Στην Ελλάδα το 2016 πραγματοποιήθηκαν 33 συμφωνίες Σ&Ε, έναντι 28 το 2015 και 22 το 2014. Ωστόσο, η εκτιμώμενη συνολική αξία των συμφωνιών στα 1,27 δις δολάρια ήταν αισθητά μειωμένη έναντι του 2015 (1,77 δις δολάρια) και οριακά έναντι του 2014 (1,33 δις δολάρια).
Σύμφωνα με έρευνα της EY από τις συμφωνίες που ολοκληρώθηκαν στη χώρα μας, οι 14 ήταν ενδοσυνοριακές, οι 12 προήλθαν από επενδυτές του εξωτερικού, ενώ πραγματοποιήθηκαν και επτά συναλλαγές από την Ελλάδα προς το εξωτερικό. Τ
ο ποσοστό των εισερχόμενων συμφωνιών (36%) ήταν το τρίτο χαμηλότερο στην περιοχή, μετά την Τουρκία (32%) και την Τσεχία (23%). Μεταξύ των ξένων επενδυτών, τέσσερις προέρχονταν από τις ΗΠΑ και τρεις από το Βέλγιο. Σε 23 από τις 33 συμφωνίες συμμετείχαν στρατηγικοί επενδυτές. Καμία από τις συμφωνίες που ολοκληρώθηκαν στην Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των 10 μεγαλύτερων συμφωνιών που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή.
Οι κλάδοι με την εντονότερη δραστηριότητα Σ&Ε στη χώρα μας ήταν τα κτηματομεσιτικά (real estate), η ενέργεια και οι εξορύξεις. Σχολιάζοντας τα ευρήματα του Βαρόμετρου, ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της ΕΥ Ελλάδος, σημειώνει: «Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές, και ιδιαίτερα οι επενδύσεις από το εξωτερικό, αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την επάνοδο της Ελλάδας στην ανάπτυξη.
Η αύξηση του αριθμού των συμφωνιών που ολοκληρώθηκαν στην Ελλάδα είναι θετική, ωστόσο η πτώση της συνολικής αξίας των συμφωνιών προκαλεί ανησυχία. Ειδικότερα, η χαμηλή συμμετοχή των επενδύσεων από το εξωτερικό πρέπει να μας προβληματίσει, καθώς αντανακλά ενδεχομένως τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα ως προς τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι αυτονόητη προϋπόθεση για τη μεταστροφή του κλίματος, ωστόσο δεν επαρκεί. Αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα η ανάληψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της ελκυστικότητας της χώρας μας και η αποφυγή πρωτοβουλιών και δηλώσεων που κλονίζουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών».
Αύξηση της αξίας των Σ&Ε στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη το 2016, παρά τη μείωση του αριθμού των συμφωνιών
Στα 47,7 δις δολάρια εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε η αγορά των Συγχωνεύσεων και Εξαγορών (Σ&Ε) στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη κατά το 2016, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10,7% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με έρευνα της ΕΥ. Η αύξηση αυτή είναι αξιοσημείωτη, καθώς ο αριθμός συμφωνιών εμφανίζεται μειωμένος κατά 9,1% σε σύγκριση με το 2015, στις 1.165 συμφωνίες.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την έρευνα της ΕΥ, M&A Barometer 2016: Central and Southeast Europe, η οποία καλύπτει 11 χώρες της περιοχής (Βουλγαρία, Ελλάδα, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τουρκία και Τσεχία). Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στην αισθητή αύξηση της μέσης αξίας των συμφωνιών από τα 361 εκατ. δολάρια το 2015, σε 385 εκατ. δολάρια το 2016, καθώς και των μεγάλων συμφωνιών άνω του ενός δις δολαρίων (mega deals), η μέση αξία των οποίων διαμορφώθηκε στα 3,324 δις δολάρια. Παράλληλα, σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η έντονη δραστηριότητα Σ&Ε στην Πολωνία και την Τσεχία, όπου καταγράφηκε μεγάλη αύξηση της συνολικής αξίας των συμφωνιών, ενώ αύξηση σημειώθηκε και στην Ουγγαρία.
