Οι 17 Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών (Sustainable Development Goals SDGs) βρίσκονται στην καρδιά της Ατζέντας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του 2030.
Εγκρίθηκε από όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών το 2015. Οι ανωτέρω στόχοι (SDGs) παρέχουν το προσχέδιο για ένα πιο βιώσιμο μέλλον αντιμετωπίζοντας μερικές από τις μεγαλύτερες και πιο επείγουσες παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η φτώχεια, η ανισότητα, η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Γράφουν οι Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός, Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών, Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France & Μαρία Μανιαδή, Ορκωτή Ελέγκτρια, Msc Υποψ. Δρ, Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering, Πολυτεχνείο Κρήτης
Αναγνωρίζουμε ότι ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η επιχείρηση στην επίτευξη των στόχων αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) είναι τόσο σημαντικός, όσο ο ρόλος που διαδραματίζουν οι κυβερνήσεις, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και η κοινωνία των πολιτών. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ιδιωτικός τομέας αντιπροσωπεύει τη συντριπτική πλειονότητα των θέσεων εργασίας. Ο ιδιωτικός τομέας καλείται να ανταποκριθεί συνδέοντας επιχειρηματικές στρατηγικές με τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης, και προωθώντας επιχειρηματικές λύσεις που ενισχύουν την εταιρική βιωσιμότητα.
Επιπλέον, είναι ευρέως αναγνωρισμένο ότι το πώς δημιουργείται η αξία για μία επιχείρηση, ενδιαφέρει πλέον τόσο τους επενδυτές όσο και την κοινωνία στο σύνολό της. Ο τρόπος δημιουργίας και προστασίας της αξίας αφορά όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη καθώς και το πώς ένας οργανισμός συμβάλλει στην αειφόρο ανάπτυξη έχει γίνει η βάση για τη εμπιστοσύνη της κοινωνίας σε μία ορθή λειτουργία κοινωνικά αξιόπιστη. Αυτές οι προτάσεις αποτελούν μια ευκαιρία για την καθιέρωση βέλτιστων πρακτικών στην εταιρική πληροφόρηση εναρμονισμένων με τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης SDGs και επιτρέπουν την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια αναφορικά με τη γνωστοποίηση των κοινωνικών επιδράσεων της επιχειρηματικότητας.
Προτάσεις των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGD)
Οι προτάσεις των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης και οι θεμελιώδεις έννοιες και αρχές που τις στηρίζουν ευθυγραμμίζονται και βασίζονται στις συστάσεις της ειδικής ομάδας για τις δημοσιονομικές γνωστοποιήσεις που σχετίζονται με το κλίμα (TCFD Taskforce on Climate-related Financial Disclosure, 2017) τα Πρότυπα Αναφοράς Αειφορίας (GRI Global Reporting Initiative’s) και, το Διεθνές Πλαίσιο <IR> (IIRC, 2013). Τα Πρότυπα Αναφοράς Αειφορίας βοηθούν τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να κατανοήσουν και να κοινοποιήσουν τον αντίκτυπό τους σε κρίσιμα ζητήματα αειφορίας, όπως η αλλαγή του κλίματος, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η διακυβέρνηση και η κοινωνική ευημερία. Αυτό επιτρέπει την πραγματική δράση για τη δημιουργία κοινωνικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών ωφελειών για όλους. Τα GRI αναπτύσσονται με τη συνεισφορά πολλών ενδιαφερομένων και βασίζονται στο δημόσιο συμφέρον. Το Διεθνές Πλαίσιο <IR>, τα πρότυπα GRI και οι συστάσεις του TCFD, επιδιώκουν να αλλάξουν τις πρακτικές των οργανισμών και είναι αναγνωρισμένα διεθνώς. Αυτά τα πρότυπα είναι αποτελεσματικά, είτε μέσω της άμεσης εφαρμογής τους είτε (όπως στην περίπτωση του Διεθνούς Πλαισίου <IR>) μέσω της επιρροής τους στους εθνικούς κανονισμούς και στις απαιτήσεις εισαγωγής στο χρηματιστήριο. Οι οργανισμοί που χρησιμοποιούν οποιοδήποτε από αυτά τα πρότυπα θα έχουν ήδη μια σταθερή βάση για την αποδοχή των Προτάσεων των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGD).
