Οι επικείμενες αναδρομικές μειώσεις σε ΕΚΑΣ, επικουρικές συντάξεις, μερίσματα και εφάπαξ οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν από τις καταβολές των συντάξεων του Ιουλίου δεν είναι παρά το πρελούδιο όσων θα επακολουθήσουν.
Άλλες πολύ μεγαλύτερες «αναδρομικές» περικοπές είναι εγγεγραμμένες στο DNA του νέου ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου και μπορεί να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που η εξέλιξη του ΑΕΠ της χώρας δεν θα είναι εκείνη την οποία προβλέπει η κυβέρνηση.
Και αυτό γιατί το μελλοντικό επίπεδο των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων και των ήδη καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων έχει «ρήτρα ανάπτυξης».
Με άλλα λόγια, θα εξαρτηθεί από το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ. Αν το ΑΕΠ μεταβάλλεται θετικά, δηλαδή αυξάνεται, θα αυξηθούν και οι συντάξεις. Αν το ΑΕΠ μεταβάλλεται αρνητικά, δηλαδή, θα μειωθούν και οι συντάξεις.
Η «ρήτρα ανάπτυξης » (ή … «ρήτρα ύφεσης» σε περίπτωση που επαληθευτεί το κακό σενάριο για την ελληνική οικονομία) θα εφαρμοστεί με διαφορετικό τρόπο για τις κύριες συντάξεις και με διαφορετικό τρόπο για τις επικουρικές συντάξεις.
Γενικά, ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστεί η εν λόγω «ρήτρα» στις κύριες συντάξεις θα είναι πιο «ήπιος» από 1.1.2019, ενώ πιο «σκληρός» θα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστεί στις επικουρικές συντάξεις από 1.1.2017 (δηλαδή 2 χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τις κύριες συντάξεις).
Πιο συγκεκριμένα:
- μέχρι τις 30.9.2017 θα πρέπει να έχουν επαναϋπολογιστεί όλες οι ήδη καταβαλλόμενες οι κύριες συντάξεις πλην ΟΓΑ (σ.σ. όσες συντάξεις έχουν καταβληθεί μέχρι 12.5.2016) με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου. Οι επαναϋπολογισθείσες κύριες συντάξεις θα έχουν τρία μέρη : Μία εθνική σύνταξη, μία ανταποδοτική σύνταξη και την «προσωπική διαφορά». Η «προσωπική διαφορά » αποτελεί τη διαφορά μεταξύ του επιπέδου που έχει μία κύρια σύνταξη με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης (που ισχύουν από 12.5.2016) και του επιπέδου που θα είχαν με βάση τα προηγούμενα ποσοστά αναπλήρωσης (που ίσχυαν μέχρι 12.5.2016). Αν αυτή η διαφορά είναι αρνητική, δηλαδή αν το επίπεδο των συντάξεων είναι χαμηλότερο με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με εκείνο που ήταν με τα προηγούμενα, τότε αυτή θα διατηρηθεί (και έτσι δεν θα μειωθούν οι αποδοχές των συνταξιούχων) μόνο στην περίπτωση που πρέπει να αναπροσαρμοστούν θετικά οι συντάξεις λόγω της θετικής μεταβολής του ΑΕΠ. Στην περίπτωση αυτή δεν θα δοθούν αυξήσεις στις συντάξεις. Αν όμως δεν υπάρχει ανάπτυξη τότε θα πρέπει να απορροφηθεί μέρος της «προσωπικής διαφοράς» και έτσι θα μειωθούν οι συντάξεις.
- Αντίστοιχα η φορά της επικείμενης αναπροσαρμογής των επικουρικών συντάξεων από 1.1.2017 (ανεξάρτητα από τις περικοπές που θα ισχύσουν αναδρομικά από 1.6.2016) θα εξαρτηθεί από την πορεία των εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές. Αν το έλλειμμα του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης ξεπερνά το 0,5% (δηλαδή αν τα έσοδα του ταμείου είναι κατά 0,5% λιγότερα από τις δαπάνες), τότε θα υπάρχουν περικοπές στις επικουρικές συντάξεις.