Τον περασμένο Δεκέμβριο, στις 23ες Βραβεύσεις “Φίλιππος Μωράκης” οι εκδόσεις μας αποφάσισαν να δώσουν έναν βραβείο “εκτός συναγωνισμού” στην Ελένη Γρυπάρη για τη συνολική της πορεία στην ασφαλιστική αγορά, για την ενασχόλησή της με τα κοινά και για το συνεχή αγώνα της για την ανάδειξη του ρόλου του Ασφαλιστικού Συμβούλου. Σήμερα, η κ. Γρυπάρη επαληθεύει στο έπακρο την διάκριση που κέρδισε, μιλώντας ως Πρόεδρος περιφέρειας Ευρώπης, Μέσης Ανατολής & Αφρικής 2014 – 2015 του MDRT στο connection zone του ετήσιου συνεδρίου ανάμεσα σε δυνατές προσωπικότητες του οργανισμού όπως είναι ο Marvin Feldman, υιός του Ben Feldman (41 χρόνια μέλος) & ο Tony Gordon (38 χρόνια μέλος), πρώην Πρόεδρος του MDRT τον οποίο το 2000 ο Φίλιππος Μωράκης είχε προσκαλέσει σαν επίσημο ομιλητή στις Βραβεύσεις των Κορυφαίων Ασφαλιστών στο πλαίσιο του Money Show.
Θέλοντας να αναδείξουμε το θεσμικό ρόλο της κ. Γρυπάρη, η συντακτική ομάδα του insurancedaily.gr τις έκανε μερικές ερωτήσεις σχετικά με τις εξελίξεις στον κλάδο αλλά και το μέλλον του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή.
Η βράβευση ενός ανθρώπου για την πορεία του και την προσφορά του σε έναν επαγγελματικό χώρο αποτελεί φυσικά αναγνώρισή του και καταξίωσή του στο χώρο αυτό, αλλά παράλληλα και ένδειξη… συνταξιοδότησης. Στην περίπτωσή σας, νομίζουμε ότι συμβαίνει μάλλον το αντίθετο, βρίσκεστε σε μια νέα περίοδο σχεδιασμών και προοπτικών. Θα μας μιλήσετε για τα σχέδιά σας;
Δεν υπάρχει θέμα συνταξιοδότησης, απλώς πιστεύω ότι κάποια στιγμή πρέπει να φεύγεις γιατί δεν είναι επάγγελμα το να είσαι εθελόντρια ή να εκλέγεσαι μέσα σε ένα διοικητικό συμβούλιο που σε προτείνουν για να αναλάβεις μια προεδρία. Αυτό δεν σημαίνει ότι είσαι τέλειος ή ότι δεν θα κάνεις λάθη. Ο «Συνδικαλισμός» όπως τον εννοώ εγώ δεν είναι ο συνδικαλισμός που οδήγησε τη χώρα σε αυτό το σημείο. Στο επάγγελμά μας, είμαστε καθαρά ένας εθελοντής ή μια εθελόντρια που προσπαθούμε να αναβαθμίσουμε το επάγγελμά μας, να επιλύσουμε προβλήματα που απασχολούν γενικά τον κλάδο, και συγχρόνως να επιλύσουμε μεμονωμένα περιστατικά.
“Όπως για παράδειγμα όταν κάποιος δεχτεί μια καταγγελία, να μπορούμε να εξομαλύνουμε την κατάσταση.”
