Επιστολή προς τον Πρωθυπουργό με θέμα: “Η υπόθεση Ασπίς είναι ζήτημα συστημικής ευστάθειας και μόνο έτσι μπορεί να αντιμετωπισθεί” απέστειλε στις 18 Νοεμβρίου 2013 ο Σύλλογος Ζημιωθέντων από την Ασπίς Πρόνοια. Στην επιστολή γίνεται μια αναδρομή στα μέχρι σήμερα διαδραματισθέντα, αναλύονται τα τεράστια οικονομικά, κοινωνικά και ανθρωπιστικά ζητήματα που έχουν ανακύψει και καλείται ο Πρωθυπουργός να παρέμβει για την επίλυση αυτού του πολύ μεγάλου κοινωνικού προβλήματος το οποίο αφορά εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες.
Η επιστολή έχει ως εξής:
Προς : Πρωθυπουργό κ. Α. Σαμαρά
Κοιν. Υπουργό Οικονομικών Κον Ι. Στουρνάρα
Αναπλ. Υπουργό Οικονομικών Κον Χ. Σταϊκούρα
Γεν. Γραμματέα Υπουργ. Οικονομικών Κα Χ. Παπακωνσταντίνου
Γενικό Διευθυντή Υπουργ Οικονομικών Κον Κ. Μασούρα
Γενική Δ/νση Οικονομικής Πολιτικής Κα Ν. Τριάντη
Σύμβουλο του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Κον Σχίζα
Πρόεδρο Εγγυητικού κεφαλαίου Κον Ν. Παυλόπουλο
ΘΕΜΑ: Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΣΠΙΣ ΕΙΝΑΙ ΖΗΤΗΜΑ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΕΥΣΤΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΕΤΣΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ
Το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από την ανάκληση των εταιρειών του Ομίλου Ασπίς πριν 4 χρόνια, το οποίο γιγαντώθηκε διαχρονικά με διακομματική ευθύνη, αναζητεί άμεση λύση τώρα πιο πολύ από ποτέ, αφού η φύση του προβλήματος είναι τέτοια, που όσο ο χρόνος κυλάει τόσο αυτό αντί να ξεχνιέται μεγαλώνει και γίνεται πιο δυσεπίλυτο.
Οι επιπτώσεις πλέον για πολλούς ασφαλισμένους είναι χωρίς επιστροφή ενώ για πολλούς ακόμα η ζωή γίνεται ολοένα και πιο ανυπόφορη. Πιο συγκεκριμένα:
• Ζωές χάνονται επειδή δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν ο φορέας υγείας και τα πρωτόκολλα ίασης που ακολουθούνταν όσο η ιδιωτική ασφάλιση ήταν σε ισχύ
• Οι απώλειες συντάξεων γήρατος και αναπηρίας αυτή την εποχή γίνονται τουλάχιστον οδυνηρές, ενώ για πάρα πολλούς αποτελούν λόγο επιβίωσης ή θανάτου
• Η διακοπή των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων στέρησε από δεκάδες χιλιάδες οικογένειες ένα σίγουρο εισόδημα το οποίο θα αποτελούσε ένα σημαντικό αποκούμπι για την τρίτη και πιο δύσκολη φάση της ζωής τους
• Η απώλεια αποταμιεύσεων οι οποίες θα χρησιμοποιούνταν για λόγους διατήρησης επιπέδου ζωής, εξόδων για τις σπουδές των παιδιών, δαπανών υγείας, για την επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών, γάμους και πολλούς άλλους σπουδαίους λόγους για τους κατόχους των χρημάτων, είναι αδιανόητη προοπτική για οποιονδήποτε πολίτη ευνομούμενου και πολιτισμένου κράτους
• Οι κατασχέσεις σπιτιών λόγο δανείων συνδεδεμένων με ασφαλιστήρια συμβόλαια είναι προ των πυλών, την στιγμή που οι ασφαλισμένοι είχαν πλήρως καλύψει τις υποχρεώσεις τους, δεν όφειλαν ούτε ένα ευρώ και είχαν καλύψει πλήρως τις συμβατικές τους υποχρεώσεις.
