«Μέχρι το 2030, τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζουν σε πόλεις. Οι περισσότεροι σε μεγάλες μητροπόλεις (μεγαλουπόλεις-megacities), εξαιρετικά πυκνοκατοικημένες, των δέκα εκατομμυρίων κατοίκων ή και περισσότερο. Οι τάσεις του μέλλοντος θα γεννηθούν σε αυτές τις πόλεις και θα πρέπει να ανταποκριθούμε στις τεράστιες προκλήσεις που δημιουργούν», αναφέρει ο Axel Theis (Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Allianz SE, Υπεύθυνος για τις Παγκόσμιες Δραστηριότητες του Ομίλου και τις Αγγλόφωνες Αγορές), στο τελευταίο Allianz Risk Pulse με τίτλο «Η μεγαλούπολη (megacity): Οι μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου διαμορφώνουν το μέλλον μας». Και συνεχίζει, «To κύριο ερώτημά μας θα είναι: Πώς μπορούμε να βρούμε την ισορροπία μεταξύ της ανάπτυξης, της ποιότητας ζωής και της προστασίας του κλίματος;».
Ο αριθμός των μεγαλουπόλεων, αυξάνεται ταχύτατα. Ήδη υπάρχουν 29. Το πλήθος των κατοίκων, των κτιρίων και των υποδομών αυξάνεται εκθετικά την ίδια ώρα που ο διαθέσιμος χώρος για την ανάπτυξη αυτή, συρρικνώνεται.
Πολλές από τις μεγαλουπόλεις εκτείνονται σε πεδινές παράκτιες περιοχές, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στις ακραίες καιρικές συνθήκες και τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών. Την ίδια στιγμή, το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται σε πολλά μέρη του κόσμου, και ιδιαίτερα στην Ασία. Το 2030, το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι άνω των 60. Τάση που παρατηρείται και στις μεγαλουπόλεις.
Στην έκθεση της Allianz αναλύονται οι επιπλοκές των εξελίξεων αυτών και περιγράφεται ο ρόλος της ασφάλισης. Ο Theis εξηγεί ότι, «Όσο οι συνθήκες διαβίωσης στις μεγάλες μητροπόλεις αλλάζουν, τόσο αλλάζουν και οι ανάγκες των κατοίκων τους, και εμείς, οι ασφαλιστικές εταιρείες, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε σε αυτές. Όπως για παράδειγμα είναι, η ανάγκη διαχείρισης φυσικών καταστροφών ή η ανάγκη στήριξης σύγχρονων έργων υποδομής».
Εκρηκτική ανάπτυξη των μεγαλουπόλεων
Οι αστικές περιοχές σήμερα αναπτύσσονται σημαντικά σε πολλαπλά επίπεδα. Το 1950, ο πληθυσμός της Νέας Υόρκης και του Τόκιο ξεπέρασε τα 10 εκατομμύρια. Το 2030, θα υπάρχουν πάνω από 40 μεγαλουπόλεις. Ήδη από το 2020, η ευρύτερη περιοχή της Σαγκάης πιθανόν να αποτελεί μια «γιγάντια πόλη», με 170 εκατομμύρια κατοίκους – δηλαδή περισσότερους από το διπλάσιο πληθυσμό της Γερμανίας. «Προς το παρόν, η ανάπτυξη των μεγαλουπόλεων είναι κυρίως ασιατικό φαινόμενο. Έξι από τις δέκα πόλεις με το μεγαλύτερο πληθυσμό βρίσκονται στην Ασία», αναφέρει ο Jay Ralph, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Allianz SE και, μεταξύ άλλων αρμοδιοτήτων, Υπεύθυνος και για την Παγκόσμια Διαχείριση Κεφαλαίων του Ομίλου. «Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η ασιατική μεσαία τάξη θα αυξηθεί σε 1,75 δισεκατομμύρια μέχρι το 2020. Ήδη, μέχρι το τέλος του 2014, το 11% των κεφαλαίων που διαχειριζόμασταν, αφορούσε πελάτες που προέρχονταν από την τάξη αυτή. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.»
