς των ομολόγων και των Προθεσμιακών Συμβολαίων Ανταλλαγής Πιστωτικού Κινδύνου (CDS) δείχνουν ότι οι αγορές εξακολουθούν να αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας. Οι πράξεις στα προθεσμιακά συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου (Credit Default Swaps, CDS) αυξήθηκαν κατά 74 σύμφωνα με τα εβδομαδιαία στοιχεία της βάσης δεδομένων DTCC ενώ το αντίστοιχο περιθώριο των CDS σύμφωνα με το Bloomberg την Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014 ήταν στις 450 μβ για πρώτη φορά από το 2012. Σε όρους δημοσίου διαλόγου της άνοιξης του 2010 και μόνο το άκουσμα CDS θα προκαλούσε αρνητικές αντιδράσεις καθώς μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης αναλωνόταν σε φήμες περί κερδοσκοπικών πιέσεων στα ελληνικά CDS ενώ παρέβλεπε τη μεταβολή των μεγεθών της πραγματικής οικονομίας που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την έντονα αυξητική πορεία. Υπενθυμίζουμε εδώ ότι τα ελληνικά CDS ήταν περίπου στις 450 μβ στις αρχές Απριλίου 2010, ένα μήνα περίπου από την υπογραφή του 1ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας και ενώ όλη η προσπάθεια δημοσιονομικής σύγκλισης, εφαρμογής του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κ.λπ. ήταν ακόμη μπροστά μας.
Οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή την αναθεώρηση της πιθανότητας είναι:
• Η πρόοδος που έχει σημειώσει η ελληνική οικονομία τους προηγούμενους μήνες τόσο όσον αφορά τη δημοσιονομική σύγκλιση (επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 και την αναμενόμενη αύξησή του για τα επόμενα χρόνια) αλλά και την εφαρμογή σημαντικού μέρους του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
• Η αναμενόμενη επιστροφή της πραγματικής οικονομίας σε θετικούς πραγματικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2013. Η επίσημη πρόβλεψη σύμφωνα με το 2ο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (2ΠΣΕΟ)είναι για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης 0,6% του ΑΕΠ για το 2013 ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank είναι 0,8% του ΑΕΠ.
• Η διαφαινόμενη λύση στο θέμα των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα που μάλλον προσδιορίζεται προς τις αρχές του 2015 στην καλύτερη περίπτωση. Σημειώστε εδώ ότι το χρέος προς τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί μικρό ποσοστό μόνο του συνολικού δημόσιου χρέους. Τα όποια μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα αφορούν μόνο το χρέος προς τον επίσημο τομέα. Οποιαδήποτε αναδιάρθρωση του χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα δεν θα έλυνε το πρόβλημα του δυσβάστακτου χρέους.
Βέβαια κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η κατάσταση ομαλοποιήθηκε, επισημαίνεται. Ας μην παραβλέπουμε ότι το περιθώριο των CDS με υποκείμενο τίτλο τα ελληνικά 5-ετή ομόλογα είναι στις 449 μβ σημαντικά υψηλότερο π.χ. από το αντίστοιχο περιθώριο των CDS της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας (στις 180 μβ και 51 μβ αντίστοιχα στις 30/07/2014).
Δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό καθώς είμαστε στο μέσο μιας ακόμη αξιολόγησης από την τρόικα, τόσο η εφαρμογή του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων όσο και η εφαρμογή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων παρουσιάζουν σημαντικές υστερήσεις ενώ πλέον το πιο κρίσιμο σημείο για την επόμενη περίοδο πέρα από τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας είναι η δημιουργία εκείνων των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επίτευξη του στόχου για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ 2,9% το 2015. Ήδη οι σημαντικές καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος προκαλούν ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητα επίτευξης του συγκεκριμένου στόχου.
