Προτού αναλύσουμε τις 8 διαφορετικές νομικές μορφές που μπορούν να έχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες θα δώσουμε τον ορισμό τους. Οι ασφαλιστικές εταιρείες λοιπόν έχουν ως αποκλειστικό αντικείμενο τις ασφαλιστικές εργασίες, δηλαδή τη σύναψη ασφαλιστικών συμβάσεων με σκοπό την ασφαλιστική κάλυψη ιδίων κινδύνων.
Οι ασφαλιστικές συμβάσεις έχουν ως αντίτιμο σχετικά μικρά χρηματικά ποσά σε σχέση με το μέγεθος του κινδύνου που αναλαμβάνουν. Ο σκοπός είναι οι οικονομικές απώλειες των λίγων να καλύπτονται από τα ασφάλιστρα των πολλών.
1. Ιδιωτικές Ασφαλιστικές Εταιρείες
Η πιο συνηθισμένη νομική μορφή ασφαλιστικής εταιρείας είναι αυτή των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Οι ιδιωτικές Ασφαλιστικές Εταιρείες λειτουργούν με συγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο στο οποίο συμμετέχουν με τα κεφάλαιά του οι μέτοχοι της εταιρείας. Τα κέρδη καταλήγουν αναλογικά στους ιδιοκτήτες αφού πρώτα οι διάφορες οικονομικές υποχρεώσεις έχουν καλυφθεί (αποθεματικά, ασφάλιστρα, στην περίπτωση των ασφαλιστικών εταιρειών ζωής μερίσματα στους ασφαλισμένους). Η ευθύνη των μετόχων περιορίζεται στην ονομαστική αξία των μετοχών τους με την εταιρεία όμως να είναι υπόχρεη στο σύνολο των οφειλών της. Στην περίπτωση που το περιθώριο φερεγγυότητας της εταιρείας δεν μπορεί να καλυφθεί τότε αναλαμβάνει εκκαθαριστής από την εκάστοτε εποπτική αρχή για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις.
2. Αλληλοασφαλιστικές εταιρείες
Οι Αλληλοασφαλιστικές εταιρείες σχηματίζονται μετά από συμφωνία δύο ή περισσοτέρων εταιρειών να δημιουργήσουν ένα κοινό ταμείο το οποίο θα καλύπτει τυχόν κινδύνους στους οποίους μπορεί να εκτεθούν οι εταιρείες τους. Τα μέλη είναι ταυτόχρονα και πελάτες της έχοντας μειώσεις ή αυξήσεις στα ασφάλιστρα όταν η εταιρεία /οργανισμός έχει κέρδη ή ζημίες. Χαρακτηριστικό των Αλληλοασφαλιστικών εταιρειών είναι ότι δεν μπορούν να αντλήσουν παραπάνω κεφάλαια καθώς δεν μπορούν να εκδώσουν περισσότερες μετοχές. Αλληλοασφαλιστικές εταιρείες δημιουργούνται συνήθως για να καλύψουν συνταξιοδοτικά προγράμματα, επενδύσεις unit linked προϊόντων, συμβόλαια Ζωής & Υγείας. Από τους πιο γνωστούς αλληλοασφαλιστικούς οργανισμούς είναι τα P&I Clubs στα οποία οι ναυτιλιακές εταιρείες ασφαλίζουν τα καράβια τους.
3. Lloyd’s
Η αγορά των Lloyd’s από μόνη της δεν προσφέρει ασφαλιστικές υπηρεσίες. Η αγορά των Lloyd’s αποτελείται από underwriters (ιδιώτες & επιχειρήσεις) οι οποίοι σε ομάδες (τα λεγόμενα συνδικάτα) αναλαμβάνουν προς όφελός τους ή ζημία τους, τους κινδύνους. Με τη σειρά τους διαμεσολαβητές (οι λεγόμενοι managing agents) αναλαμβάνουν για λογαριασμό των συνδικάτων να υλοποιήσουν τη διαδικασία του underwritting (συμφωνία στην κάλυψη του κινδύνου, τιμή, πληρωμή ασφαλίστρων). Από την άλλη πλευρά οι πελάτες μπορούν να απευθυνθούν σε πιστοποιημένους μεσίτες των Lloyd’s προκειμένου να τους αντιπροσωπεύσουν και να διαπραγματεύονται την ασφαλιστική τους ανάγκη.
