1 στους 10 ασθενείς στην Ευρώπη και τον κόσμο υφίσταται ζημία κατά τη νοσηλεία του στο σύστημα υγείας (WHO 2019).
της Βίκυς Γερασίμου
Στον 21ο αιώνα η ασφάλεια των ασθενών και ο περιορισμός των ιατρικών λαθών αποτελεί καίριο ζήτημα για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αλλά και τα αρμόδια όργανα της ΕΕ. Όπως αναφέρουν στοιχεία του 2019 από τον WHO κάθε χρόνο σε χώρες χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων καταγράφονται 134 εκατομμύρια “ανεπιθύμητα γεγονότα” σε νοσοκομεία που οδηγούν σε 2,6 εκατομμύρια θανάτους και το 50% αυτών θα μπορούσε να αποφευχθεί.
Σε όλο τον κόσμο 4 στους 10 ασθενείς πέφτει θύμα ιατρικού λάθους στην πρωτοβάθμια- εξωνοσοκομειακή περίθαλψη και το 80% μπορεί να αποφευχθεί. Εν προκειμένω οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν λάθος φαρμακευτική αγωγή και διάγνωση. Στις χώρες OECD το 15% των νοσηλειών αφορούν ανεπιθύμητες εξελίξεις. (WHO,2019)
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Τα στοιχεία που έχουμε για την Ελλάδα δεν είναι πρόσφατα, ωστόσο συγκλίνουν με αυτά της ΕΕ και αποτυπώνουν την εικόνα στο σύστημα υγείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έμμεσες αλλά σημαντικές ενδείξεις μπορούν ενδεχομένως να αποτελέσουν σε έναν μηχανισμό ελέγχου του συστήματος υγείας αφενός ο αριθμός των αδιευκρίνιστων αιτιών θανάτου που κυμαίνεται στο 20% καθώς και σε κάποιες περιπτώσεις ο αριθμός των επανεισαγωγών για νοσηλεία.
Βάσει του “special eurobarometer, medical errors” (2006, δεν υπάρχει μεταγενέστερη καταγραφή) το 13% των Ελλήνων έχει υποστεί στην οικογένεια του ένα σοβαρό ιατρικό λάθος, το 9% έχει υποστεί ζημιά από λάθος σε φαρμακευτική αγωγή και το 86% πιστεύει ότι τα ιατρικά λάθη είναι σημαντικό ζήτημα στη χώρα και πρέπει να υπάρξει σχετική πολιτική αντιμετώπισης.
Τι αναφέρει ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών
Όπως αναφέρεται – υπό τη μοφή ερωτοαπαντήσεων – στην ιστοσελίδα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών στη χώρα μας συμβαίνουν ιατρικά σφάλματα σε “αρκετό βαθμό” και “υπάρχει μάλιστα χρόνο με το χρόνο τάση να αυξάνονται οι μηνύσεις και οι αγωγές κατά των γιατρών σε πανελλήνια κλίμακα”.
Λίγο πιο κάτω αναφέρεται ότι “είναι σε μεγάλο βαθμό αλήθεια ότι δεν προσέρχονται ως μάρτυρες γιατροί εναντίον γιατρών” καθώς και το ότι “οι γιατροί θα επιθυμούσαν να δικάζονται από γιατρούς και όχι από δικαστές” καθώς αντιλαμβάνονται τις ιατρικές πράξεις.