Θέλουμε να είμαστε κάθετοι στις αποφάσεις μας γι’ αυτό και έχουμε τον κώδικα ηθικής και δεοντολογίας. Η αγορά έχει ανάγκη από επαγγελματίες με γνώσεις σε όλους τους τομείς για να μπορούμε να φέρουμε πίσω την εμπιστοσύνη που έχει χαθεί. Οι Ασφαλιστικές εταιρείες να θέσουν τα κριτήρια που επιλέγουν τους υποψήφιους διαμεσολαβητές και την πολιτική που ακολουθούν. Ξεκάθαρα και ειλικρινή πράγματα. Οι συμβάσεις υπογράφονται από δύο, που σημαίνει ότι και ο Ασφαλιστικός διαμεσολαβητής αλλά και η εταιρεία μπορούν να καταγγείλουν τη σύμβαση. Αρκεί να υπάρχει μια αξιοπρεπής έξοδος και στις δύο περιπτώσεις.
Η βράβευση συνέπεσε και με την αποχώρησή σας από την προεδρία του ΠΣΑΣ, μετά από πολλά χρόνια συμμετοχής στα κοινά. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας, σε ποια κατάσταση βρίσκεται η ασφαλιστική διαμεσολάβηση στη χώρα μας και κυρίως οι Ασφαλιστικοί Σύμβουλοι;
Αυτό το οποίο ενοχλεί όλα τα σωματεία της διαμεσολάβησης είναι να μη χρησιμοποιείται ο όρος της καταγγελίας «για σπουδαίο λόγο» όταν δεν υφίσταται. «Σπουδαίος λόγος» μεταφράζεται για εμάς ως ποινικό ή αστικό αδίκημα το οποίο να έχει τελεσιδικίσει. Μόνο η οικονομική ατασθαλία θεωρείται σοβαρός λόγος και βέβαια θα μπορούσε η εταιρεία να την επιλύσει εξωδικαστικά διότι η διαδικασία της δικαιοσύνης συνήθως στη χώρα μας κρατάει 6 έως 7 χρόνια να τελεσιδικίσει. Είναι άδικο όταν μια εταιρεία επιθυμεί να καταγγείλει έναν διαμεσολαβητή να χρησιμοποιεί τον όρο «σπουδαίος λόγος» για να τον διώξει και να κρατήσει το χαρτοφυλάκιο.
“Στον κώδικά ηθικής και δεοντολογίας του ΠΣΑΣ υποστηρίζουμε ότι τα συμβόλαια ανήκουν στη εταιρεία, οι προμήθειες στον ασφαλιστικό σύμβουλο και ο πελάτης ανήκει στον εαυτό του.”
Είναι λάθος να μεταφέρεις τον πελάτη από μια εταιρεία στην άλλη λέγοντάς του ότι η εταιρεία που αρχικά του σύστησες και ανήκει δεν είναι πλέον καλή και πρέπει να τον μεταφέρεις κάπου αλλού. Θα είμαι σκληρή σε αυτό που θα πω για τους συναδέλφους μου αλλά θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι όταν θέλω να παραιτηθώ από μια εταιρεία υπάρχουν και επιπτώσεις. Είναι ντροπή τις επιπτώσεις να τις πληρώνει ο καταναλωτής γιατί στην τελική είμαστε όλοι καταναλωτές.
