Η Υγεία είναι στην εντατική και… χαροπαλεύει. Το δημόσιο δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του – ούτε στις οικονομικές, ούτε και στις προνοιακές – και μέχρι σήμερα αρνείται να ζητήσει χείρα βοηθείας από τον ιδιωτικό τομέα, όταν η σύμπραξη των δύο αποτελεί ίσως τη μοναδική αποτελεσματική και βιώσιμη προοπτική.
Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αυτό είναι το συμπέρασμα από το εκτενές αφιέρωμα που φιλοξενεί το «Ασφαλιστικό Marketing» στο τεύχος Νοεμβρίου που κυκλοφορεί.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της και συνεχίζει να υπόσχεται ότι σταδιακά θα… αρχίσουν να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα και ότι θα κλείσουν οι βασικές εκκρεμότητες του δημόσιου συστήματος Υγείας. Ταυτόχρονα, ο ίδιος ο υπουργός χαρακτηρίζει την κατάσταση οριακή και μάλιστα έχει κάνει λόγο για κίνδυνο μπλακ άουτ στην Υγεία.
Γιατί, λοιπόν, η εκπόνηση ενός εθνικού σχεδίου που θα προβλέπει τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών μοιάζει με… όνειρο θερινής νυκτός;
Η δημόσια Υγεία – χωρίς καμία υπερβολή – καταρρέει. Και μπορεί ο κ. Ανδρέας Ξανθός να προανήγγειλε «σχέδιο έκτακτης ανάγκης», με ενίσχυση σε πόρους (!!!) αλλά και ανθρώπινο δυναμικό, αλλά η πραγματικότητα είναι τόσο δραματική που οι πράξεις δεν χρειάζονται ούτε αύριο, ούτε σήμερα αλλά… χθες.
Γιατί σε αυτή τη χώρα δεν παρατηρήθηκε ποτέ έλλειψη υποσχέσεων και μεγαλεπίβολων σχεδίων. Οι πράξεις είναι που λείπουν…
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και δείχνουν την κρίση σε όλο της… το μεγαλείο: ο προϋπολογισμός της Υγείας για το 2015 είναι 8,4 δισ. ευρώ, ή 4,3% του ΑΕΠ, όταν το 2009 ήταν σχεδόν τριπλάσιος, στα 23 δισ. ευρώ. Μόνο από πέρυσι μέχρι φέτος ο προϋπολογισμός μειώθηκε κατά 10,9% δηλαδή 1,5 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα, ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται στο 6,9% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, η μέση κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη είναι 179 ευρώ, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 320 ευρώ. Οι ασθενείς πληρώνουν συμμετοχή της τάξης του 30% περίπου ενώ περίπου 1.300 φάρμακα δεν αποζημιώνονται από το Κράτος. Χρειάζεται να πούμε ότι 3 εκατομμύρια συμπολίτες μας είναι ανασφάλιστοι;
Προσοχή, όμως! Κανείς δεν υποστηρίζει ότι ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να αντικαταστήσει το δημόσιο χαρακτήρα της Υγείας, αλλά οι ελλείψεις είναι τόσες πολλές που σε συνδυασμό με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο έχουν ένα και μόνο αποτέλεσμα: να παρέχονται προβληματικές υπηρεσίες υγείας από το δημόσιο και υψηλότερου κόστους από ότι θα έπρεπε από τους ιδιώτες.
Ιδιώτες
Από την πλευρά τους, οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας, λειτουργούν σε συνθήκες πρωτόγνωρης οικονομικής ασφυξίας, λόγω της αφερεγγυότητας του κράτους και της μη αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ η εισπρακτική παράνοια των μέτρων του μνημονίου σφίγγει τον κλοιό σε σημείο… πνιγμού.
Ενδεικτικό είναι ότι μόνο ο ΕΟΠΥΥ χρωστάει σε φαρμακεία, γιατρούς, φυσικοθεραπευτές, ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά κέντρα και κέντρα αποκατάστασης πάνω από 1,8 δισ. ευρώ.
Οι ιδιώτες επαγγελματίες της Υγείας έχουν μάθει να ζουν τα τελευταία χρόνια με νέες ορολογίες και έννοιες που στερεύουν εντελώς την ήδη περιορισμένη ρευστότητα, όπως το Claw back και το Rebate. Έννοιες που, όπως και άλλες πολλές στην εποχή του μνημονίου, ήρθαν στη ζωή μας ως έκτακτα μέτρα, για να επιβεβαιώσουν τη ρήση «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού» (επεκτείνονται τουλάχιστον μέχρι το 2018).
Στο μεταξύ, ο κλάδος της Ιδιωτικής Ασφάλισης βρίσκεται αντιμέτωπος με την αύξηση του ΦΠΑ στο 23% και πλέον αναζητούνται λύσεις για να περάσει στους καταναλωτές η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση. Άρα είτε θα αυξηθεί το κόστος ασφάλισης, είτε οι ασφαλιστικές θα υποχρεωθούν να σχεδιάσουν προγράμματα με λιγότερες καλύψεις.
Πλέον, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (ακόμη και το δημόσιο) συμφωνούν ότι η ανάγκη δημιουργίας ενός οδικού χάρτη με συντονισμό όλων των πλευρών είναι επιτακτική, άρα και η σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα θεωρείται μονόδρομος.
Αυτό που μένει είναι να σχεδιαστεί από την αρχή το σύστημα έτσι ώστε ο ιδιωτικός τομέας αφενός να μπορεί να μειώσει το κόστος στην παροχή υπηρεσιών υγείας και αφετέρου να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο.
Εύλογα, ωστόσο, θα πει κανείς:
Σε ποιον κλάδο της ελληνικής οικονομίας υπάρχει τέτοιο σχέδιο και πως θα μπορέσει το δημόσιο να συνεργαστεί αποτελεσματικά με τον ιδιωτικό τομέα;