Ο κάθε εργολάβος – κατασκευαστής έχει ευθύνες οι οποίες δεν περιορίζονται στις συνήθεις υποχρεώσεις του αλλά σχετίζονται με ατυχήματα και ζημιές σε τρίτους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εργατικά ατυχήματα ή ακόμα και τα ατυχήματα πολιτών σε σημεία που γίνονται εργασίες. Για αυτό άλλωστε και συνηθίζεται ο φορέας που προκηρύσσει έργα να ζητάει από τον Ανάδοχο Κατασκευαστή ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης, ενώ σε όλα τα δημόσια έργα είναι απαραίτητη η ύπαρξη συμβολαίου ασφάλισης αστικής ευθύνης.
Ποιους αφορά η ασφάλιση αστικής ευθύνης εργολάβων:
- τεχνικές εταιρίες
- εργολάβους/ υπεργολάβους οικοδομών
- οικοδομικές επιχειρήσεις
- ιδιοκτήτες έργου
Η ασφάλιση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα υπέργεια ή υπόγεια έργα, όπως ενδεικτικά: ⁻ οικοδομικές εργασίες (ιδιωτικές ή/και δημόσιες), ⁻ έργα υποδομών, όπως π.χ. δρόμοι, αναπλάσεις δημοσίων χώρων, λιμάνια, αποχετευτικά, σιδηροδρομικά, ⁻ ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες (ιδιωτικές ή/και δημόσιες), ⁻ κατασκευές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Υδροηλεκτρικά, Φωτοβολταϊκά Πάρκα ή εγκαταστάσεις, Αιολικά Πάρκα), ⁻ Συντηρήσεις έργων.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι κυριότερες αιτίες των ζημιών οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα και ενδεικτικά οι συνηθέστερες ζημιές είναι:
- Εργατικά ατυχήματα: Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πρόοδος στον τομέα της πρόληψης. Σε αυτό βοηθάει και η αυστηρότερη νομοθεσία, η οποία ορίζει συγκεκριμένα μέτρα αποφυγής ή ελαχιστοποίησης της έκθεσης των εργαζομένων σε παράγοντες επικινδυνότητας. Παρ΄ όλα αυτά συμβαίνουν αρκετά εργατικά ατυχήματα στα κατασκευαστικά έργα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό: κακές συνήθειες, κόπωση, ελλιπής εκπαίδευση. Η κυριότερη αιτία ατυχημάτων είναι η πτώση.
- Ζημιές σε Οργανισμούς Κοινής Ωφελείας (ΟΚΩ): Δεν αφορά αποκλειστικά ζημιές στις ίδιες τις εγκαταστάσεις των ΟΚΩ αλλά και ζημιές σε τρίτους εξαιτίας αυτών των ζημιών. Συνήθως η κάλυψη αυτή παρέχεται με την προϋπόθεση ότι ο ασφαλισμένος, πριν την έναρξη των εργασιών, είχε ζητήσει και έλαβε από τις αρμόδιες υπηρεσίες σχέδια με τις ακριβείς θέσεις τέτοιων καλωδιώσεων, σωληνώσεων ή άλλων εγκαταστάσεων / δικτύων.
Καλύψεις
Το ασφαλιστήριο Αστικής Ευθύνης, αποζημιώνει τον Ασφαλισμένο για απαιτήσεις του παθόντα τρίτου (τρίτος εννοείται ως προς τον Ασφαλισμένο) για ατυχήματα που τυχόν συμβούν και θα οφείλονται σε αμελείς πράξεις ή/και παραλείψεις του Ασφαλισμένου ή των εργαζομένων του. Η αποζημίωση καλύπτει τις δαπάνες για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη ο Τρίτος και δη για τυχόν σωματικές βλάβες/απώλεια ζωής και υλικές ζημιές σε περιουσιακά στοιχεία του, συμπεριλαμβανομένης της χρηματικής ικανοποίησης για την ηθική βλάβη του ή την ψυχική οδύνη συγγενών του, καθώς και τα δικαστικά έξοδα του Ασφαλισμένου για την άμυνά του κατά των βάσιμων ή και αβάσιμων απαιτήσεων του τρίτου παθόντα, μέχρι του ποσού που ορίζεται στο ασφαλιστήριο.
Ανάλογα με τους Γενικούς και Ειδικούς Όρους με τους οποίους η κάθε Εταιρία παρέχει την κάλυψη της Αστικής Ευθύνης Κατασκευής έργου και οι οποίοι περιγράφονται αναλυτικά στην ασφαλιστική σύμβαση, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπάρχει ανάγκη παροχής ασφαλιστικής κάλυψης (συνήθως με επέκταση) για :
- Ευθύνη από τυχόν σύμβαση συντήρησης που έχει αναλάβει συμβατικά ο Ασφαλισμένος
- Ζημιές σε Οργανισμούς Κοινής Ωφελείας Διασταυρούμενη ευθύνη (Cross Liability)
- Ευθύνη μηχανημάτων έργου (σταθερών και / ή αυτοκινούμενων)
- Ευθύνη από υποχώρηση / κατολίσθηση του εδάφους
- Ευθύνη από δόνηση / μετακίνηση / εξασθένιση θεμελίων όμορων στο έργο ιδιοκτησιών
- Ευθύνη από τους υπεργολάβους ή άτομα, μη εξαρτώμενα από τον Ασφαλισμένο, των οποίων όμως την εργασία επωφελείται κατά την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου
- Ευθύνη από ατυχηματική ρύπανση (sudden & accidental pollution)
- Ευθύνη από φορτοεκφόρτωση υλικών στο έργο (μεταφορά των υλικών)
- Ευθύνη για υλικές ζημιές παρακείμενης του έργου περιουσίας
- Ευθύνη από πυρκαγιά, έκρηξη, βραχυκύκλωμα
- Ευθύνη από επακόλουθες / αποθετικές ζημιές καλυπτόμενων σωματικών βλαβών ή υλικών ζημιών
- Εργοδοτική Ευθύνη
Εξαιρέσεις
Πέραν των standard εξαιρέσεων ενός ασφαλιστηρίου συμβολαίου Αστικής Ευθύνης από την παραπάνω κάλυψη εξαιρούνται επίσης:
- Ζημιές στο ίδιο το έργο
- Μόλυνση/ υποβάθμιση/ αλλοίωση του περιβάλλοντος από και/ ή συνεπεία των έργων
- Αστική ευθύνη έναντι τρίτων για λόγους μη εφαρμογής των περιβαλλοντικών όρων και πρόκλησης υποβάθμισης του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της κατασκευής
- Απώλειες ή ζημίες σε δάση, καλλιέργειες, σοδειές και αρχαιότητες
- Καθαρά οικονομικές ζημιές, δηλαδή ζημιές που δεν είναι σωματική βλάβη ούτε υλική ζημιά ούτε άμεση συνέπεια αυτών
- Επαγγελματική Ευθύνη Αρχιτέκτονα/Μηχανικού/Μελετητή
- Ζημιές σε αντικείμενα ή μηχανήματα ιδιοκτησίας του ασφαλισμένου