Υπάρχει ελπίδα από την Ευρώπη; Υπάρχει δηλαδή περίπτωση να μην εναρμονιζόμαστε μόνο στις υποχρεώσεις και στη γραφειοκρατική τήρηση των διαδικασιών, αλλά να μιλήσουμε και για ασφαλιστική παιδεία, για ξεκαθάρισμα δικτύων, για φορολογικά κίνητρα; Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει και τέτοιας κατεύθυνσης πίεση και εναρμόνιση;
Βασικά πιστεύω ότι η Ελλάδα ανήκει στη δύση. Είμαστε μια χαρά μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση διότι δεν μπορεί να είμαστε απομονωμένοι και αποκομμένοι από την υπόλοιπη Ευρώπη. Δεν είμαστε Ασία ούτε Μέση Ανατολή. Είμαστε σε έναν δύσκολο γεωγραφικό χώρο, πιο προηγμένοι από πρώην ανατολικά κράτη καθώς είχαμε και έχουμε διέξοδο στη θάλασσα, μια τοποθεσία στρατηγικής σημασίας. Οι αλλαγές που έρχονται σε οικονομικό και ασφαλιστικό επίπεδο είναι αποτέλεσμα ενός άναρχου περιβάλλοντος που επίκειται να αντικατασταθεί. Μέσα από την κομισιόν και σε συνέχεια με την τριλογία (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Συμβούλιο Υπουργών) προσπαθούν αυτή την άναρχη κατάσταση να την μεθοδεύσουν ώστε να υπάρχει μια κοινή εποπτική αρχή που να μπορεί να εποπτεύει όλη την Ευρώπη. Γι’ αυτό και έχει εκχωρηθεί το δικαίωμα στην κεντρική τράπεζα της Ευρώπης και στις αντίστοιχες κεντρικές τράπεζες να εποπτεύουν αντίστοιχες Τραπεζικές και Ασφαλιστικές αγορές στις τοπικές αγορές. Γνωρίζω και το βλέπω ότι είναι γραφειοκρατικό το σύστημα. Χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα να δούμε τα αποτελέσματα τα οποία πιστεύω ότι θα είναι πάρα πολύ καλά.
“Η διαφορά της Ελλάδας με τα πρώην ανατολικά κράτη που μπήκαν σχετικά πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ότι εκείνα δέχτηκαν με ευκολία τις αλλαγές καθώς δεν υπήρχαν υποδομές οπότε και άρχισαν ουσιαστικά από τη βάση.”
Στην Ελλάδα, ένα παλαιό κράτος που λειτουργεί χρόνια με κοινωνική ασφάλιση και συμπληρωματικά με ασφάλεια ζωής τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα.
Περίπλοκα γιατί για μια τόσο μικρή χώρα υπήρχαν πάρα πολλές εταιρείες αλλά και πάρα πολλοί διαμεσολαβούντες οι οποίοι το πρωί ήταν οι λεγόμενοι Part time (παρότι πολλοί από αυτούς εξελίχθηκαν σε εξαιρετικούς επαγγελματίες) αλλά και αυτοί που ήθελαν απλώς ένα παραπάνω εισόδημα κάνοντας ταυτόχρονα κι αλλες δουλειές.
Πιστεύετε ότι οι νέοι κανονισμοί αλλά και το Solvency II θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο;
Ήδη σιγά σιγά ξεκαθαρίζει το τοπίο. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι η νοοτροπία και η συμπεριφορά διαμεσολαβητών και εταιρειών. Διάβασα σε πρόσφατο δημοσίευμα ότι ενώ το επάγγελμά μας είναι ένα λειτούργημα, πολλοί διαμεσολαβητές πεινάνε και δεν έχουν δουλειά. Προσωπικά πιστεύω ότι η δουλειά που κάνω δεν είναι μόνο λειτούργημα. Είναι ένα επάγγελμα όπου οφείλουμε να είμαστε επαγγελματίες 24 ώρες το 24ωρο. Σκοπός του επαγγέλματος είναι να εξασφαλίσουμε τη ζωή και την περιουσία των πελατών μας. Αμειβόμαστε από τη δουλειά μας πολύ καλά. Πρέπει να επικαιροποιούμε συνεχώς τις γνώσεις μας, την προσωπικότητά μας και το ταλέντο μας και να επιλέγουμε τα προϊόντα που παρουσιάζουμε. Αυτά που έχουμε και εμείς οι ίδιοι αγοράσει. Να δημιουργούμε το Brandname του ονόματός μας και να το προστατεύουμε σε συνδυασμό με το όνομα της εταιρείας ή των εταιρειών που συνεργαζόμαστε. Η αγορά μας είναι για επαγγελματίες – ο κάθε ένας από εμάς θα πρέπει να έχει τη λογική να κρίνει ότι όταν δεν μπορεί να ζήσει από αυτό το επάγγελμα πρέπει να αποχωρεί. Διότι όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι πεινάει από το επάγγελμά του, είναι ευάλωτος στο να πράξει κάποια ατασθαλία η οποία εντέλει οδηγεί στην έλλειψη εμπιστοσύνης του επαγγέλματός μας.
