Ο θεσμός των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υλοποίησης έργων που επιτυγχάνει τη βέλτιστη κατανομή κινδύνων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στο Πολυσυνέδριο “Capital + Vision: Ανάπτυξη και επενδύσεις” τα έργα παραμένουν δημόσια με ισχυρό δημόσιο έλεγχο, ενώ οι ανάδοχοι είναι υπεύθυνοι για τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και τεχνική διαχείριση. Επιτυγχάνεται αποπληρωμή σε βάθος χρόνου, μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων, εξασφάλιση προκαθορισμένου χρόνου και κόστους υλοποίησης και σύνδεση αμοιβής αναδόχου και ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών.
Τα έργα ΣΔΙΤ τα οποία βρίσκονται σε κατασκευαστική εξέλιξη είναι τα εξής: 2 έργα για την υλοποίηση και διαχείριση 14 και 10 σχολικών μονάδων στην Αττική, συνολικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ. Έχουν παραδοθεί 6 σχολικές μονάδες και οι υπόλοιπες θα παραδοθούν σταδιακά έως το τέλος του έτους.
Το έργο για την υλοποίηση Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου στις αστικές συγκοινωνίες Αθηνών, συνολικού προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ. Στις αρχές του 2017 θα ξεκινήσει σταδιακά η παράδοσή του, η οποία θα ολοκληρωθεί εντός εξαμήνου. 3 έργα για την υλοποίηση ευρυζωνικού δικτύου στο σύνολο της χώρας, συνολικού προϋπολογισμού 265 εκατ. ευρώ.
Το έργο για τη διαχείριση απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, συνολικού προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ.
Το έργο για την ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και διάθεση πρακτικών συνεδριάσεων δικαστηρίων, συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, τα έργα θα παραδοθούν σε λειτουργία έως το Α’ εξάμηνο του 2017. Επιπλέον των προαναφερθέντων, ολοκληρωμένα και σε λειτουργία βρίσκονται τα εξής: το έργο για την υλοποίηση συστήματος τηλεματικής για την πληροφόρηση επιβατών στις αστικές συγκοινωνίες της Αττικής, συνολικού προϋπολογισμού 19 εκατ. ευρώ. το έργο των 7 πυροσβεστικών σταθμών, συνολικού προϋπολογισμού 26 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, αναφορικά με τα έργα ΣΔΙΤ στην Ελλάδα σημειώνονται τα εξής αποτελέσματα: Η χρηματοδότηση των έργων είναι καινοτόμα, συνδυάζοντας ευρωπαϊκούς πόρους, πόρους από την ΕΤΕπ, πόρους από το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA, κεφάλαια ελληνικών και διεθνών τραπεζών καθώς και ιδιωτικά κεφάλαια των αναδόχων. Ενδεικτικά, το έργο ΣΔΙΤ των 24 σχολικών υποδομών έχει συνδυάσει χρηματοδότηση από το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ιδιωτικούς πόρους και το έργο ΣΔΙΤ της τηλεματικής έχει συνδυάσει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, από το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA και ιδιωτικούς πόρους.
Για πρώτη φορά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έγκριση DG Comp, υπήρξε χρηματοδότηση έργου ΣΔΙΤ από την ΕΤΕπ σε συνδυασμό με το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA στο έργο των 24 σχολείων.
Το έργο των 24 σχολείων βραβεύτηκε ως Συμφωνία της Χρονιάς στον τομέα της εκπαίδευσης και το έργο Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας βραβεύτηκε ως
Συμφωνία της Χρονιάς για τα Απόβλητα από το περιοδικό World Finance. Η Ελλάδα, στο πλαίσιο των ΣΔΙΤ, έχει αναπτύξει καινοτόμους τρόπους χρηματοδότησης. Η ενεργοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η μίξη ευρωπαϊκών και ιδιωτικών πόρων και η αξιοποίηση του χρηματοδοτικού εργαλείου JESSICA αποτελούν δοκιμασμένες βέλτιστες πρακτικές προς περαιτέρω αξιοποίηση.
Χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA
Ιδιαίτερα αποτελεσματικό αποδεικνύεται το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA, προσφέροντας δανειακούς πόρους με ευνοϊκό επιτόκιο σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA είναι ένας νέος τρόπος αξιοποίησης των χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων και την προαγωγή της ανάπτυξης στις αστικές περιοχές. Στην Ελλάδα, 21 έργα αστικής ανάπλασης και τοπικής ανάπτυξης (εκ των οποίων 8 έχουν ήδη ολοκληρωθεί) συνολικού προϋπολογισμού 292 εκατ. ευρώ αξιοποιούν πόρους του JESSICA ύψους 98 εκατ. ευρώ (μόχλευση x 3), δημιουργώντας συνολικά 43 δομές. Ήδη, έχει εκταμιευθεί το 80% των πόρων του JESSICA και έως το τέλος του 2016 θα έχουν εκταμιευθεί και οι υπόλοιποι.
Όλες οι επενδύσεις έχουν περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτέλεσμα. Συνολικά, τα έργα που έχουν υπογραφεί επιφέρουν τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας και αποτελούν μία νέα μορφή με την οποία η ιδιωτική επιχειρηματικότητα αντιλαμβάνεται το δημόσιο χρήμα. Πρόκειται για έργα σε πολλούς καινοτόμους και με μεγάλο ενδιαφέρον τομείς.
Ενδεικτικά έργα:
8 έργα βιοαερίου στην Κρήτη, τη Θεσσαλία και την Κεντρική Μακεδονία, συνολικού προϋπολογισμού 56 εκατ. ευρώ. Αφορούν σε καινοτόμες, αειφόρες και μακροπρόθεσμα βιώσιμες επενδύσεις, οι οποίες για πρώτη φορά ενεργοποίησαν την εν λόγω αγορά στην Ελλάδα. Πρόκειται για έργα τα οποία επιλύουν το οξύ περιβαλλοντικό πρόβλημα της αξιοποίησης φυτικών και ζωικών αποβλήτων, καθώς και το ζήτημα της περιβαλλοντικής αξιοποίησης των μονάδων οι οποίες παράγουν ως απόβλητο τη βιομάζα.
1 έργο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Απορριμμάτων με ΣΔΙΤ στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, συνολικού προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, το οποίο είναι το πρώτο έργο στο είδος του στην Ελλάδα και χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά υψηλές περιβαλλοντικές προδιαγραφές.
1 έργο Επιχειρηματικού Πάρκου στα Χανιά, συνολικού προϋπολογισμού 13 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά στη δημιουργία πρότυπου οργανωμένου χώρου, με περιβαλλοντικούς όρους, ο οποίος θα αποτελεί σύγχρονο πάρκο που θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και την τοπική ανάπτυξη.
3 έργα χώρων στάθμευσης στην Κρήτη, συνολικού προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ.
1 έργο τουρισμού στη Δράμα, συνολικού προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την ανακατασκευή καπναποθηκών σε ξενοδοχείο. Το κτίριο αναπροσαρμόστηκε και κατέστη πλήρως λειτουργικό στο πλαίσιο σύγχρονων αναγκών, ενώ το ιστορικό στοιχείο του κτιρίου διατηρείται.
2 έργα οδοφωτισμού, συνολικού προϋπολογισμού 9 εκατ. ευρώ στο Ηράκλειο και στη Θεσσαλονίκη, τα οποία αποτελούν από τα πρώτα έργα ενεργειακής εξοικονόμησης στο συγκεκριμένο τομέα.
1 έργο σύγχρονου σταθμού υπεραστικού ΚΤΕΛ στην Κέρκυρα, συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ, ο οποίος θα εξυπηρετεί χιλιάδες επιβάτες σε ετήσια βάση.
1 έργο αθλητικών υποδομών στα Ιωάννινα, συνολικού προϋπολογισμού 2 εκατ. ευρώ.
1 έργο της Τηλεματικής Αστικών Συγκοινωνιών, συνολικού προϋπολογισμού 19 εκατ. ευρώ, με ΣΔΙΤ στην Αθήνα, το οποίο αφορά στην εγκατάσταση 1000 έξυπνων στάσεων και το οποίο θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των πολιτών.
2 έργα 24 σχολικών υποδομών με ΣΔΙΤ σε 10 δήμους της Αττικής, συνολικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τις καλύτερες δημόσιες σχολικές υποδομές στην Ελλάδα, με εξαιρετικές προδιαγραφές και ποιότητα κατασκευής. Ιδιαίτερα υψηλής προστιθέμενης αξίας είναι το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο στο Ίλιον, το καλλιτεχνικό σχολείο στο Κερατσίνι στο χώρο του ανακατασκευασμένου διατηρητέου κτίσματος των Λουτρών Παλαντζιάν και το σχολείο στο Θησείο στο χώρο αναστηλωμένων διατηρητέων κτιρίων.