Το id δημοσιεύει άρθρο του Νίκου Κεχαγιάογλου, Διευθύνοντος Συμβούλου της K2, σχετικά με την τροπολογία για την αναπροσαρμογή ασφαλίστρων που έχει ενταχθεί σε ν/σ στη Βουλή:
Στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο ‘’Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας’’ περιλαμβάνεται τροπολογία στο άρθρο 268 με τίτλο ‘’Αναπροσαρμογή ασφαλίστρων’’ η οποία προστίθεται στο άρθρο 2 του νόμου 2251/1994 ‘’περί προστασίας των καταναλωτών’’. Διαβάζοντας το κείμενο της τροπολογίας γεννιούνται πολλά και σημαντικά ερωτήματα:
Παράγραφος 1:
Συμβατικές ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων σε μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας μπορούν να εξαρτούν την αναπροσαρμογή από αντικειμενικούς παράγοντες που στηρίζονται στην αρχή της καταλληλότητας, ήτοι σε πραγματικά και επίκαιρα δεδομένα της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας, όπως ιδίως η ηλικία του ασφαλισμένου και δείκτες, που είναι σαφείς, αντικειμενικοί ευρέως προσβάσιμοι και επαληθεύσιμοι από τα συμβαλλόμενα μέρη, οι οποίοι διαμορφώνουν την τελική τιμή του ασφαλίστρου ανά έτος αναφοράς.
Η συμμόρφωση των προαναφερόμενων ρητρών με την αρχή της διαφάνειας και ιδίως με τις παρ.1,6 και 7 παρ.ε) και ια) του άρθρου 2 πληρούται με μόνο τον προσδιορισμό των παραγόντων και δεικτών, από τους οποίους εξαρτάται η αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων, στη σύμβαση ασφάλισης.
Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων μπορεί να καθορίζονται οι κρίσιμοι δείκτες από τους οποίους εξαρτάται η αναπροσαρμογή.
Παρατηρήσεις και ερωτήματα:
- Ποιες θεωρούνται μακροχρόνιες συμβάσεις υγείας; Τα νοσοκομειακά συμβόλαια υγείας με ετήσια ανανέωση περιλαμβάνονται; Οι όροι αυτών των συμβολαίων παραπέμπουν σε ισοβιότητα δεδομένου ότι η ανάγκη ασφάλισης υγείας είναι ισόβια, ενώ εμπεριέχουν ρήτρες αυτόματης ανανέωσης. Αν δεν θεωρούνται μακροχρόνιες συμβάσεις υγείας, δεν θα ισχύσουν γι αυτά τα συμβόλαια τα κριτήρια αναπροσαρμογής που περιγράφονται, παρά μόνο για τα παλιά συμβόλαια που είναι συνδεδεμένα με ισόβια ασφάλιση ζωής; Δηλαδή οι υφιστάμενοι αδιαφανείς όροι αναπροσαρμογών, τους οποίους φιλοδοξεί να ρυθμίσει προς το συμφέρον των καταναλωτών η τροπολογία αυτή, θα παραμείνουν στα ετησίως ανανεωνόμενα συμβόλαια;
Παράγραφος 2:
Σε περίπτωση που η αναπροσαρμογή ευρίσκεται εκτός των ορίων των παραγόντων και δεικτών της παρ.1, οι ασφαλιστικές εταιρείες οφείλουν να ενημερώνουν τους λήπτες της ασφάλισης για το ύψος της αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων, παρέχοντας διευκρινήσεις για την απόκλιση από τα όρια των παραγόντων και δεικτών της παρ.1. Η ενημέρωση γίνεται από την ασφαλιστική εταιρεία εντός προθεσμίας (60) τουλάχιστον ημερολογιακών ημερών πριν από κάθε επερχόμενη αναπροσαρμογή.