Σχετικά με την αναλογικότητα του Solvency αλλά και των κανόνων που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα; Τι έχετε να πείτε;
Οι κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται ανάλογα το περιθώριο εναρμόνισης που δίνει τo Ευρωκοινοβούλιο (maximum ή minimum). Όταν λέει maximum εναρμόνιση τότε όλα τα κράτη πρέπει να πράξουν ακριβώς το ίδιο. Δηλαδή ότι όλα τα κράτη πρέπει να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις οδηγίες της κεντρικής τους τράπεζας η οποία λογοδοτεί στην Ευρωπαϊκή τράπεζα. Όταν λέει minimum εναρμόνιση τότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα υπολογίζει και το τοπίο κάθε χώρας αφήνοντάς την να πράξει ανάλογα. Η δική μας ΤτΕ ως εποπτική αρχή υιοθετεί τις οδηγίες με έναν τρόπο που και να εναρμονίζεται και προσπαθεί να τις προσαρμόσει στα ελληνικά δεδομένα. Αυτό φαίνεται διότι μας καλούν, (όχι βέβαια πολύ τακτικά), και προσπαθούν να κατανοήσουν τη δική μας πλευρά των διαμεσολαβούντων. Όταν κάτι δεν γνωρίζεις το μαθαίνεις στην πορεία. Όλα αυτά είναι καινούργια για όλους μας. Όπως είναι για τους διαμεσολαβούντες, όπως είναι για τις εταιρείες έτσι είναι και για την εποπτική αρχή. Δεν μπορεί να κρίνεις τα πάντα από την πρώτη στιγμή. Η κριτική θα έρθει με τον καιρό. Και βλέπω συνεχώς ότι παρότι υπάρχει έντονο γραφειοκρατικό περιβάλλον, σιγά σιγά διορθώνονται πολλά και μπαίνει μια τάξη. Μια τάξη που δεν την είχαμε. Και δεν την είχαμε γιατί δεν είμασταν ποτέ τακτικοί ως Έλληνες. Και βέβαια είμαστε και πονηροί. Δεν είναι άδικο αυτό που σκέφτονται οι ωριμότεροι σε ηλικία και εμπειρία από εμένα ότι πάντοτε υπήρχε ένα παραθυράκι που μπορούσε να γίνει μια παρέκκλιση του νόμου ή από νόμους που έχουν αλλοιωθεί από τα προεδρικά διατάγματα και τις υπουργικές αποφάσεις που δεν έχουν καμία σχέση με το νόμο που υπήρχε πριν πέντε χρόνια.
Όταν υπάρχει καλή θέληση, ειλικρίνεια και διάθεση νομίζω ότι όλα επιτυγχάνονται. Ο ΠΣΑΣ από παλιά αλλά και μέσα από τη δημιουργία της ΕΑΔΕ έχει κάνει πολλές επισκέψεις στις εταιρείες και στην Ττε, συζητάμε μεμονωμένα του κάθε σωματείου τα προβλήματα αλλά και όλοι μαζί. Ο ένας στηρίζει τον άλλο. Και είναι λογικό. Θέματα που ο ασφαλιστικός σύμβουλος δεν γνωρίζει για τους μεσίτες και αντίστροφα.
“Εκείνο το οποίο ενοχλεί όλους, και εμένα περισσότερο, είναι η έντονη κριτική που γίνεται σε όλα τα σωματεία – που προσωπικά νομίζω ότι είναι το μοναδικό επάγγελμα το οποίο έχει χτυπηθεί τόσο πολύ εκ των έσω.”
