Έρευνα: Η Ελλάδα κατέχει την 3η υψηλότερη θέση στους δείκτες θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα

Το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων του Πολυτεχνείου Κρήτης, παρουσιάζει την έρευνά του για το έτος 2018, που αφορά στην αξιολόγηση της αστυνόμευσης της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα και τη συσχέτισή της με τη συχνότητα των τροχαίων ατυχημάτων ανά περιφερειακή ενότητα, δηλαδή το ρόλο που επιτελεί η εντατική αστυνόμευση στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων.

των Καθηγητή Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη, Δρ. Μιχαήλ Νικολαράκη & Νίκου Γιανναράκη, επιστημονικού συνεργάτη Πολυτεχνείου Κρήτης

Σε μία περίοδο που η Ελλάδα διανύει μία παρατεινόμενη κοινωνικοοικονομική κρίση, η πρόκληση των τροχαίων ατυχημάτων επιτείνει τους οικονομικούς-δημοσιονομικούς και δημογραφικούς δείκτες της χώρας, καθόσον όπως πολλές φορές έχουμε σημειώσει, τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν εκτός των άλλων, πολύ μεγάλη αιμορραγία για τη χώρα.

Η Παγκόσμια Τράπεζα αναφέρει ότι το οικονομικό κόστος από τα τροχαία ατυχήματα ανέρχεται στο 1-3% του ΑΕΠ κάθε κράτους. Στην Ε.Ε. ετησίως διατίθεται ποσό ύψους 160 δισ. ευρώ, το οποίο ισοδυναμεί με το 2% του ΑΕΠ της Ε.Ε.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Ελλάδα κατέχει την τρίτη υψηλότερη θέση στους δείκτες θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα μεταξύ παιδιών, εφήβων και νέων έως 25 ετών στην Ε.Ε.

Στην Ελλάδα, κάθε βαριά τραυματισμένος κοστίζει περίπου 30.000 ευρώ και κάθε ελαφριά τραυματισμένος 3.000 ευρώ. Η ελληνική οικονομία επιβαρύνεται ετησίως με δαπάνες πάνω από 14 εκατ. ευρώ για την πληρωμή συντάξεων ή αποζημιώσεων για νοσήλια, για αποκατάσταση ζημιών και σωματικών βλαβών κ.λπ. χωρίς να υπολογίσουμε την απώλεια εργατικού δυναμικού ή την επιπλέον εργασιακή απασχόληση για την αντιμετώπιση των συνεπειών των τροχαίων ατυχημάτων, δηλαδή ιατρικό προσωπικό, νοσοκομεία τροχονόμοι, πραγματογνώμονες, δικαστικοί, ασφαλιστές, όπως και με άλλα δευτερεύοντα έξοδα π.χ. δικαστικά, οδοιπορικά κ.λπ. που θα πρέπει να συνυπολογισθούν στην επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας.

Το Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα για την περίοδο 2011–2020, ανάμεσα στους στόχους που έχει θέσει για τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, είναι και η επιτήρηση της κυκλοφορίας με ελέγχους, δηλαδή η αστυνόμευση των οδών. Το έργο αυτό αλλά και η μείωση των εν λόγω ατυχημάτων έχει ανατεθεί στην Ελληνική Αστυνομία, η οποία καταβάλει υπεράνθρωπες προσπάθειες παρά την μεγάλη έλλειψη που έχει σε προσωπικό και μέσα.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η μεθοδολογία, η οποία βασίζεται στην πολυκριτήρια ανάλυση αποφάσεων, ακολουθήθηκε και σε ανάλογες έρευνες στο παρελθόν. Συγκεκριμένα, για κάθε περιφερειακή ενότητα γίνεται αναγωγή της συμμετοχής κάθε είδους τροχαίου ατυχήματος και παθόντων σε σχέση με το σύνολο της χώρας και εν συνεχεία συσχετισμός με στοιχεία όπως: πληθυσμός, κυκλοφορούντα οχήματα, μήκος εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου.

Από τους συνδυασμούς αυτούς, δημιουργούνται 18 κριτήρια αξιολόγησης και με την εφαρμογή της πολυκριτήριας μεθόδου ανάλυσης αποφάσεων προκύπτουν τα αποτελέσματα, σύμφωνα με τα οποία οι περιφερειακές ενότητες, ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες, υψηλής, μέτριας και χαμηλής επικινδυνότητας όπως παρατίθενται στον πίνακα 3.

Στον πίνακα (1) καταγράφονται ορισμένα βασικά μεγέθη για τα τροχαία ατυχήματα και τους παθόντες την τελευταία πενταετία, προκειμένου να είναι ευχερής η σύγκριση από έτος σε έτος ενώ ο πίνακας (2) επικεντρώνεται στις μεταβολές για το έτος 2018 σε σχέση με το 2017.Στον πίνακα (3) παρατίθενται οι περιφερειακές ενότητες της χώρας ανάλογα με την επικινδυνότητα που παρουσιάζουν στα τροχαία ατυχήματα.

Μελέτη Ατυχημάτων

Παρατίθενται παρακάτω συγκεντρωτικά στοιχεία τροχαίων ατυχημάτων και παθόντων από αυτά την τελευταία πενταετία.