Η μεγαλύτερη αξία συμφωνιών καταγράφηκε στην Πολωνία (11,6 δις δολάρια – αύξηση κατά 53,9%), ακολουθούμενη από την Τσεχία (9,9 δις δολάρια), ενώ η Τουρκία βρέθηκε στην τρίτη θέση, με συνολική αξία συμφωνιών 7,3 δις δολάρια, μειωμένη από τα 10,7 δις δολάρια το 2015. Αναφορικά με τον αριθμό των συμφωνιών, η Τσεχία πέτυχε σημαντική αύξηση, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στην περιοχή με 288 συμφωνίες, ακολουθούμενη από την Τουρκία (273) και την Πολωνία (216). Οι μόνες άλλες χώρες όπου σημειώθηκε, οριακή έστω, αύξηση του αριθμού των συμφωνιών από το 2015 στο 2016 ήταν η Κροατία (από 27, σε 28 συμφωνίες) και η Ελλάδα (από 28, σε 33).
Ισχυρή παραμένει η παρουσία των στρατηγικών επενδυτών
Η συμμετοχή στρατηγικών επενδυτών στις Σ&Ε παρέμεινε υψηλή, στο 78% του αριθμού των συμφωνιών, με εντονότερη παρουσία, όπως και το 2015, στην Κροατία (93%), τη Βουλγαρία (82%), την Πολωνία και τη Ρουμανία (81%). Τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής χρηματοοικονομικών επενδυτών καταγράφηκαν στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία (32%), τη Σερβία (31%) και την Ελλάδα (30%).
Κυριάρχησαν οι ενδοσυνοριακές συμφωνίες
Η πλειοψηφία των συμφωνιών το 2016 ήταν ενδοσυνοριακές, αντιπροσωπεύοντας το 52% του συνόλου, έναντι 49% το 2015. Οι συναλλαγές από επενδυτές του εξωτερικού διαμορφώθηκαν στο 36%, έναντι 39% πέρυσι, ενώ, όπως και το 2015, μόλις το 12% αντιπροσώπευσε τις συμφωνίες που κατευθύνθηκαν σε χώρες του εξωτερικού. Τα υψηλότερα ποσοστά ενδοσυνοριακών συναλλαγών καταγράφηκαν στην Τσεχία (68%) και την Ουγγαρία (54%), ενώ τα υψηλότερα ποσοστά συμφωνιών που κατευθύνθηκαν προς χώρες του εξωτερικού καταγράφηκαν στη Σλοβακία (24%) και την Ελλάδα (21%). Τα υψηλότερα ποσοστά συμφωνιών από επενδυτές του εξωτερικού προσέλκυσαν η Κροατία (68%) και η Ρουμανία (56%). Μεταξύ των χωρών που ολοκλήρωσαν συμφωνίες στην περιοχή της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, την εντονότερη παρουσία είχαν οι ΗΠΑ με 45 συμφωνίες, εκ των οποίων 16 στην Πολωνία και 15 στην Τουρκία, ενώ ακολουθούν η Γερμανία (με 33 συμφωνίες) και το Ηνωμένο Βασίλειο (με 31 συμφωνίες). Με βάση τον αριθμό των Σ&Ε κατά το 2016, η μεγαλύτερη δραστηριότητα καταγράφηκε για ακόμη μία χρονιά στον τομέα της πληροφορικής (189 συμφωνίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 16% του συνόλου), η μεταποίηση (148 συμφωνίες – 13%) και η παροχή υπηρεσιών (104 συμφωνίες – 9%). Έντονη κινητικότητα σημειώθηκε και στους τομείς της ενέργειας και της εξόρυξης, με 95 συμφωνίες, και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, με 87 συμφωνίες. Η μεγαλύτερη συμφωνία του 2016 στην περιοχή πραγματοποιήθηκε στον κλάδο των τροφίμων και των ποτών. Πρόκειται για την εξαγορά της CEE Business of Anheuser-Busch InBev από την ιαπωνική Asahi Group Holdings έναντι 7,8 δις δολαρίων. Ακολουθούν η εξαγορά της Πολωνικής Allegro S.A. από την κοινοπραξία Cinven, Permira και Mid Europa Partners στο χώρο της πληροφορικής έναντι 3,25 δις δολαρίων και της Τσεχικής PointPark Properties s.r.o. από την GIC Private Limited της Σιγκαπούρης, με τίμημα 2,67 δις δολάρια.