Όπως φαίνεται από την ‘έρευνα “Ποιοτικά χαρακτηριστικά των Ιατρικών Σφαλμάτων: Ερευνητικά ευρήματα από την Ελλάδα” περίπου 6,5 στα 10 ιατρικά σφάλματα σημειώνονται σε δημόσια νοσοκομεία και μόλις 2 στα 10 σε ιδιωτικά θεραπευτήρια, ενώ
Τι αποζημιώσεις δίνονται στην Ελλάδα
Οι αποζημιώσεις που δίνονται στην Ελλάδα ποικίλλουν ως προς το ύψος των ποσών που επιδικάζονται, ωστόσο βάσει έρευνας που είχε κάνει το ΠΑΠΕΙ υπολογίζεται ότι η μέση αποζημίωση που επιδικάζεται σε λάθη μαιευτήρων ξεπερνά τις 620.000 ευρώ, σε λάθη νευροχειρουργών ξεπερνά τις 450.000 ευρώ, μικροβιολόγων τις 391.000, σε υποθέσεις Γενικής Χειρουργικής τις 324.000, σε υποθέσεις που αφορούν πλαστικούς χειρουργούς τις 170.000 ευρώ κλπ.
Στην Ελλάδα πρόσφατα δημοσιεύτηκε η απόφαση δικαστηρίου να δοθεί αποζημίωση άνω των 2 εκατ. ευρώ σε μητέρα που σήμερα ο 15χρονος γιός της εμφανίζει αναπηρία της τάξεως του 85% λόγω λαθών στον τοκετό. Το Νοέμβριο του 2019 δικαστική απόφαση δικαίωσε με αποζημίωση 400.000 ευρώ, μετά από χρόνια μητέρα που τα δίδυμα παιδιά της πάσχουν από εγκεφαλική παράλυση, ψυχοκινιτική καθυστέρηση, παραπληγία κ.α. που οφείλονται όπως υποστηρίχτηκε σε συνεχή ιατρικά λάθη. Στις αρχές του 2019 επιδικάστηκε αποζημίωση 190.000 ευρώ σε συγγενείς θανόντος λόγω λανθασμένης διάγνωσης.
Έρευνα από το 2000 έως το 2009 σε 128 περιπτώσεις ιατρικής ευθύνης
Σε έρευνα 128 αποζημιώσεων που απονεμήθηκαν από αστικά δικαστήρια για τα έτη 2000 έως 2009 για ιατρικά λάθη στην Ελλάδα η μέση αποζημίωση έφτασε σε 292.613 ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 35,41% της αξιωμένης αποζημίωσης.
Όπως αναφέρεται στο ερευνητικό έργο μόνο ένα μικρό ποσοστό ιατρικών σφαλμάτων δημοσιοποιείται καθώς η πλειονότητα των απαιτήσεων διευθετείται εκτός δικαστηρίου, καλύπτεται από ασφαλιστήρια συμβόλαια ή τα νοσοκομεία.
Το βάρος του προφανούς και κρυφού κόστους επηρεάζει όχι μόνο τον ασθενή, την οικογένειά του και το νοσοκομείο αλλά και ολόκληρη την κοινωνία. Αυτό προκύπτει από την εκτίμησή μας ότι το επίπεδο αποζημίωσης που παρέχεται από τα αστικά δικαστήρια για ιατρικά λάθη είναι αξιοσημείωτο υψηλό. “Δυστυχώς” αναφέρεται στην έρευνα “μόνο ορισμένες εκτιμήσεις του κόστους είναι δυνατές λόγω της έλλειψης στατιστικών στοιχείων.
Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα εποπτείας για την εξέταση ιατρικών σφαλμάτων και παραπόνων σε εθνικό επίπεδο καθώς και ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων παρακολούθησης των νοσοκομείων είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση του φαινομένου του ιατρικού σφάλματος.
Πάνω απ ‘όλα, η συνεργασία και η εμπιστοσύνη μεταξύ ασθενών, επαγγελματιών υγείας, διευθυντών νοσοκομείων, ιατρικών συμβουλίων και της κυβέρνησης είναι ουσιαστικής σημασίας για να φτάσουμε στη ρίζα του προβλήματος”.
Διαβάστε επίσης: Αποζημίωση 2.064.125 για λάθος στον τοκετό
5 περιπτώσεις ιατρικών λαθών στην Ελλάδα με αποζημιώσεις άνω των 4 εκατ. ευρώ