Πρόταση για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας κατέθεσε ο πρόεδρος του ΕΕΑ, Γ. Χατζηθεοδοσίου σε συνέδριο της Ναυτεμπορικής.
Όπως επισήμανε “θα πρέπει να γίνουν συνδυαστικές ταυτόχρονες παρεμβάσεις , ώστε να υπάρξει το περιθώριο σταδιακής ανάπτυξης και του τρίτου πυλώνα, της ιδιωτικής ασφάλισης. Η πολιτεία θα πρέπει να δώσει την ελευθερία στους ασφαλισμένους να επιλέξουν το πακέτο ασφάλισης που τους ταιριάζει. Παράλληλα, θα πρέπει το κράτος επικεντρωθεί στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, με στόχευση στο περιορισμό της υποδηλωμένης και αδήλωτης απασχόλησης.
Ακόμη ένα σοβαρό πρόβλημα που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι οι δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις (γήρανση του πληθυσμού, baby booming).
Η γήρανση του πληθυσμού αλλάζει τη δομή του πληθυσμού μιας χώρας και επηρεάζει το εργατικό δυναμικό και το πλήθος των εργαζομένων, που με τις εισφορές τους πληρώνονται οι συντάξεις των συνταξιούχων.
Αρχικά θα πρέπει να μειωθούν οι υπέρογκες καταβαλλόμενες εισφορές που μόνο για την κύρια ασφάλιση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ξεκινούν από το 26,95% του εισοδήματος τους, ενώ σε κάποιες κατηγορίες ασφαλισμένων όπως οι αυτοαπασχολούμενοι φτάνουν κα το 38% (για κύρια ασφάλιση 20%, υγεία 6,95%, επικούρηση 3,5% και εφάπαξ 4% (όπου προβλέπεται).
Σε συνδυασμό με την εφορία καλούνται να πληρώσουν σε κάποιες περιπτώσεις και το 80% του εισοδήματός τους. Οι εισφορές είναι 27%, οι υψηλότερες στον κόσμο – ιδίως για τους αυτοτελώς απασχολούμενους Η μείωση των εισφορών θα αιμοδοτήσει την οικονομία και θα βελτιώσει την δυνατότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην εξυπηρέτηση των χρεών τους (μεγαλύτερα έσοδα από «ρυθμίσεις» στα Ταμεία,το Δημόσιο, τις Τράπεζες). Το σημερινό σύστημα ασφάλισης είναι άδικο, καθώς για τον μέσο εργαζόμενο (εισφορές 27%), το ποσοστό αναπλήρωσης μετά 35 χρόνια εργασίας δεν θα ξεπεράσει το 50%, με την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστεί συνεχής κρατική χρηματοδότηση (μεταξύ 7% και 5% του ΑΕΠ ετησίως).
Την ίδια στιγμή, όλοι οι πόροι από τα κοινοτικά κονδύλια και την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να διοχετευτούν προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, καθώς η απώλεια των ασφαλιστικών ταμείων υπολογίζεται στα 2,5 δισ. ευρώ το χρόνο από τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας θα πρέπει να επικεντρωθεί στην υλοποίηση προγραμμάτων με επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για την πρόσληψη εργαζομένων σε δυναμικούς κλάδους της οικονομίας.
Στη δημόσια συζήτηση (επιστημονική, πολιτική, κοινωνική) που διεξάγεται στη χώρα μας, προτείνεται η διατήρηση της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης, όπως έχει διαμορφωθεί με τις μνημονιακές πολιτικές της περιόδου 2010-2021 και επιπλέον διατυπώνεται η πρόταση της πλήρους αναμόρφωσης της επικουρικής ασφάλισης, προκειμένου να καταλήξει σταδιακά σ’ ένα περισσότερο ευέλικτο σύστημα και με δυνατότητα επιλογών:
α) μίας επικουρικής ασφάλισης για όλους και με κίνητρο συμμετοχής,
β) κεφαλαιοποίησης των εισφορών των νέων ασφαλισμένων, ώστε οι εισφορές να αποκτήσουν χαρακτήρα αποταμίευσης, και
γ) ενοποίησης των εισφορών της επικουρικής και της εφάπαξ παροχής σε μία ενιαία εισφορά, με καταγραφή στον ατομικό λογαριασμό κάθε ασφαλισμένου. Με άλλα λόγια, στην πρόταση αυτή διακρίνει κανείς μία ιδιαίτερη έμφαση στην ατομικότητα, την ιδιωτικοποίηση και την εξατομίκευση της επικουρικής ασφάλισης και της εφάπαξ παροχής.
Η παρατήρηση αυτή σημαίνει ότι η διανεμητικότητα (εθνική σύνταξη) της κοινωνικής ασφάλισης περιορίζεται στο 25%-30% και η υπερ-κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης (μη προσδιορισμένες παροχές) περιορίζεται στο 70%-75%, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου τα κεφαλαιοποιητικά στοιχεία των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης είναι 30% και τα δανεμητικά-κοινωνικά στοιχεία είναι 70%.
Για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης θα πρέπει να εξασφαλιστούν νέοι πόροι μέσω επενδύσεων των αποθεματικών των ταμείων.
Η έναρξη κεφαλαιοποίησης των εισφορών που θα συγκεντρώνει το επικουρικό ταμείο και θα καλύπτει όλους τους εργαζόμενους μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη της οικονομίας. Σύμφωνα με τους ειδικούς τα συσσωρευμένα αποθεματικά την πρώτη δεκαετία θα είναι μεταξύ 45 και 48 δισ. ενώ το 2060 θα είναι μεταξύ 520 και 650 δις (ανάλογα με την απόδοση).
Αυτά αποτελούν ποσοστό μεταξύ 72% και 89% του ΑΕΠ το 2060! Οι επενδύσεις θα γίνονται με απόλυτη διασφάλιση των χρημάτων των ασφαλισμένων και επιλέγοντας ασφαλής μεθόδους επένδυσης, έχοντας τη σύμφωνη γνώμη των ενδιαφερομένων. Η διαδικασία των επενδύσεων των αποθεματικών είναι καίριας σημασίας και ανατίθεται υποχρεωτικά στην ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών. Οι πόροι αυτοί θα είναι πολύτιμοι για την χρηματοδότηση της ανάπτυξης της χώρας και την δημιουργία των εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας που πρέπει να δημιουργηθούν για την απορρόφηση της ανεργίας.