4. Ασφαλιστικές Εταιρείες Εξαρτημένης σχέσης
Αυτή η νομική μορφή Ασφαλιστικής εταιρείας εξυπηρετεί Εθνικές & πολυεθνικές Ασφαλιστικές Εταιρείες να μεταφέρουν τους κινδύνους τους σε θυγατρικές τους εταιρείες μοιράζοντας τον κίνδυνο μέσα στον όμιλο (εσωτερική διασπορά του κινδύνου). Σκοπός των εν λόγω εταιρειών είναι να εξυπηρετήσουν φορολογικούς σκοπούς των μητρικών τους (φοροελαφρύνσεις) και να συμβάλλουν στη μείωση των ασφαλίστρων.
5. Ασφαλιστικές Εταιρείες Takaful
Το “Takaful” αποτελεί ένα είδος ασφάλισης που έχει ρίζες στον ισλαμικό χρηματοοικονομικό κλάδο. Το μοντέλο αναπτύχθηκε με το χρόνο και βασίζεται στους κανόνες του ισλαμικού νόμου (Σαρία) για τις χρηματοοικονομικές και εμπορικές συναλλαγές. Λειτουργεί με βάση την αρχή ότι σε κάθε συναλλαγή, το ρίσκο και το κέρδος (ανάλογα και το βάρος των απωλειών) θα πρέπει να μοιράζονται μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Οι εταιρείες που προσφέρουν το συγκεκριμένο είδος ασφαλειών εμφανίστηκαν ως εναλλακτικές των εμπορικών ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες αντιτίθενται στις αρχές της Σαρία για τους τόκους, τον τζόγο και την αβεβαιότητα.
6. Αντασφαλιστικές Εταιρείες
Οι Αντασφαλιστικές εταιρείες είναι οι εταιρείες που αποδέχονται κινδύνους που τις εκχωρούν πρωτασφαλιστικές ή άλλες αντασφαλιστικές εταιρείες. Οι Αντασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να αναλάβουν και απευθείας πελάτη κάτι που δεν το συνηθίζουν όμως καθώς απαιτείται ανάλυση αναγκών, υπολογισμός ασφαλίστρου και αξιολόγηση του κινδύνου. Από την άλλη, όταν αποδέχονται κινδύνους ασφαλιστικών εταιρειών πρέπει να αξιολογήσουν στο σύνολο τους κινδύνους που έχει αναλάβει η εταιρεία αλλά και τη φιλοσοφία της προκειμένου να βεβαιωθούν ότι έχει αναλάβει και κοστολογήσει προσεκτικά τους κινδύνους της.
7. Αλληλοασφαλιστικές αντασφαλιστικές εταιρείες
Μετά από πολλά τρομοκρατικά χτυπήματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση αποφάσισε το 1993 να ιδρύσει την πρώτη αλληλοασφαλιστική αντασφαλιστική εταιρεία ονόματι Pool Re. Οι Ασφαλιστικές εταιρείες μέλη του αλληλοασφαλιστικού οργανισμού είχαν και έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν ανάμεσα στις υπηρεσίες τους και ασφάλιση από τρομοκρατική ενέργεια ή άλλους κινδύνους παρόμοιας έκτασης έπειτα από απαίτηση του πελάτη. Η ασφαλιστική εταιρεία με τη σειρά της, όταν ο κίνδυνος επέλθει, αποζημιώνει τον πελάτη μέχρι το όριο που έχει ορίσει και αν το ποσό υπερβαίνει την αποζημίωση της τότε απευθύνεται στον αλληλοασφαλιστικό οργανισμό για την επιπλέον κάλυψη της ζημιάς. Με τη σειρά του ο αλληλοασφαλιστικός οργανισμός, αν ο κίνδυνος υπερβαίνει σε κόστος τα αποθέματά του μπορεί να απευθυνθεί στο κράτος προκειμένου αυτό να αναλάβει την περαιτέρω κάλυψη της ζημιάς.
8. Αυτασφάλιση
Πολλοί δημόσιοι οργανισμοί ή μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις αποταμιεύουν κεφάλαια, ως εναλλακτική λύση στην αγορά ασφαλιστικών υπηρεσιών, σε περίπτωση που επέλθει κάποια ζημία. Αυτές οι εταιρείες ή οι δημόσιοι οργανισμοί, έχουν επιλέξει την αυτασφάλιση ως ασφαλιστική κάλυψη καθώς είτε έχουν το μέγεθος και τα κεφάλαια να υποστηρίξουν τυχόν ζημιές που μπορεί να επέλθουν, είτε γιατί τους κοστίζει λιγότερο να μεταφέρουν λεφτά στο αποθεματικό τους ταμείο από το να πληρώνουν ασφάλιστρο.
πηγή: Chartered Insurance Institute