Είναι φανερό ότι τα προϊόντα που παρέχει μια ιδιωτική ασφάλεια ζωής είναι μοναδικά, αναντικατάστατα, πολύτιμα και συνυφασμένα με την ίδια την ζωή. Όπως πολύ καλά γνωρίζετε δεν υπάρχει κανένα άλλο χρηματοοικονομικό εργαλείο στον κόσμο το οποίο να μπορεί να προσφέρει ότι κι ένα ασφαλιστικό προϊόν. Γι αυτόν τον λόγο σε όλα τα πολιτισμένα κράτη του κόσμου θεωρείται αδιανόητη η ανάκληση άδειας ασφαλιστικής εταιρείας ζωής, αφού κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να γυρίσει πίσω τον χρόνο για να ασφαλιστεί και πάλι με τις ίδιες προϋποθέσεις. Με την επερχόμενη εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας Solvency II όπως γνωρίζετε, η πιθανότητα ανάκλησης ασφαλιστικής εταιρείας θα είναι μια κάθε διακόσια χρόνια. Σήμερα στην εξαιρετικά σπάνια περίπτωση που θα συμβεί κάτι ανάλογο, οι ασφαλισμένοι αποκαθίστανται άμεσα με την μεταφορά τους σε άλλο ασφαλιστικό φορέα. Για παράδειγμα οι ασφαλισμένοι στην Σουηδική θυγατρική της Ασπίς μεταφέρθηκαν σε άλλη ασφαλιστική εταιρεία εντός τριών ημερών.
Εκτός όμως από τις προαναφερόμενες ανθρωπιστικές συνέπειες που έχουν πλήξει ένα σημαντικό ποσοστό Ελλήνων ασφαλισμένων, υπάρχουν και εξαιρετικά σημαντικές συνέπειες στην Ελληνική ασφαλιστική αγορά αλλά και στην Εθνική οικονομία:
• Η ασφαλιστική αγορά έχει πληγεί στο πιο δυνατό της σημείο, στην αξιοπιστία, με αποτέλεσμα οι ασφαλιστικές εταιρείες να θεωρούνται αναξιόπιστες, ενώ σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο θεωρούνται οι πιο σταθεροί οικονομικοί πυλώνες
• Ως αποτέλεσμα οι πωλήσεις ιδίως μακροχρόνιων αποταμιευτικών προγραμμάτων έχουν καταποντιστεί
• Η Ελληνική ασφαλιστική αγορά παρά την οικονομική κρίση θα είχε κάθε λόγο να έχει πολύ μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης, αφού οι παροχές των κοινωνικών ταμείων υγείας και συντάξεων μετά το PSI έχουν αποδομηθεί πλήρως. Εφόσον το πρόβλημα Ασπίς είχε λυθεί εν τη γενέσει του τότε η ασφαλιστική αγορά θα είχε έναν ακόμα λόγο να περηφανεύεται για την δύναμή την αντοχή και την αλληλεγγύη της
• Οι άμεσες απώλειες της Εθνικής οικονομίας από φόρους επί των κερδών και φόρους ασφαλίστρων είναι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ενώ οι έμμεσες είναι πολλαπλάσιες αφού εξαιτίας της αναξιοπιστίας του θεσμού επιβαρύνονται πολύ περισσότερο τα δημόσια ταμεία και νοσοκομεία. Παράλληλα ένα φορτίο μελλοντικών δυστυχισμένων υποχρηματοδούμενων συνταξιούχων από το Ελληνικό δημόσιο θα φέρει μεγάλη κοινωνική ένταση. Αυτό θα συμβεί διότι αυτοί οι οποίοι μπορούσαν να ασφαλιστούν σήμερα σε κάποια ιδιωτική εταιρεία δεν το κάνουν λόγω κρίσης εμπιστοσύνης με αποτέλεσμα να ρισκάρουν να ζήσουν με πενιχρά έσοδα στην πιο δύσκολη ηλικία.
Είναι ξεκάθαρο ότι ο συνδυασμός των ανθρωπιστικών συνεπειών, καθώς και των επιπτώσεων στον ασφαλιστικό θεσμό και στην Ελληνική οικονομία καθιστούν το πρόβλημα ξεκάθαρα συστημικό. Για αυτή την κατάσταση υπαίτιοι είναι οι μηχανισμοί εποπτείας του Ελληνικού Δημοσίου, των οποίων η πλημμελής άσκηση των καθηκόντων τους οδήγησε στο προαναφερθέν κοινωνικό έγκλημα. Αυτό το φαινόμενο είναι ενδημικό και δεν απαντάται σε άλλα κράτη διότι πιθανότατα οι εποπτικές αρχές κάνουν καλύτερα την δουλειά τους.