Παρατηρήσεις και ερωτήματα:
- Στην ουσία αυτή η παράγραφος ακυρώνει την –προς την σωστή κατεύθυνση – προηγούμενη αφού ανοίγει ένα μεγάλο παράθυρο αυξήσεων χωρίς σαφή κριτήρια αιτιολόγησης.
- Για ποιο λόγο η επιπλέον αναπροσαρμογή δεν διέπεται από την αρχή της καταλληλότητας; Γιατί οι ασφαλισμένοι δεν θα έχουν πρόσβαση στα ‘’σαφή, αντικειμενικά και επαληθεύσιμα’’ στοιχεία τα οποία θα δικαιολογήσουν την μεγαλύτερη από το αναμενόμενο αύξηση ασφαλίστρων;
Παράγραφος 3:
Αν η συμβατική ρήτρα για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων είναι ασαφής και ελλιπής ή αν έχει προβλεφθεί κατά τρόπο που δεν πληροί τις αρχές της διαφάνειας και της καταλληλότητας κατά την παρ.1, χωρεί εκ του νόμου αναπροσαρμογή σύμφωνα με τους παράγοντες και δείκτες της παρ.1, μόνο αν ο λήπτης της ασφάλισης ενημερωθεί για κάθε επερχόμενη αναπροσαρμογή και τον τρόπο με τον οποίο αυτή υπολογίζεται εντός προθεσμίας εξήντα (60) τουλάχιστον ημερών πριν τη θέση σε ισχύ της επερχόμενης αναπροσαρμογής.
Στην περίπτωση που ο λήπτης της ασφάλισης δεν συμφωνεί με την αναπροσαρμογή, μπορεί να καταγγείλει την ασφαλιστική σύμβαση, εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη γνωστοποίηση της αναπροσαρμογής. Τα αποτελέσματα της καταγγελίας επέρχονται με τη λήξη της περιόδου υπολογισμού του τρέχοντος ασφαλίστρου.
Παρατηρήσεις:
-
- Με την λέξη που χρησιμοποιείται ‘’χωρεί’’ δεν υποχρεώνεται η ασφαλιστική εταιρεία να κάνει αναπροσαρμογή σύμφωνα με τις προδιαγραφές της παραγράφου 1.
- Η καταγγελία της σύμβασης από τον ασφαλισμένο δεν λύνει το πρόβλημα της ασφαλισιμότητας, η οποία πλέον μπορεί να έχει χαθεί γι αυτόν
Παράγραφος 4:
Οι παρ. 2 και 3 ισχύουν και για μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας που έχουν καταρτισθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος.
Παρατηρήσεις:
- Γεννάται μείζων θέμα αφού για πρώτη φορά στην ιστορία ανοίγει παράθυρο για εκ των υστέρων παρέμβαση του νομοθέτη στις ασφαλιστικές συμβάσεις. Δηλαδή στην ουσία, εν δυνάμει μπορούν να ανατραπούν όλες οι εγγυημένες παροχές που δίνονται μέσα από τα ασφαλιστήρια, όπως εγγυημένα επιτόκια, ισοβιότητα, προνομιακές καλύψεις κλπ.
Γενικό συμπέρασμα:
Η τροπολογία αυτή δίνει την ευκαιρία στις ασφαλιστικές εταιρείες να κάνουν ελεύθερα αυξήσεις ασφαλίστρων χωρίς πλέον να έχουν από πάνω τους να επικρέμεται η δαμόκλειος σπάθη του συνηγόρου του καταναλωτή, μέσω του οποίου έχουν επιβληθεί τα τελευταία χρόνια μεγάλα πρόστιμα σε ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες παραβίαζαν τις αρχές των ευλόγων αυξήσεων των ασφαλίστρων. Τώρα θα έχουν την ευχέρεια να δικαιολογούν με δικά τους υποκειμενικά κριτήρια τις οποιεσδήποτε αυξήσεις θα επιβάλλουν στα ασφαλιστήρια. Ο ασφαλισμένος δεν έχει πλέον κανένα όπλο προστασίας. Του δίνεται μόνο το δικαίωμα που είχε πάντα, δηλαδή να σταματήσει να είναι ασφαλισμένος.