Διότι τα προβλήματά μας τα γνωρίζουμε, ξέρουμε, περιμένουμε – δεν είμαστε στα κέντρα λήψης αποφάσεων αλλά βλέπω ότι συνάδελφοί μας, άτομα που πολλές φορές δεν έχουν σχέση με τη διαμεσολάβηση χτυπάνε ιδιαίτερα τα σωματεία χωρίς λόγο. Χωρίς λόγο διότι τι περιμένουν να κάνει ένα σωματείο. Κάθε σωματείο πιστεύω πως είναι μια συλλογική προσπάθεια και αν δεν έρχονται πάρα πολλά μέλη ή αδιαφορούν είναι κρίμα. Είναι κρίμα διότι έχω δει στα χρόνια της ενασχόλησής μου με τα κοινά ότι με το που φεύγουν άτομα από την προεδρία σταματούν να ασχολούνται, εξαφανίζονται. Αυτό συμβαίνει καθώς είναι τόσο έντονη η πίεση και η απογοήτευση που νιώθουν που λένε ευτυχώς που έβγαλα αυτό το βαλάντιο από την πλάτη μου καθώς κανένας δεν σου λέει ποτέ ότι έκανες κάτι καλό.
Ο Ασφαλιστικός Σύμβουλος είναι καταρχήν Σύμβουλος και μετά Πωλητής. Πόσα περιθώρια άφησαν οι ασφαλιστικές εταιρείες τις προηγούμενες δεκαετίες στην κύρια αυτή ιδιότητά του, όταν οι ασφυκτικοί ποσοτικοί στόχοι κυριαρχούσαν και αποτελούσαν το μοναδικό ίσως κριτήριο εξέλιξης ενός Ασφαλιστικού Συμβούλου; Έχει αλλάξει σήμερα η οπτική;
Πρέπει να αλλάξει 100%, αν δεν έχει αλλάξει. Και η εποπτεία βοηθάει να υπάρξει μια ριζική αλλαγή στη νοοτροπία του καταναλωτή με τον οποίο πρέπει να προσαρμόζεσαι. Στο παρελθόν αν έκανες μια έρευνα και έβγαινες έξω στο δρόμο να ρωτήσεις περαστικούς…
“τι άποψη έχουν για την Ασφαλιστική αγορά – το πρώτο πράγμα που θα σου έλεγαν είναι ότι είμαστε κλέφτες, λαμόγια, απατεώνες, ψεύτες. ”
Και λογικό αφού στο παρελθόν μερίδα των διαμεσολαβούντων δούλευαν part time χωρίς να τους ενδιαφέρει το επάγγελμα απλά για να κερδίζουν κάποια χρήματα παραπάνω και οι εταιρείες έβγαζαν προϊόντα που σκοπό είχαν μόνο να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους χωρίς να σκέφτονται πραγματικά τον καταναλωτή ή τον Ασφαλιστικό σύμβουλο διότι οι Ασφαλιστικές δημιούργησαν τις μεσιτικές στις τράπεζες και δημιουργήθηκε το Bancassurance, και τώρα τρέχουμε οι διαμεσολαβούντες για διαμαρτυρία. Μονά ζυγά οι εταιρείες τα θέλουν όλα δικά τους.
Ο Σύμβουλος πρέπει να είναι πιστοποιημένος, να είναι ειλικρινής στον πελάτη για το προϊόν που του παρουσιάζει διότι έτσι διασφαλίζει τον καταναλωτή αλλά και τον εαυτό του. Να είναι έντιμος διασφαλίζοντας έτσι το δικό του κύρος αλλά και του επαγγέλματός μας. Κανένας καταναλωτής δεν πλούτισε από ασφάλεια ζωής, γενικών κ.λπ. αλλά εξασφαλίζει τον εαυτό του, την οικογένειά του, την περιουσία του από το να μην πτωχεύσει χάρη στη σωστή παρουσίαση του Ασφαλιστικού του Συμβούλου.