Το ζήτημα της απόδοσης των ποινικών ευθυνών ερευνούν οι δικαστικές αρχές για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη. Σύμφωνα μάλιστα με τις τελευταίες πληροφορίες την υπόθεση ανέλαβε εφέτης ανακριτής με απόφαση της ολομέλειας των Εφετών Λάρισας. Ερωτήματα ωστόσο, σε σχέση με την ασφάλεια των γραμμών των τρένων αλλά και το “τις πταίει”φαίνεται ότι προκύπτουν συνεχώς και επισημαίνονται και σε ξένα μέσα ενημέρωσης και εκθέσεις πριν από το δυστύχημα.
Της Βίκυς Γερασίμου
Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο του Bloomberg που δημοσιεύεται στις 3 Μαρτίου, λίγες μέρες μετά το τραγικό συμβάν που στοίχισε τη ζωή, με βάση τον μέχρι τώρα απολογισμό, σε 57 ανθρώπους, στην πλειοψηφία τους φοιτητές νεαρής ηλικίας, το οποίο σημειώνει ότι αφενός πρόκειται για το χειρότερο σιδηροδρομικό ατύχημα που καταγράφεται στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία και ότι αφετέρου “το σιδηροδρομικό δίκτυο λειτουργεί με το υψηλότερο επίπεδο κινδύνου στην Ευρώπη για τους επιβάτες εδώ και αρκετό καιρό”.
Ειδικότερα αναφέρει ότι σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 23 Φεβρουαρίου – πριν το ατύχημα – από το Βρετανικό Γραφείο Οδικών και Σιδηροδρόμων (Office of rail and Road – ORR), “οι σιδηρόδρομοι της Ελλάδας εμφάνιζαν το υψηλότερο ποσοστό κινδύνου για τους επιβάτες σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη με σημαντική διαφορά την περίοδο 2017 – 2021, που έχουμε τα πιο πρόσφατα καταγεγραμμένα στοιχεία. Συνολικά, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι είχαν τα υψηλότερα ποσοστά κινδύνου ανά διανυόμενα σιδηροδρομικά χιλιόμετρα καθώς και τον υψηλότερο κίνδυνο για τους εργαζόμενους και τους ανθρώπους που ταξιδεύουν πάνω από ισόπεδες σιδηροδρομικές διαβάσεις”.
Investigate Europe: “Το μόνο που μπορώ να πω είναι καλή τύχη”
Λίγες μέρες πριν το δυστύχημα στα Τέμπη, στις 18 Φεβρουαρίου αναρτάται ένα σχετικό άρθρο με τα τρένα στην Ελλάδα στο “investigate Europe” με τίτλο: “The only thing I can say is good luck”: How trains abolished by Switzerland are now back in business in Greece”.
Εκεί αναφέρεται ότι:
“για χρόνια, τα τρένα ETR 470 ήταν ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος των ελβετικών σιδηροδρόμων. Στο τέλος οι Ελβετοί τα απέσυραν. Αλλά οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι —οι οποίοι εκτελούν όλες τις ελληνικές επιβατικές αμαξοστοιχίες από το 2017— παρουσίασαν τα ίδια τρένα ως υπερσύγχρονα. «Μείνετε μακριά από αυτά τα τρένα», λένε στελέχη που τα γνωρίζουν από πρώτο χέρι. Γιατί, λοιπόν, αυτό το τρένο – που έχει βάλει επανειλημμένα σε κίνδυνο τους επιβάτες στο παρελθόν – αποκτά νέα πνοή; πριν από χρόνια, ο ελβετικός Τύπος ονόμασε το τρένο ETR 470 — που εξυπηρετούσε τη διαδρομή Μιλάνο-Ελβετία — «Pannenzug», που σημαίνει «τραίνο βλάβης». Δύο πρώην αξιωματούχοι εξοικειωμένοι με αυτό το τρένο, με τους οποίους επικοινώνησε η Investigate Europe και η Reporters United, δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι τα πέντε εναπομείναντα ETR 470 που δεν στάλθηκαν στο διαλυτήριο διαφημίζονται τώρα ως το μέλλον της σιδηροδρομικής σύνδεσης Αθήνας-Θεσσαλονίκης, την πιο σημαντική διαδρομή στη μεσογειακή χώρα.
«Η συμβουλή από την Ελβετία: μακριά από αυτά τα τρένα», λέει ο Walter Finkbohner, πρώην γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου της Cisalpino AG, της θυγατρικής των ιταλικών και ελβετικών σιδηροδρόμων που αγόρασε το ETR 470s από τον κατασκευαστή Fiat Ferroviaria τη δεκαετία του 1990. «Αγοράστε δοκιμασμένα τρένα ή νέα τρένα. Δεν υπάρχει τίποτα δωρεάν στη ζωή», προσθέτει. Όμως η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να δεχτεί τέτοιες συστάσεις, ούτε να επιλέξει ποιο τροχαίο υλικό κυκλοφορεί στις γραμμές της, αφού οι σιδηρόδρομοί της ιδιωτικοποιήθηκαν πλήρως πριν από πέντε χρόνια, όπως απαιτούσαν οι πιστωτές της. Η ιταλική κρατική εταιρεία Ferrovie dello Stato Italiane (FSI) αγόρασε το 100% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, της ελληνικής σιδηροδρομικής εταιρείας, έναντι μόλις 45 εκατ. ευρώ.
Η σύμβαση ιδιωτικοποίησης παραμένει μυστική, αλλά άνθρωποι που γνωρίζουν τους όρους της, όπως ο σημερινός υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργος Καραγιάννης, την αποκαλούν «αποικιακή». Αυτή είναι ασυνήθιστα δυνατή γλώσσα από ένα μέλος μιας συντηρητικής κυβέρνησης. Το ελληνικό υπουργείο Μεταφορών συμφώνησε να επιδοτήσει την ιταλική εταιρεία ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως για την εκτέλεση ορισμένων δρομολογίων, όπως περιγράφεται σε σύμβαση Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας (Public Service Obligations )”.