Ωστόσο, οποιοδήποτε από αυτά τα πρότυπα από μόνα τους δεν είναι επαρκή για να γνωστοποιήσουν την εφαρμογή των όρων της Βιώσιμης Ανάπτυξης από ένα οργανισμό και την εξέταση τόσο των κινδύνων όσο και των ευκαιριών που προκύπτουν από την εφαρμογή τους καθώς και τις επιπτώσεις τους στη δημιουργία αξίας (και την καταστροφή αξίας). Οι προτάσεις των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGD) και οι Θεμελιώδεις Έννοιες και Αρχές που τις στηρίζουν, προέρχονται από την εφαρμογή των προτύπων που είναι ειδικά προσαρμοσμένα για την επίτευξη των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τα πρότυπα που προτείνονται από το GRI Global Reporting Initiative’s και το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ (2017), έργο των οποίων είναι η διαχείριση των επιπτώσεων, των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Οι γνωστοποιήσεις ομαδοποιούνται σε τέσσερις ενότητες (όπως απεικονίζονται στο παρακάτω σχήμα που συγκλίνουν με την ορολογία που χρησιμοποιείται από το IIRC (International Integrated Reporting Council), το GRI και το TCFD (Taskforce on Climate-related Financial Disclosures):
- Διακυβέρνηση (Governance) – η διαχείριση από το διοικητικό συμβούλιο των κινδύνων και των ευκαιριών της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της εποπτείας των διαδικασιών για την ενσωμάτωση της Βιώσιμης Ανάπτυξης στις διαδικασίες του οργανισμού.
- Στρατηγική (Strategy) – η αλλαγή της επιχειρηματικής δραστηριότητας για τη μεγιστοποίηση της μακροπρόθεσμης δημιουργίας αξίας για τον οργανισμό και την κοινωνία και ο θετικός αντίκτυπος της επίτευξης των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης SDGs.
- Προσέγγιση της διοίκησης (Management Approach) – προσέγγιση της διοίκησης για την ενσωμάτωση και την εξέταση των κινδύνων και των ευκαιριών της Βιώσιμης Ανάπτυξης σε όλες τις πτυχές του οργανισμού.
- Απόδοση και στόχοι (Performance and targets) – ποιοτικές και ποσοτικές προσεγγίσεις για τη γνωστοποίηση της απόδοσης και των στόχων.
Οι προτάσεις των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGD) έχουν αναπτυχθεί για:
- Όλους τους τύπους και τα μεγέθη των οργανισμών – για να αναπτύξουν τις προσεγγίσεις των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης για την υπευθυνότητα και τη διακυβέρνηση, εναρμονισμένες με τα πρότυπα αναφοράς που χρησιμοποιούν και για να καθοδηγήσουν την προσέγγισή της αειφόρου ανάπτυξης.
- Τους επενδυτές – για τη λήψη αξιόπιστων πληροφοριών σχετικά με τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας.
- Τους Οργανισμούς αναφοράς και τους επενδυτές τους – για την ενίσχυση της αξιοπιστίας των γνωστοποιήσεων των στόχων της Αειφόρου ανάπτυξης SDG και για τη διευκόλυνση της συμμετοχής των οργανισμών στην επίτευξη των στόχων αυτών.
- Τους παρόχους διασφάλισης – για τη λήψη σχετικών αποδεικτικών στοιχείων.
- Τις Εθνικές κυβερνήσεις – για να κατανοήσουν τον αντίκτυπο που έχουν οι οργανισμοί στην εφαρμογή των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης SDGs.