Ο Σύλλογός μας από την πρώτη στιγμή πρότεινε λύσεις οι οποίες έχουν δημοσιευτεί και οι οποίες θα έλυναν άμεσα το πρόβλημα με το σύνολο των εμπλεκομένων κερδισμένους. Σήμερα η μόνη λύση είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος ως πρόβλημα συστημικής ευστάθειας. Το πρόβλημα είναι συστημικό για τους εξής λόγους:
• Οι ανθρωπιστικές συνέπειες είναι πασιφανείς και πρόδηλες όπως προαναφέρθηκε
• Ο ασφαλιστικός θεσμός έχει πληγεί στο πιο δυνατό του σημείο, την αξιοπιστία, με αποτέλεσμα να έχει υποστεί δραματική μείωση παραγωγής τα τελευταία χρόνια, αντί να έχει ακριβώς αντίστροφη πορεία λόγω των τεράστιων προβλημάτων των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης
• Η Ελληνική οικονομία χάνει τεράστιους πόρους από τους φόρους επί των ασφαλίστρων και από τους φόρους επί των κερδών των ασφαλιστικών εταιρειών ενώ οι έμμεσες απώλειες είναι ακόμα μεγαλύτερες
Συνολικά οι συνέπειες είναι ανθρωπιστικές, θεσμικές και οικονομικές και είναι ολοφάνερο ότι πλήττουν την ευστάθεια του συστήματος. Ως εκ τούτου, το ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίστηκε και το ζήτημα των τραπεζών. Η χρήση κεφαλαίων από το ΤΧΣ αποτελεί την μόνη βιώσιμη λύση για την κεφαλαιοποίηση του Εγγυητικού κεφαλαίου ζωής. Άλλωστε το TXΣ ήδη έχει δώσει κεφάλαια στην ασφαλιστική αγορά μέσω της Εθνικής τράπεζας και της τράπεζας Πειραιώς για την ανακεφαλαιοποίηση της Εθνικής ασφαλιστικής και της ΑΤΕ ασφαλιστικής αντίστοιχα. Οι νόμοι 3867 και 4002 δημιουργήθηκαν για να επιλύσουν το πρόβλημα και προέβλεπαν την χρηματοδότηση για το Εγγυητικό μέσω διαδικασιών που ακύρωσε το δεύτερο μνημόνιο. Η λύση που σας προτείνουμε είναι η μοναδική ρεαλιστική και βιώσιμη για το ζήτημα αυτό. Αν δεν εφαρμοστεί αυτή η κάποια άλλη λύση τότε όλοι οι ζημιωθέντες θα στραφούν δικαστικά εναντίον του Ελληνικού Δημοσίου με αποτέλεσμα την νύφη να πληρώσει και πάλι ο Ελληνικός λαός.
Απεναντίας μια ουσιαστική παρέμβαση όπως η προτεινόμενη, θα προκαλούσε πολύ σημαντικές και θετικές επιπτώσεις στην ελληνική ασφαλιστική αγορά αφού θα λυνόταν άμεσα ένα πρόβλημα που την ταλαιπωρεί αφάνταστα επί 4 χρόνια, ενώ ταυτόχρονα θα αναβαθμιζόταν ουσιαστικά το επίπεδο του ίδιου του θεσμού το οποίο υπολείπεται κατά πολύ των αντίστοιχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόθεση της κυβέρνησης να προωθήσει την δημιουργία επαγγελματικών ταμείων και την συμπληρωματικότητα της ιδιωτικής ασφάλισης έναντι της κοινωνικής, θα βρει εύφορο έδαφος μόνο αν τα προβλήματα λυθούν και η εμπιστοσύνη των πολιτών αποκατασταθεί και πάλι.
Παρακαλούμε για την άμεση παρέμβασή σας στην προώθηση επίλυσης αυτού του πολύ μεγάλου κοινωνικού προβλήματος το οποίο αφορά εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Ν. Κεχαγιάογλου Θ. Πετρίδης