Για 2η φορά μέσα σε λιγότερο από δώδεκα μήνες το Ασφαλιστικό οδηγεί μία κυβέρνηση σε αδιέξοδο και, μάλιστα, μεγαλύτερο προκαλώντας αναταράξεις με απρόβλεπτες συνέπειες στο πολιτικό σκηνικό.
Ήταν Νοέμβρης – Δεκέμβρης του 2014, όταν η τότε συγκυβέρνηση Σαμαρά και Βενιζέλου έφτανε στα όρια της λόγω των πιέσεων της τρόικας για σκληρά μέτρα σε βάρος των συντάξεων.
Το χειρότερο σενάριο μεταξύ εκείνων που τότε συζητούνταν ήταν μία οριζόντια περικοπή 3,5 % σε όλες τις συντάξεις. Κάτι τέτοιο αρνήθηκε να το κάνει η τότε κυβέρνηση, μιας και ήδη …βεβαρυμένο παρελθόν στις περικοπές λόγω της κατάργησης της 13ης -14ης σύνταξης το 2012-13, η οποία στέρησε από όλους τους συνταξιούχους το 15% των αποδοχών τους.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Επισπεύστηκε η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, δεν εξελέγη ΠτΔ λόγω της άρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξει το Σταύρο Δήμα, ήλθε η κήρυξη πρόωρων εκλογών και η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις 25 Γενάρη του 2015. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη με ένα πρόγραμμα που το …μίνιμουμ στοιχείο του ήταν η άρνηση οποιασδήποτε μείωσης των συντάξεων.
Αντ’ αυτού, τον Ιούλιο απειλήθηκε η… καταβολή των συντάξεων, όχι μόνο λόγω των capital controls που επιβλήθηκαν από την 29η Ιουνίου, αλλά κυρίως λόγω της κατάρρευσης των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές-φόρους καθ’ όλο το α’ εξάμηνο του 2015.
Μετά τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου 2015 μεταξύ κυβέρνησης – δανειστών, ήλθε η πρώτη οριζόντια, αν και έμμεση, μείωση σε όλες τις συντάξεις ύψους 3% μέσω των νέων παρακρατήσεων υπέρ ΕΟΠΥΥ. Μάλιστα αυτές οι παρακρατήσεις δεν έχουν ακόμα αποδοθεί στον οργανισμό και για το λόγο, δηλαδή την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για τον οποίο επιβλήθηκαν. Με άλλα λόγια, η περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης που δεν αποφασίστηκε τελικά το Δεκέμβριο του 2014 ως το πιο ακραίο σενάριο, ήλθε έμμεσα τον Ιούλιο του 2015.
Οι λόγοι που οδήγησαν σε μία τέτοια περικοπή στις συντάξεις πριν πέντε – έξι μήνες είναι κάτι παραπάνω υπαρκτοί σήμερα. Το έλλειμμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης πλην Νοσοκομείων (Ταμεία, ΕΟΠΥΥ, ΟΑΕΔ) θα ανέλθει φέτος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών στα 1,3 δισ. ευρώ έναντι 968 εκατ. ευρώ που ήταν η προηγούμενη επίσημη πρόβλεψη.
Σημειώνεται πέρσι πως το 2014 το έλλειμμα των Ασφαλιστικών Οργανισμών είχε ανέλθει μόλις σε 482 εκατ. ευρώ. Το 2016, το έλλειμμα αυτό προβλέπεται να φτάσει τα… 2,1 δις. ευρώ και, συνεπώς θα έχει πενταπλασιαστεί μέσα σε 2 χρόνια! Το έλλειμμα των Ασφαλιστικών Οργανισμών θα έχει φτάσει στο 6,6% των ετήσιων συνταξιοδοτικών δαπανών στο τέλος του 2016 έναντι του 1,5% που ήταν το 2014.
Έτσι μόνο …σύμπτωση δεν πρέπει να θεωρείται και το ύψος των μέτρων που προβλέπει το νέο Μνημόνιο από τις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις, δηλαδή τα 2,1 δισ. ευρώ το 2015-16 (ή 1,25% του ΑΕΠ του 2015). Μ΄ άλλα λόγια, οι δανειστές ζητούν εμμέσως μία «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» σε όλο το φάσμα των ασφαλιστικών οργανισμών. Αυτό που μένει να δούμε είναι τι πολιτικές εξελίξεις θα έλθουν μετά την άρνηση της σημερινής αντιπολίτευσης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ κλπ.) να συμμετάσχουν στον Εθνικό Διάλογο για το Ασφαλιστικό που ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη φορά …