Του Γιάννη Μ. Κοτζαμανίδη, Δικηγόρου παρ’ Αρείω Πάγω
Εισήγηση στην ημερίδα του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (10-5-2016), με θέμα «Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΣΤΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΑΤΥΧΗΜΑ».
ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ.
Το αποδεικτικό αυτό μέσο προβλέπεται από την διάταξη του άρθρ. 671 παρ. 3 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με την γενική ρύθμιση της ΚΠολΔ 368 επ. και διατάσσεται μετά από αίτηση ενός εκ των διαδίκων ή και αυτεπαγγέλτως.
Στην διαδικασία της ΚΠολΔ 681Α’ η ιατρική πραγματογνωμοσύνη διατάσσεται, σε περιπτώσεις σωματικών βλαβών, με τις οποίες συνδέονται, κατά κανόνα, υψηλά κονδύλια αποζημιώσεως και καθιστούν αναγκαία την διενέργεια της.
Στις περιπτώσεις αυτές, σχεδόν παγίως, τα Δικαστήρια, καλούμενα να αποφανθούν επί του κρίσιμου θέματος της εκτάσεως και των δυσμενών συνεπειών του τραυματισμού και των, εξ αυτού, ζημιών του παθόντα, αντιμετωπίζουν αίτημα, κυρίως των εναγομένων (ασφαλιστικών εταιρειών κ.λπ.), για την διενέργεια ιατρικής πραγματογνωμοσύνης.
Το αίτημα, δε, αυτό απορρίπτεται, εάν κριθεί, ότι τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία προσκομίζονται απ’ τους ενάγοντες, είναι επαρκή και καθιστούν την ιατρική πραγματογνωμοσύνη περιττή, ενώ, σε αντίθετη περίπτωση, γίνεται δεκτό, υπό τους όρους και προϋποθέσεις του Νόμου και τις διακρίσεις, που αναλυτικά πιο κάτω θα αναπτυχθούν, με λεπτομερή αναφορά σε σχετική περιπτωσιολογία και Νομολογία.
Εύλογα έχει επισημανθεί, ότι τα αποτελέσματα της ιατρικής πραγματογνωμοσύνης είναι περισσότερο πρόσφορα, όσο ΕΓΓΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ είναι η διεξαγωγή της (ΕφΑθ. 331/1993 ΕπιθΣυγκΔικ 1994 σελ. 388. ΕφΑθ. 960/1992 ΕπιθΣυγκΔικ 1993 σελ. 565).
Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, σκόπιμο είναι, να διενεργείται ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΒΑΘΜΟ, στις περιπτώσεις εκείνες, που καθίσταται επιβεβλημένη η διεξαγωγή της, όπως ενδεικτικά συμβαίνει, όταν εισάγονται, προς επιψήφιση, υψηλά κονδύλια αποζημιώσεως (νοσήλια, διαφυγόντα κέρδη, ηθική βλάβη, αποζημίωση εκ του άρθρου 931 ΑΚ κλπ.) ή όταν βάσιμα προβλέπεται, ότι η σωματική ανικανότητα του ενάγοντος θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και αναμένεται η άσκηση νέας αγωγής, για περαιτέρω ζημίες του στο μέλλον.
Υπό την έννοια αυτή, έχει κριθεί, ότι η ιατρική πραγματογνωμοσύνη τυγχάνει άνευ αντικειμένου και αλυσιτελής, όταν, δι’ αυτής, εκζητείται, να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας του παθόντος ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ειδικά, μάλιστα, εάν αυτή ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ (ΕφΑθ 475/1994 ΕπιθΣυγκΔικ 1997 σελ. 586. ΜονΠρωτΑθ 228/1995 ΕπιθΣυγκΔικ 1995 σελ. 334).
Όλα τα παραπάνω ισχύουν, ιδιαίτερα όταν δεν έχει διαταχθεί και διεξαχθεί ιατρική πραγματογνωμοσύνη πρωτοδίκως και ανακύπτει τέτοιο ζήτημα για πρώτη φορά στο Εφετείο, κατά την συζήτηση της εφέσεως. Στις περιπτώσεις αυτές, ο ιατρός Πραγματογνώμονας καλείται, να γνωματεύσει, με σημαντική δυσκολία και αμφίβολη ακρίβεια, για την κατάσταση της υγείας του παθόντος στο παρελθόν, καθώς και για τον βαθμό της ανικανότητας του προς εργασία. (Α. Γ. Κρητικού «ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΑΠΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ» εκδ. 2008, σελ. 891 και επ.. Επίσης: Άρθρο της σύνταξης του νομικού περιοδικού «ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ» με τίτλο «Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΠΙ ΤΡΟΧΑΙΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ» τόμος 2002 σελ. 530 – 531).
Παρ’ όλα τα παραπάνω, παγίως γίνεται δεκτό, απ’ την Θεωρία και την Νομολογία, ότι η καθυστερημένη άσκηση της αγωγής δεν την καθιστά καταχρηστική, λόγω της δυσχέρειας του εναγομένου προς άμυνα και αντίκρουσή της, μέσω ιατρικής πραγματογνωμοσύνης (ΕφΑθ 4019/1990 αδημοσ. Α.Γ. Κρητικός ο.π. σελ. 892 παρ. 177).
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, σκόπιμο και δικονομικά επωφελές, για τον ίδιο τον ενάγοντα, είναι, να ζητήσει, να διαταχθεί, κατ’ αρθρ. 348 ΚΠολΔ και με την διαδικασία των Ασφαλιστικών Μέτρων, ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ Ή ΤΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΣ ΤΟΥ (Μον ΠρωτΑθ 2990/2006 ΕπιθΣυγκΔικ 2006 σελ. 504. ΜονΠρωτΧαλκιδικής 321/2005 αδημοσ).
Με τον τρόπο αυτό, ο ενάγων θα εξασφαλίσει, σε άμεσο χρόνο, ένα απολύτως αξιόπιστο και ασφαλές αποδεικτικό μέσο, σχετικά με την σοβαρότητα του τραυματισμού του και την έκταση των, εξ αυτού, δυσμενών συνεπειών στην κατάσταση της υγείας του, την ικανότητα του προς εργασία κ.λπ.
Κυρίως, όμως, με τον τρόπο αυτό, ο παθών θα αποφύγει τις δυσμενείς, γι’ αυτόν, συνέπειες, εξ αιτίας της ενδεχόμενης παρελκύσεως της δίκης και των τυχόν καθυστερήσεων απ’ την αναβολή έκδοσης οριστικής απόφασης επί της αγωγής αποζημιώσεώς του, λόγω μιας, πιθανόν να διαταχθεί, ιατρικής πραγματογνωμοσύνης, κατά της οποίας έχει ασκηθεί, μέχρι τούδε, εντονότατη κριτική, από την μερίδα της Θεωρίας και της Νομολογίας.
Πηγή: Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου