Μία δημόσια ομιλία – άσχετα με το αν είναι μικρό ή μεγάλο το κοινό – μπορεί να είναι αγχωτική. Από την προετοιμασία των διαφανειών μέχρι τη σύνταξη του λόγου, τι είναι αυτό που πρέπει να κάνεις για να εκφωνήσεις μία ομιλία που θα μείνει αξέχαστη;
Η εκφώνηση ομιλίας αποτελεί συχνά έναν από τους μεγαλύτερους φόβους του ανθρώπου. «Όταν όλα τα βλέμματα είναι πάνω σου, νιώθεις εκτεθειμένος», εξηγεί ο Nick Morgan, πρόεδρος και ιδρυτής του Public Words και συγγραφέας του «Power Cues».
«Αυτό κλασικά προκαλεί συναισθήματα ντροπής και αμηχανίας.» Με άλλα λόγια: Ο φόβος της ταπείνωσης ευθύνεται για τη νευρικότητα που νιώθουμε για την απόδοσή μας. Οι ομιλητές, ωστόσο, δεν θα έπρεπε «να φοβούνται ένα εχθρικό κλίμα» ή να είναι πολύ αυστηροί με τον εαυτό τους, σημειώνει η Nancy Duarte, διευθύνουσα σύμβουλος της Duarte Design και συγγραφέας του «HBR Guide to Persuasive Presentations». «Τις περισσότερες φορές το κοινό σε επευφημεί», υποστηρίζει. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να τα καταφέρετε:
√ Καταλάβετε το ακροατήριό σας. Καθώς προετοιμάζετε την παρουσίασή σας, σκεφτείτε το μήνυμα και το περιεχόμενό της, από την πλευρά του ακροατή. «Κάντε έρευνα για το ακροατήριό σας», λέει η Morgan. «Κατανοήστε τι τους πονάει, τι τους ενδιαφέρει, τους φόβους, τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους.»
√ Ξεκινήστε με κάτι πειστικό. Σύμφωνα με τη Morgan, τα τρία κλασικά λάθη που συνηθίζουν να κάνουν οι ομιλητές γίνονται στα πρώτα λεπτά μιας ομιλίας. Το πρώτο λάθος είναι ότι παρουσιάζουν τον εαυτό τους – ειδικότερα με βαρετό και φλύαρο τρόπο. Το δεύτερο είναι ότι λένε στο κοινό αυτά που πρόκειται να παρουσιάσουν – συνήθως υπό τη μορφή μιας διαφάνειας περιεχομένων. Το τρίτο είναι αυτό που η Morgan χαρακτηρίζει «καθάρισμα λαιμού», όταν λένε πράγματα όπως: «Ουάου, είναι ωραία που βρίσκομαι εδώ. Περάσαμε τέλεια στο χθεσινό πάρτι. Βλέπω πολλά γνώριμα πρόσωπα στο κοινό». Αυτές οι ατάκες μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε πιο άνετα «όμως στην ουσία απλώς φλυαρείτε», τονίζει η Morgan. Και ακόμη περισσότερο, σπαταλάτε τα πρώτα σας λεπτά που είναι πολύ σημαντικά στο να κερδίσετε το κοινό.
√ Πείτε μία ιστορία. Όλο και περισσότερες μελέτες τονίζουν τη δύναμη των παραδειγμάτων που αλλάζουν τη συμπεριφορά, τις πεποιθήσεις και τα πιστεύω μας. Να το έχετε στο μυαλό σας όταν ετοιμάζετε τις διαφάνειες και τα κεντρικά σημεία του λόγου σας.
√ Προσπαθήστε να εμπνεύσετε. Ακόμη και όταν η ομιλία σας απευθύνεται σε εξαιρετικά περιορισμένο ακροατήριο και το περιεχόμενό της είναι βαρετό, το μήνυμά σας δεν πρέπει να είναι πληκτικό.
√ Να έχετε θετική σκέψη. «Τα ψυχολογικά σημάδια του φόβου της σκηνής –ταχυπαλμία, ιδρωμένα χέρια, στομαχική διαταραχή– τα νιώθετε έντονα, όμως δεν είναι τόσο ορατά από το κοινό», προσθέτει η Morgan. «Πρέπει να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι δεν δείχνετε τόσο άσχημα όσο νιώθετε.» Και όταν το μυαλό σας ξεκινά με αρνητική διάθεση, θα πρέπει να το αντιμετωπίσετε. «Αντικαταστήστε τις αρνητικές σκέψεις με θετικές», συμπληρώνει. «Πείτε στον εαυτό σας: Όλα θα πάνε καλά. Είμαι σίγουρος για το συγκεκριμένο θέμα. Την έχω παρουσιάσει πολλές φορές στο παρελθόν.»
√ Κάντε πολλές πρόβες. Ένας από τους καλύτερους τρόπους να προετοιμαστείτε κατάλληλα για μία σημαντική ομιλία είναι να εξασκηθείτε μπροστά σε κοινό. Δεν είναι ανάγκη να έχει επαγγελματικό χαρακτήρα: ένας φίλος ή κάποιοι συνάδελφοι αρκούν, λέει η Morgan. Για εξαιρετικά σημαντικές ομιλίες, προσπαθήστε να επισκεφθείτε το μέρος που θα γίνει η παρουσίαση ώστε να αποκτήσετε μία αίσθηση της σκηνής και του περιβάλλοντος.
√ Όχι όμως σε υπερβολικό βαθμό. Μερικές φορές η υπερβολική εξάσκηση μπορεί να λειτουργήσει αρνητικά. «Το κοινό σας θα νιώσει προσβεβλημένο αν δεν έχετε προετοιμαστεί, όμως μπορεί και να προετοιμαστείτε υπερβολικά και στο τέλος να φανεί πολύ σκηνοθετημένη η παρουσίαση», προειδοποιεί η Duarte. «Από τη στιγμή που έχετε εξασκηθεί αρκετά και νιώθετε καλά με το υλικό, αφήστε τα γραπτά και πείτε τα απ’ έξω.»