Επιπλέον η παράγραφος 4 για πρώτη φορά δίνει στον νομοθέτη το δικαίωμα να παρεμβαίνει σε υφιστάμενες ασφαλιστικές συμβάσεις και να αλλάζει το ουσιαστικό της περιεχόμενο, κάτι που διαταράσσει τις σχέσεις εμπιστοσύνης ασφαλισμένου και ασφαλιστικής εταιρείας και δημιουργεί τεράστια ανασφάλεια για το αν θα τηρηθούν οι συμφωνηθέντες όροι σε βάθος χρόνου και ιδιαίτερα την στιγμή που ο ασφαλισμένος θα είναι πιο ευάλωτος.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
- Στην παράγραφο 1 το ‘’Συμβατικές ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων σε μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας μπορούν να εξαρτούν την αναπροσαρμογή από αντικειμενικούς…’’να γίνει:‘’ Συμβατικές ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων σε μακροχρόνιες συμβάσεις ασφάλισης υγείας, εξαρτούν την αναπροσαρμογή αποκλειστικά και μόνο από αντικειμενικούς…’’
- Η παράγραφος 2 εφόσον γίνει η διόρθωση στην παράγραφο 1 δεν έχει λόγο ύπαρξης αφού όλες οι αυξήσεις θα τεκμηριώνονται βάσει των κριτηρίων της παραγράφου αυτής.
- Στην παράγραφο 3 το : Αν η συμβατική ρήτρα για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων είναι ασαφής και ελλιπής ή αν έχει προβλεφθεί κατά τρόπο που δεν πληροί τις αρχές της διαφάνειας και της καταλληλότητας κατά την παρ.1, χωρεί εκ του νόμου αναπροσαρμογή σύμφωνα με τους παράγοντες και δείκτες της παρ.1 ….’’Να γίνει:‘’Αν η συμβατική ρήτρα για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων είναι ασαφής και ελλιπής ή αν έχει προβλεφθεί κατά τρόπο που δεν πληροί τις αρχές της διαφάνειας και της καταλληλότητας κατά την παρ.1, τότε υποχρεωτικά τροποποιείται έτσι ώστε να περιλαμβανει τα κριτήρια της παραγράφου1…’’
- Η παράγραφος 4 θα πρέπει να διατυπωθεί με διαφορετικό τρόπο έτσι ώστε να γίνεται σαφές ότι η τροπολογία αυτή έρχεται να διορθώσει μία στρέβλωση της αγοράς και να προστατεύσει τα συμφέροντα των καταναλωτών. Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι σε καμία περίπτωση ο νομοθέτης δεν θα μπορεί να παρέμβει αναδρομικά σε ασφαλιστικές συμβάσεις, ιδιαίτερα σε ασφαλιστικές συμβάσεις αποταμιευτικών προγραμμάτων με εγγυημένα επιτόκια ή άλλες ρήτρες διασφάλισης.
Επολογικά…
Δίνεται μια θαυμάσια ευκαιρία για την ίδια την ασφαλιστική αγορά να ξεκαθαρίσει προς όφελος όλων μια διαμορφωμένη κατάσταση που μόνο προβλήματα γεννάει και αναπαράγει επί πολλά χρόνια τώρα. Μια διάφανη και αψεγάδιαστη λύση, θα στρέψει σταδιακά τους πολίτες προς τις πολύτιμες λύσεις και τις εναλλακτικές επιλογές που του προσφέρει η ιδιωτική ασφάλιση υγείας, χωρίς να διακατέχονται από το άγχος της επιβίωσης των συμβολαίων τους σε βάθος χρόνου. Ας ελπίσουμε για το καλύτερο δυνατόν.
Ακτινογραφώντας νομικά τη ρύθμιση περί αναπροσαρμογής ασφαλίστρων υγείας
