Ο Mark ήταν ένας μαχητής της ζωής. Μέχρι να απολυθεί το 2012, μόλις έξι μήνες από τα 50ά του γενέθλια, τα είχε κάνει όλα σωστά – ανεβαίνοντας τα σκαλοπάτια της βιομηχανίας εκδόσεων, για να γίνει διευθυντής.
Της Anne Kreamer*
Καθώς, όμως, το Amazon και τα e-books αποσταθεροποίησαν τον κλάδο και οι συνεργασίες οδήγησαν στη μείωση των θέσεων εργασίας, ο Mark παραδέχεται σήμερα ότι «δεν είχε προσέξει την επιγραφή».
Ομολόγησε ότι πέρασε τους 18 μήνες πριν την απόλυσή του ζώντας σε άρνηση, καθώς η ομάδα του αναδιαρθρωνόταν. «Παρά το γεγονός αυτό», λέει, «εγώ έμεινα πιστός στη δουλειά μου αντί να αρχίσω να σκέφτομαι το πως θα φύγω. Κάποια στιγμή, δεν μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου εκτός των πλαισίων των εταιρικών εκδόσεων, να μην είμαι στο επίκεντρο του κλαμπ στο οποίο άνηκα – και πρωταγωνιστούσα – από την ηλικία των 21 ετών».
Η ιστορία του Mark είναι μία προειδοποίηση για όλους μας. Οι ευσεβείς πόθοι του Mark – ότι τα πράγμα τα θα γίνουν μόνα τους – σπάνια πραγματοποιούνται. Το να μην αναλαμβάνεις δράση έχει κόστος που μπορεί να έχει τις ίδιες συνέπειες με το να ρισκάρεις. Απλά είναι λιγότερο φυσικό να υπολογίζουμε και να προσέχουμε τα «και αν;» της απραξίας.
Στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, όπου οι θέσεις εργασίες και οι κατηγορίες θέσεων καταστρέφονται και δημιουργούνται με επιταχυνόμενο ρυθμό, θα έλεγα ότι η πιο ριψοκίνδυνη κίνηση που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να υποθέσει ότι ο κλάδος του ή η θέση του είναι ασφαλής. Ρωτήστε και τους πρώην εργαζομένους μεγάλων ομίλων όπως οι Countrywide, British Petroleum και Newsweek.
Όμως είναι δύσκολο να εγκαταλείψουμε μία καριέρα που χτίζαμε για δεκαετίες για να αναζητήσουμε κάτι καινούριο.
Τι μας σταματάει; Υπάρχουν όλα τα είδη πολύπλοκων εμποδίων – οικονομικών και συμπεριφοράς – όμως το βασικό είναι ότι ως ανθρώπινα όντα, είμαστε φτιαγμένοι να αρνούμαστε να αφήνουμε κάτι γνωστό για κάτι άγνωστο.
Άρα, πως μπορούμε να μετατρέψουμε την αυτοκαταστροφική αδράνεια σε λογική δράση; Ας αρχίσουμε δημιουργώντας ζωντανά δίκτυα. Η πλειονότητα των ανθρώπων που γνωρίζουμε στον κλάδο μας μπορεί να μας φανταστεί να συνεχίσουμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα. Κατά συνέπεια, όσο γνωρίζουμε άτομα από διάφορα επαγγέλματα, η ικανότητά μας να φανταστούμε τους εαυτούς μας να κάνουμε κάτι άλλο δυναμώνει.
Ο κοινωνιολόγος του Stanford, Mark Granovetter έχει ανακαλύψει ότι οι επαφές που είναι πιο σημαντικές για ανθρώπους που θέλουν να αλλάξουν δουλειά δεν είναι ούτε οι πιο κοντινοί φίλοι, ούτε οι νέες γνωριμίες, αλλά αντιθέτως τα άτομα με τα οποία είχαν αναπτυχθεί σχετικά αδύναμοι δεσμοί αλλά δυνάμωσαν και διατηρήθηκαν με τα χρόνια. Επιπλέον, όσο πιο διαφορετικά είναι τα επαγγέλματα των επαφών τους από το δικό τους, τόσο πιο πιθανό είναι να καταφέρουν να κάνουν τη μεγάλη αλλαγή στην καριέρα τους.
Ίσως, όμως, το μεγαλύτερο εμπόδιο για να κάνουμε την αλλαγή στην επαγγελματική μας ζωή είναι η αίσθηση ότι οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή πρέπει να είναι «όλα ή τίποτα». Ο ερασιτέχνης μάγειρας με την φοβερή συνταγή θα μπορούσε να προσεγγίσει τον τοπικό φούρνο με το νέο προϊόν του για να δει αν θέλουν να το πουλήσουν, εισπράττοντας έτσι το κλίμα της αγοράς πριν καταπιαστεί με την δημιουργία και εφαρμογή ενός business plan για να κάνει τη δική του εταιρεία.
Κάποιος που κάνει μία μίζερη δουλειά θα μπορούσε να ασχολείται εθελοντικά τα σαββατοκύριακα σε έναν οργανισμό που πιστεύει ότι θα τον έκανε χαρούμενο – και να μάθει τη δουλειά από μέσα, πριν τα παρατήσει όλα για ένα όνειρο που εντέλει θα αποδειχθεί ουτοπία.
Στη συνέχεια, γεμάτοι στοιχεία από τον πραγματικό κόσμο, καθένας από αυτούς που θέλουν να αλλάξουν εργασία θα μπορούσε να αποφασίσει καλύτερα για τα επόμενα βήματα. Το κόλπο είναι να ξεκινήσεις με τα άμεσα και εφικτά και μετά να προχωρήσεις σε πράξεις.
*Η Anne Kreamer είναι συγγραφέας του «Going Gray, What I Learned About Beauty, Sex, Work, Motherhood, Authenticity, and Everything Else That Matters», και του πιο πρόσφατου «It’s Always Personal».