Τι τις κάνει ελκυστικές; Η προοπτική των θέσεων εργασίας και οι βελτιωμένες υποδομές σήμερα προσελκύουν τους νέους ανθρώπους στις αστικές περιοχές. Η μετακίνηση αυτή συγκεντρώνει, τα ταλέντα, τις ευκαιρίες και τις επενδύσεις στις πόλεις. Σύμφωνα με τον Ο.Ο.Σ.Α (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), είναι θέμα χρόνου έως ότου ορισμένες μητροπόλεις αποκτήσουν περισσότερη οικονομική επιρροή από ό,τι ολόκληρες χώρες.
Στη μεγαλούπολη του μέλλοντος όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα ζουν σε μικρότερα νοικοκυριά, διότι η παραδοσιακή οικογένεια ολοένα και διασπάται σε μικρότερα τμήματα. Ως εκ τούτου, η ζήτηση για χώρους διαβίωσης αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Η πρόκληση αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί με καινοτόμες τεχνολογίες, όπως με τρισδιάστατα εκτυπωμένα σπίτια.
Οι μικρές αποστάσεις είναι καθοριστικός παράγοντας
Πολλοί ερευνητές βλέπουν την πόλη του μέλλοντος πάνω από όλα ως μια συμπαγή οντότητα με βασικό χαρακτηριστικό τις μικρές αποστάσεις. «Η ιδανική πόλη θα αποτελείται από πολλά αυτόνομα κέντρα», αναφέρει ο Thomas Liesch της Allianz Climate Solutions. «Οι άνθρωποι θα ζουν και θα εργάζονται στην αντίστοιχη συνοικία της πόλης τους, γεγονός που θα τους εξοικονομεί πολύ χρόνο και ενέργεια. Λιγότερα αυτοκίνητα σημαίνει περισσότερος διαθέσιμος χώρος για τους πεζούς και ένα δίκτυο χώρων πρασίνου που θα συνδέει αυτές τις διαφορετικές γειτονιές. Αυτό το είδος ανάπτυξης θα βελτιώσει το κλίμα και θα εξασφαλίσει περισσότερο χώρο για δραστηριότητες αναψυχής και καλλιέργειες.»
Με ευέλικτη σκέψη, ακαδημαϊκοί, πολιτικοί και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου οραματίζονται μία Έξυπνη Πόλη. Το «νευρικό σύστημα» της αυριανής Έξυπνης Πόλης θα στηρίζεται στο Διαδίκτυο: ηλεκτρισμός, μεταφορές, καθώς και συστήματα τροφοδοσίας και απορριμμάτων θα είναι όλα ηλεκτρονικά συνδεδεμένα.
Τα κτίρια θα παράγουν τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια, θα μπορούν ακόμα και να την αποθηκεύσουν, χρησιμοποιώντας υψηλής ισχύος αποθηκευτικά συστήματα μπαταριών. Αυτό θα οδηγήσει στην αποκέντρωση της παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας, δημιουργώντας και ένα πρόσθετο πλεονέκτημα, τη μετρίαση των επιπτώσεων από τις διακοπές ρεύματος. Αυτόματα συστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας θα ανταποκρίνονται σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας την αυξημένη κίνηση στους δρόμους και ανακατευθύνοντάς την όποτε κρίνεται απαραίτητο. Σπίτι και χώρος εργασίας θα συγχωνευθούν. Τα δίκτυα εφοδιασμού θα βελτιστοποιηθούν.
Μπορεί αυτό το όραμα να γίνει πραγματικότητα;
Ασφαλώς, δεν υπάρχει συγκεκριμένο μοντέλο βάσει του οποίου η ζωή στην πόλη του μέλλοντος θα λειτουργήσει σωστά. Ωστόσο, όπως δείχνει η έκθεση της Allianz, πολλές ενδιαφέρουσες λύσεις και προσεγγίσεις είναι ήδη σε θέση να αντιμετωπίσουν τις πιο πιεστικές προκλήσεις.