Για την επίτευξη των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) απαιτούνται αλλαγές τόσο στους τομείς των επενδύσεων όσο και των κεφαλαιαγορών. Αυτό έχει αναγνωριστεί από πολλές πρωτοβουλίες, κυβερνητικές και υπερεθνικές, καθώς και από ρυθμιστικές και χρηματιστηριακές παρεμβάσεις. Μερικά παραδείγματα τέτοιων παρεμβάσεων αποτελούν: 1) η πρωτοβουλία EU Sustainable Finance, 2) το Green Finance Enquiry της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου 3) το Taskforce Implementation for Impact Investing, 4) το Financial Reporting Council του Ηνωμένου Βασιλείου, 5) η Αυστραλιανή Γερουσία Έρευνας για τους SDGs και 6) η εστίαση στους SDGs από την UNCTAD-ISAR7. Διάφοροι οργανισμοί έχουν αναπτύξει εργαλεία για τη υλοποίηση παρεμβάσεων σε σχέση με την κλιματική αλλαγή μέσω της εφαρμογής των συστάσεων της Taskforce για τις χρηματοοικονομικές γνωστοποιήσεις που σχετίζεται με το κλίμα (TCFD, 2017). Αυτά περιλαμβάνουν το Συμβούλιο Προτύπων Αποκάλυψης Κλίματος (CDSB) και το Συμβούλιο Λογιστικών Προτύπων Αειφορίας (SASB). Επιπλέον το Παγκόσμιο Σύμφωνο των Ηνωμένων Εθνών και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Επιχειρήσεων για την Αειφόρο Ανάπτυξη (WBCSD) έχουν επίσης αναπτύξει εργαλεία και πόρους για να διευκολύνουν την οργανωτική αλλαγή και για να αντιμετωπίσουν ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων Βιώσιμης Ανάπτυξης (όπως για παράδειγμα, το GRI και το Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ, 2017).
Η αλλαγή θα επιτευχθεί με τη συμμετοχή τόσο των λειτουργιών της λογιστικής και της χρηματοδότησης, όσο και της βιωσιμότητας και της στρατηγικής και παράλληλα με τη συμμετοχή του Διοικητικού Συμβουλίου διευκολύνεται η εφαρμογή των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGD) και η προσαρμογή των επιχειρηματικών μοντέλων και των επενδυτικών αποφάσεων των οργανισμών. Η αναγκαιότητα της αλλαγής έχει προκαλέσει αυξανόμενη ευαισθητοποίηση τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στις επενδυτικές κοινότητες σχετικά με την αυξανόμενη σημασία της βιωσιμότητας και των 17 στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGs). Οι ανωτέρω στόχοι εγκρίθηκαν από όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών το 2015 μετά από εκτεταμένες και ευρείες διαβουλεύσεις. Είναι το προσχέδιο για την επίτευξη ενός βιώσιμου μέλλοντος – μια επείγουσα πρόσκληση για δράση, που απαιτεί τη συμβολή όλων των τομέων της κοινωνίας. Αντιμετωπίζουν τις παγκόσμιες προκλήσεις που σχετίζονται με τη φτώχεια, την ανισότητα και την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει την επίτευξη των περισσότερων, αν όχι όλων, των στόχων της Αειφόρου Ανάπτυξης SDGs.
Η εφαρμογή των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGD) περιλαμβάνει μια πολυεπιστημονική προσέγγιση με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και επαγγελματιών από πολλούς χώρος όπως από αυτούς της χρηματοοικονομικής, της λογιστικής, της στρατηγικής και της βιωσιμότητας. Οι επιχειρηματικές και επενδυτικές κοινότητες αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο ότι η υγεία του πλανήτη και η ευημερία της ανθρωπότητας καθορίζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές επιτυχίας τους, και ότι οι στόχοι της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) εξαρτώνται από την αποτελεσματική συνεργασία όλων για την επίτευξή τους.