Περισσότερες από το ένα τρίτο των μεγαλύτερων εταιρειών λιανεμπορίου παγκοσμίως σημείωσαν μείωση στις πωλήσεις τους κατά το λογιστικό έτος 2009 (Ιούνιος 2009 – Ιούνιος 2010), καθώς η παγκόσμια οικονομική ύφεση οδήγησε σε πιο συγκρατημένη καταναλωτική συμπεριφορά και σε περιορισμό του δανεισμού. Πάντως, η αναφορά της Deloitte Touche Tohmatsu Limited (DTTL), που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το περιοδικό STORES, με τίτλο: «Οι Παγκόσμιες Δυνάμεις του Λιανικού Εμπορίου για το 2011» (2011 Global Powers of Retailing), αποκαλύπτει ότι οι προσπάθειες των επιχειρήσεων να περιορίσουν τα κόστη και να προσαρμόσουν τα επίπεδα των αποθεμάτων τους έχουν φέρει αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, τα καθαρά κέρδη των 250 κορυφαίων εταιρειών λιανικού εμπορίου αυξήθηκαν από 2,4% το 2008 σε 3,1% το 2009.
Αν και σχεδόν το ένα τρίτο των 188 λιανεμπόρων, που γνωστοποίησαν τα κέρδη μετά φόρων για το λογιστικό έτος 2009, είδαν τα καθαρά κέρδη τους να μειώνονται, κάτι τέτοιο συνιστά σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με το 2008, όταν η αντίστοιχη αναλογία άγγιζε τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων. Το 2009, μόνο 13 επιχειρήσεις σημείωσαν ζημίες- αριθμός μειωμένος κατά το ήμισυ σε σύγκριση με το 2008.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Δημήτρης Κουτσόπουλος, Head of Consumer Business της Deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης Α.Ε., δήλωσε: «Τα αποτελέσματα της αναφοράς αποδεικνύουν ότι οι προσπάθειες των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του λιανικού εμπορίου να ελέγξουν τα οικονομικά τους αποτελέσματα είχαν επιτυχία. Μόλις ένα χρόνο πριν, η αντίστοιχη έρευνα είχε διαγνώσει μείωση της κερδοφορίας για τους λιανεμπόρους. Οι επιχειρήσεις παγκοσμίως αντέδρασαν γρήγορα και τα κατάφεραν. Ωστόσο, φαίνεται δύσκολο να παραμείνουν στην κερδοφορία αποκλειστικά μέσω αυτών των μέτρων. Η αύξηση των πωλήσεων θα πρέπει να καταστεί ξανά το ζητούμενο».
Ανάλυση ανά κλάδο
Τα κέρδη βελτιώθηκαν σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων, με τους λιανεμπόρους που δραστηριοποιούνται στη μόδα να έχουν ιδιαίτερα καλή απόδοση αφού αύξησαν τα περιθώρια κέρδους τους από 4,1% σε 7,6%, παρά το γεγονός ότι η αύξηση των πωλήσεων ήταν περιορισμένη (μόνο 0,7%). Ακόμα και τα αποτελέσματα για τον κλάδο των προϊόντων ταχείας κατανάλωσης (FMCG), που ιστορικά είχε πάντοτε χαμηλά περιθώρια κέρδους, βελτιώθηκαν κατά 0,3%.
Η γεωγραφία του λιανεμπορίου
Σε όλες τις περιοχές παρατηρήθηκε περιορισμός της ανάπτυξης των πωλήσεων, αλλά ταυτόχρονα έγινε αντιληπτή παντού –με εξαίρεση την Αφρική και τη Μέση Ανατολή- αύξηση της κερδοφορίας. Η μεγαλύτερη αύξηση σε επίπεδο γεωγραφικής περιοχής σημειώθηκε στη Λατινική Αμερική, όπου τα περιθώρια κέρδους αυξήθηκαν από 1,4% σε 3,3%. Ταυτόχρονα, οι λιανέμποροι στις ΗΠΑ είδαν αύξηση της κερδοφορίας από 1% το 2008 σε 3,4% το 2009. Στο Ηνωμένο Βασίλειο σημειώθηκαν τόσο τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους, για τον κλάδο, από κάθε άλλη χώρα (3,5% σε σχέση με το 2,5% το 2008) όσο και ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης των πωλήσεων (7,1%).
Οι 10 κορυφαίοι
Η λίστα των 10 κορυφαίων λιανεμπόρων παγκοσμίως παρέμεινε αμετάβλητη το 2009. Πάντως, οι πωλήσεις μειώθηκαν και για τις τέσσερις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου-Carrefour, Metro, Costco και Home Depot. Άλλες τρεις παρουσιάζουν μικρή ποσοστιαία αύξηση της τάξης του 1% ή μικρότερη. Η Tesco και οι εκπτωτικές αλυσίδες Schwarz και Aldi ήταν οι μόνες εταιρείες μεταξύ των 10 πρώτων στη λίστα, των οποίων οι πωλήσεις ξεπέρασαν το μέσο όρο των 250 κορυφαίων.
Νέα εποχή για την παγκοσμιοποίηση του λιανεμπορίου;
Για πρώτη φορά από το 2005, όταν η Deloitte ξεκίνησε να καταγράφει τα επίπεδα της παγκοσμιοποίησης στο πλαίσιο της αναφοράς, το ποσοστό πωλήσεων των κορυφαίων 250 επιχειρήσεων που προήλθαν από διεθνείς δραστηριότητες περιορίστηκε. Πάντως, η μείωση είναι αρκετά μικρή από 22,9% το 2008 σε 22,2% το 2009 και έρχεται σε μια χρονιά κατά την οποία 38 λιανέμποροι ξεκίνησαν να λειτουργούν σε κάποια νέα χώρα για πρώτη φορά, με ένα σύνολο 57 νέων εισόδων στις οποίες εμπλέκονται 42 κράτη.