Πίνακας 1: Αριθμός Ατυχημάτων και Παθόντων περιόδου 2014-2018

Πηγή. Διευ/ση Τροχαίας Α.Ε.Α. ΕΛ.ΑΣ, ΕΛΣΤΑΤ

Πίνακας 2: Ποσοστιαία και Αριθμητική Μεταβολή Ατυχημάτων και Παθόντων 2018

Από τα παραπάνω παρατηρούμε ότι για το έτος 2018 καταγράφηκε μείωση σε όλες τις κατηγορίες ατυχημάτων και παθόντων.

Στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα η μείωση ανήλθε σε ποσοστό 3,5%, (24 ατυχήματα λιγότερα) ομοίως και στον αριθμό των νεκρών κατά 31 άτομα λιγότερα, δηλαδή ποσοστό 4,2%.

Στα σοβαρά τροχαία ατυχήματα είχαμε οριακή μείωση με 4 ατυχήματα λιγότερα, ήτοι ποσοστό 0,7%, όπως και στους βαριά τραυματίες 5 άτομα λιγότερα, δηλαδή ποσοστό 0,7% επίσης.

Στα ελαφρά τροχαία ατυχήματα οι μειώσεις ήταν μικρότερες κατά 0,4%, ήτοι 37 λιγότερα ατυχήματα, και οι ελαφρά τραυματισθέντες από αυτά ήταν 130 λιγότεροι, δηλαδή ποσοστό 1,1%.

Πίνακας 3: Κατάταξη περιφερειακών ενοτήτων ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς τους για το έτος 2018

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Πίνακα (3) παρατηρούνται τα ακόλουθα:

Στην πρώτη θέση βρίσκονται οι Κυκλάδες, με 230 τροχαία ατυχήματα και 300 παθόντες από αυτά. Οι 17 ήταν νεκροί, 37 σοβαρά τραυματίες και 246 ελαφριά τραυματίες. Με πληθυσμό 112.615 κατοίκους και με μικρό οδικό δίκτυο, θεωρείται υπερβολικά μεγάλος ο αριθμός των παθόντων. Το προηγούμενο έτος βρισκόταν στη δεύτερη θέση με 163 τροχαία ατυχήματα, ενώ το 2016 βρισκόταν στην τρίτη θέση. Παρατηρούμε πως σε αυτή τη γεωγραφική περιφέρεια υπάρχει διαχρονικά σοβαρό πρόβλημα πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων. Ελπίζουμε οι αρμόδιοι να ευαισθητοποιηθούν ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση.

Στη δεύτερη θέση είναι τα Δωδεκάνησα, με 210 τροχαία ατυχήματα ενώ το προηγούμενο έτος ήταν πάλι στις περιφέρειες υψηλής επικινδυνότητας. Είχαμε μεγάλη αύξηση των νεκρών από τα τροχαία ατυχήματα σε 33 άτομα από 19 που ήταν το 2017.

Οι περιφερειακές ενότητες, Αθήνα-Υπόλοιπο Αττικής, Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας, Δωδεκανήσων, Εύβοιας, βρισκόταν και το προηγούμενο έτος στις περιφέρειες υψηλής επικινδυνότητας.

Τη μεγαλύτερη αύξηση στους νεκρούς από τα τροχαία ατυχήματα παρατηρούμε στην περιφέρεια Αττικής με 22 περισσότερους από το προηγούμενο έτος, με αποτέλεσμα να καταλαμβάνει την τρίτη θέση από την δέκατη που ήταν το 2017. Ακολουθούν η Άρτα, η Αργολίδα τα Γρεβενά, η Φλώρινα, η Φθιώτιδα με τα υψηλότερα ποσοστά αύξησης των νεκρών.

Η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στη περιφέρεια Θεσσαλονίκης με 20 νεκρούς λιγότερους από το προηγούμενο έτος, στη Βοιωτία με 17 νεκρούς λιγότερους από το 2017, στην Κέρκυρα με 8, στην Χαλκιδική με 6, στη Ζάκυνθο σε 4 και στη Λευκάδα σε 3 νεκρούς λιγότερους.

Το πρόβλημα των ατυχημάτων και για το 2018, όπως διαπιστώθηκε και τα προηγούμενα χρόνια, είναι εντονότερο στις περιοχές που το οδικό δίκτυο δεν είναι σε καλή κατάσταση και ιδιαίτερα στα νησιά (Κρήτη, Επτάνησα, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) όπου το καλοκαίρι, δέχονται πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών, κυκλοφορούν πολλά ενοικιαζόμενα Ε.Ι.Χ αυτοκίνητα και πάρα πολλά δίκυκλα. Οι μεγάλοι τουριστικοί προορισμοί πρέπει να μπουν σε πρώτη προτεραιότητα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας γιατί τα τροχαία ατυχήματα, εκτός του ότι έχουν τεράστιες επιπτώσεις στον ίδιο τον παθόντα, τους συγγενείς του, το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας αλλά και τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως προαναφέραμε, δυσφημούν σε πολύ μεγάλο βαθμό την Ελλάδα και δημιουργούν κακό αντίκτυπο στο τουριστικό προϊόν.

Διαβάστε όλη την έρευνα ΕΔΩ.