Η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική, σε ειδικό κεφάλαιο αναφέρει ότι σύμφωνα με τους Mylonas and de la Maisonneuve, οι ασφαλιστικές Εταιρείες στην Ελλάδα αποδίδουν την περιορισμένη ζήτηση ιδιωτικής ασφάλισης στην αναλογιστική γενναιοδωρία του πρώτου πυλώνα. Αν και η κατεύθυνση της αιτιότητας απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση, εντούτοις δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης τείνουν να συσχετίζονται με περιορισμένη ανάπτυξη του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα.
Πριν από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2010 (Ν. 3863/2010 και Ν. 3865/2010) αναφέρει η Έκθεση, η Ελλάδα εμφάνιζε το υψηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης πρώτου πυλώνα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και είχε το χαμηλότερο ενεργητικό μη κρατικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων (0,03% του ΑΕΠ). Η ανάγκη ενίσχυσης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος οδήγησε ―με μεγάλη καθυστέρηση― στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2010, η οποία περιόρισε σημαντικά τη γενναιοδωρία του πρώτου πυλώνα.
Εκτιμάται ότι το συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης εκτιμάται ότι θα περιοριστεί κατά μέσο όρο σε 48,5% την περίοδο 2020-2060, έναντι 95,7% πριν από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.
Ελλείψει άλλων πηγών εισοδήματος, το μειωμένο ποσοστό αναπλήρωσης του πρώτου πυλώνα θα οδηγεί κάτω από το όριο της σχετικής ένδειας όσους κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου λάμβαναν μέχρι και 1,2 φορές το διάμεσο εισόδημα, επισημαίνεται σχετικά.
Η διασφάλιση της επάρκειας των μελλοντικών συντάξεων προϋποθέτει αυξημένο ρόλο για το δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα και προαπαιτεί υψηλή συμμετοχή, υψηλές εισφορές και επαρκείς αποδόσεις.
Σύμφωνα με την ΤτΕ η μειωμένη γενναιοδωρία του πρώτου πυλώνα δημιουργεί προϋποθέσεις για ενίσχυση της μέχρι σήμερα περιορισμένης ζήτησης ιδιωτικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. Εντούτοις, η διεθνής εμπειρία έχει αναδείξει μια σειρά από παράγοντες που ενδέχεται να υπονομεύσουν την αποτελεσματική αξιοποίηση της ιδιωτικής και της επαγγελματικής ασφάλισης, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτικό σχεδιασμό.
Στην περίπτωση της Ελλάδος, η προσφορά ασφαλιστικής κάλυψης μέσω του δεύτερου πυλώνα προσκρούει σε τρία βασικά εμπόδια:
― στο ασταθές, άνευ κινήτρων, φορολογικό καθεστώς που αντιμετωπίζουν οι εργοδότες,
― στο υψηλό ποσοστό μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες θεσμικά δεν έχουν τη δυνατότητα ίδρυσης ταμείου επαγγελματικής ασφάλισης και
― στις γραφειοκρατικές διαδικασίες που αντιμετωπίζουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας για την Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί η έλλειψη προτάσεων για ολοκληρωμένες εξειδικευμένες παροχές από τα ταμεία αυτά.
Αναφέρει ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει αναληφθεί η πρωτοβουλία Red Tape Challenge (RTC) με σκοπό τη βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου, τη συγκράτηση του κόστους και τον περιορισμό των κινδύνων τους οποίους αντιμετωπίζουν οι εργοδότες που προσφέρουν επαγγελματική ασφάλιση.
Επίσης, οι Munnell et al. επισημαίνουν ότι στις ΗΠΑ η απλοποίηση των διαδικασιών δεν έχει λειτουργήσει ως αποτελεσματικό κίνητρο για την παροχή επαγγελματικής ασφάλισης στις μικρές επιχειρήσεις και παραπέμπουν σε πρόσφατες πρωτοβουλίες που συνδυάζουν υποχρεωτική εγγραφή, φορολογικά κίνητρα και κρατική συμμετοχή.