Πολύ μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας στη σύγχρονη εποχή (και πολύ περισσότερο από την έναρξη της πανδημίας και έπειτα) το περνάμε μπροστά σε μια οθόνη.
Είναι πολύ συχνά το μέσο με το οποίο εργαζόμαστε και με το οποίο επικοινωνούμε με τους συναδέλφους και συνεργάτες μας. Είναι όμως πολύ περισσότερο από αυτό καθώς, πλέον, μεγάλο μέρος της διασκέδασής μας και της κοινωνικής μας ζωής γίνεται online.
Γράφει ο Έκτορας Τσουγκαράκης, Ψυχολόγος, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Καθώς όμως οι καλοκαιρινές διακοπές πλησιάζουν πρέπει να σκεφτούμε εάν θα μας έκανε καλό να αποσυνδεθούμε από τη χρήση του internet και των ηλεκτρονικών συσκευών (τουλάχιστον σε έναν βαθμό). Ακολουθούν μερικές απαντήσεις στα ερωτήματα Γιατί θα ήταν καλό να αποσυνδεθώ; Ποια μπορεί να είναι τα οφέλη τις αποσύνδεσης; Και πώς θα καταφέρω να αποσυνδεθώ;
Γιατί να αποσυνδεθώ από τη χρήση του internet και των ηλεκτρονικών συσκευών στις διακοπές;
Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι άνθρωποι που κάνουν υπερβολική χρήση των social media διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κατάθλιψη. Αντίθετα, έχει αποδειχθεί ότι η δυνατότητα πραγματικής χαλάρωσης και ξεκούρασης μειώνει τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο σοβαρών παθήσεων (όπως καρδιοπαθειών) ενώ αυξάνει την παραγωγικότητα.
Το τελευταίο, συνδέεται άμεσα και με την εργασία μας, καθώς, το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος των διακοπών, τόσο για εμάς τους ίδιους όσο και για τους εργοδότες, είναι να επανέλθουμε αναζωογονημένοι και με όρεξη για δουλειά. Εάν εξακολουθήσουμε να απαντάμε σε email και να εργαζόμαστε στις διακοπές ο στόχος αυτός δεν θα επιτευχθεί.
Ακόμα και η απλή επίγνωση ότι το smartphone είναι αναμμένο και διαθέσιμο μας κάνει να είμαστε πιο αφηρημένοι στις αλληλεπιδράσεις μας. Αυτό συμβαίνει καθώς όταν έχουμε, ακόμα και στο πίσω μέρος του μυαλού μας, τη σκέψη του τι συμβαίνει με το τηλέφωνό μας (στα email μας, στα social media κλπ.) το μυαλό μας κάνει ουσιαστικά multi-tasking αντί να επικεντρώνεται αποκλειστικά στο εδώ και τώρα.
Συνδεόμαστε με την τεχνολογία αλλά ταυτόχρονα αποσυνδεόμαστε από τη διαπροσωπική επικοινωνία και αλληλεπίδραση.
Τα πολλαπλά οφέλη της αποσύνδεσης:
- Στην επικοινωνία: Οι άνθρωποι εμπλέκονται σε βαθύτερες και με μεγαλύτερο νόημα συζητήσεις όταν απουσιάζουν οι ηλεκτρονικές συσκευές. Η εξήγηση είναι απλή: είμαστε καλύτεροι όταν εστιάζουμε σε ένα πράγμα από όταν κάνουμε multi-tasking.
- Στα επίπεδα άγχους: Όταν αποσυνδεόμαστε από τις συσκευές μπορούμε να αποσυνδεθούμε από τις πηγές του καθημερινού στρες ή τουλάχιστον από τις υπενθυμίσεις αυτών. Έτσι αγχωνόμαστε λιγότερο και επανασυνδεόμαστε με τον εαυτό μας και με τους γύρω μας χωρίς παρεμβολές.
- Στην εμπειρία: Όταν δεν ασχολούμαστε με την οθόνη του κινητού μας μπορούμε να απολαύσουμε περισσότερο τις νέες εμπειρίες των διακοπών, τα αξιοθέατα και τα τοπία και να επιτρέψουμε να μας «απορροφήσουν», ώστε όταν επιστρέψουμε να είμαστε πιο ανανεωμένοι και αναζωογονημένοι.
- Στη φαντασία: Χωρίς το internet θα πρέπει να δημιουργήσουμε τη δική μας διασκέδαση. Θα παίξουμε παιχνίδια, θα συζητήσουμε, θα απολαύσουμε το ποτό μας και το φαγητό μας πριν κρυώσει αφού δεν θα περιμένουμε να το φωτογραφίσουμε για να το ανεβάσουμε στο Instagram.
- Στην ισορροπία: Οι διακοπές μας μακριά από τις ηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να λειτουργήσουν ως μια υπενθύμιση ότι παρόλο που εργαζόμαστε online δεν χρειάζεται να ζούμε online και ολόκληρη τη ζωή μας.
Τα 5 βήματα για να κάνουμε log-off:
- Πρέπει να προγραμματίσουμε σωστά την εργασία μας ώστε να μη χρειάζεται να ασχοληθούμε με εκκρεμότητες στις διακοπές μας, αλλά και να μη μας περιμένει ένα βουνό δουλειάς όταν επιστρέψουμε.
- Είναι σημαντικό να ενημερώσουμε τους συνεργάτες μας εκ των προτέρων ποιες μέρες θα απουσιάσουμε.
- Μπορούμε να ρυθμίσουμε το email μας να στέλνει αυτοματοποιημένη απάντηση που να ενημερώνει για τις ημέρες αδείας καθώς και για την ημερομηνία επιστροφής μας στα καθήκοντά μας.
- Μπορούμε να απενεργοποιήσουμε τις ειδοποιήσεις των εφαρμογών (π.χ. social media κλπ.).
- Μπορούμε να οργανώσουμε digital-free διακοπές με ολόκληρη την οικογένειά μας ή την παρέα μας. Αυτό το κάνει πιο εύκολο για όλους και καθώς η πλήρης αποσύνδεση από το internet και τις ηλεκτρονικές συσκευές φαντάζει (και μπορεί να είναι) πολύ δύσκολη. Είναι βοηθητικό να υπάρχει συγκεκριμένος, περιορισμένος και προκαθορισμένος χρόνος ενασχόλησης με αυτές, που να είναι κοινός για όλα τα μέλη της οικογένειας ή της παρέας. Έτσι μένει ο υπόλοιπος χρόνος για να απολαύσουμε τα οφέλη των διακοπών μακριά από την online ζωή μας.