Είναι ιερό καθήκον κάθε δικηγόρου να προασπίζεται τα συμφέροντα του πελάτη του. Το ίδιο ιερό και κατανοητό είναι το καθήκον των νομικών που υπερασπίζονται τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου. Το γεγονός αυτό όμως δεν αφαιρεί το δικαίωμα του κάθε πολίτη να κρίνει τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται για τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου και, γιατί όχι, να τα συγκρίνει με αντίστοιχες καταστάσεις της δημόσιας ζωής.
Ας διαβάσουμε λοιπόν επί λέξει και προσεκτικά ένα μικρό απόσπασμα από το πολυσέλιδο “Υπόμνημα του Ελληνικού Δημοσίου όπως εκπροσωπείται από τον Υπουργό των Οικονομικών” ενώπιον του Α΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ποια υπόθεση αφορά; Μια μεγάλη υπόθεση που όλοι γνωρίζουμε, αλλά δεν χρειάζεται να αναδείξουμε σήμερα. Πότε κατατέθηκε το υπόμνημα; Εντός του Απριλίου του 2014. Λέει λοιπόν δια του υπομνήματος ο Υπουργός των Οικονομικών πριν από λίγες ημέρες (οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικές μας, υπάρχουν στο ίδιο το υπόμνημα):
“Θα ήταν παράλογο να καλείται κάθε φορολογούμενος να αποζημιώσει τον ιδιώτη, που σε καθεστώς οικονομικής ελευθερίας αποφάσισε να επενδύσει, όταν ο φορολογούμενος είτε δεν θέλησε, είτε δεν διέθετε τα απαραίτητα κεφάλαια και συνεπώς δεν μπορούσε να επενδύσει.
Η ελεύθερη συμμετοχή στην οικονομική ζωή της χώρας την οποία εγγυάται το άρθρο 5, παρ. 1 του Συντάγματος, διασφαλίζει στον………….. την αποκλειστική απόλαυση του κέρδους που θα προκύψει ενδεχομένως από την…………. Το κέρδος θα παραμείνει ιδιωτικό. Η απαίτηση το κέρδος να παραμείνει ιδιωτικό, ενώ η ενδεχόμενη ζημία να κοινωνικοποιείται δια της επιρρίψεώς της στο κοινωνικό σύνολο, είναι απαίτηση που αντιβαίνει στην αρχή της οικονομικής ελευθερίας των άρθρων 5, παρ. 1 και 3 του Συντάγματος. Αντιβαίνει επίσης και στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης του άρθρου 25, παρ. 1 και 4 του Συντάγματος.”
Καταρχήν, όχι ως νομικός, αλλά ως πολίτης αυτής της χώρας, συμφωνώ απόλυτα με το πιο πάνω κείμενο. Το προσυπογράφω και το υπερασπίζομαι. Γιατί όμως, το μυαλό μου πάει αυθόρμητα στο τραπεζικό σύστημα; Γιατί σκέφτομαι τη «ζημία» που επωμίσθηκε το κοινωνικό σύνολο, όταν κάποιοι επένδυαν (σωστά; λαθεμένα; δικιά τους η απόφαση) στα πλαίσια μιας ελεύθερης οικονομίας, αλλά η επένδυση αυτή αντί να επιφέρει κέρδος (του οποίου αυτοί θα είχαν την «αποκλειστική απόλαυση») οδήγησε σε ζημιές;
Γιατί σκέφτομαι την Αγροτική Τράπεζα, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, την Proton Bank, που χωρίστηκαν σε καλή και κακή τράπεζα και το ζημιογόνο μέρος «κοινωνικοποιήθηκε δια της επιρρίψεώς του στο κοινωνικό σύνολο»;
Όλες αυτές οι περιπτώσεις δεν αντιβαίνουν στα άρθρα του Συντάγματος που επικαλούνται οι έγκριτοι νομικοί που εκπροσωπούν το ελληνικό δημόσιο; Δεν αντιβαίνουν στην αρχή της οικονομικής ελευθερίας; Δεν αντιβαίνουν στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης;
Ή άλλη ερμηνεία έχουν τα άρθρα του Συντάγματος, ανάλογα με την κάθε υπόθεση;