Στις προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν στη δόμηση ενός αποτελεσματικού συστήματος διαχείρισης των φυσικών καταστροφών αναφέρεται η Oleksandra Hrendey, Υπεύθυνη Πολιτικής στην Insurance Europe.
Συνέντευξη της Oleksandra Hrendey, Υπεύθυνης Πολιτικής στην Insurance Europe στη Βίκυ Γερασίμου
Όπως εξηγεί η υποχρεωτική ασφάλιση δεν αποτελεί πανάκεια αλλά μέρος ενός ευρύτερου συστήματος στο οποίο θα έχουν συγκεράσει δυνάμεις όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Βασικά σημεία στη συνέντευξη της είναι τα εξής:
– Φτάνουμε στο σημείο όπου ορισμένοι κίνδυνοι σε ορισμένες περιοχές γίνονται δύσκολα διαχειρίσιμοι από μόνο έναν τομέα (δημόσιο ή ιδιωτικό).
– Στη Γαλλία και την Ισπανία έχουν δημιουργηθεί συνέργιες μεταξύ του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα που λειτουργούν, ωστόσο και εκεί αναζητούνται ακόμα πιο ενισχυμένα συστήματα στους εν λόγω κινδύνους
– Οι δράσεις μετριασμού και προσαρμογής είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων Nat Cat και για τη μείωση της έκθεσης και της ευπάθειας της κοινωνίας σε αυτούς τους κινδύνους
1. Η μεγάλη φυσική καταστροφή που σημειώθηκε στη Θεσσαλία λόγω των πλημμυρών οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση σε υποχρεωτική ασφάλιση των επιχειρήσεων με τζίρο άνω των 2 εκατ. ευρώ. Πιστεύετε ότι πρέπει να είναι υποχρεωτική η ασφάλιση κατοικιών και επιχειρήσεων από φαινόμενα όπως σεισμοί, πυρκαγιές και πλημμύρες;
Σε όλη την Ευρώπη, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να εντοπιστούν οι καλύτεροι τρόποι για τη μείωση του ποσοστού των ανθρώπων που δεν προστατεύονται από φυσικές καταστροφές. Πρόκειται για το λεγόμενο “χάσμα” προστασίας. Η υποχρεωτική ασφάλιση μπορεί να είναι ένας τρόπος για να μειωθεί το χάσμα. Ωστόσο, από μόνο του δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης συζήτησης για το πώς θα επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους προστασίας του υψηλότερου δυνατού αριθμού ανθρώπων και των μέσων διαβίωσής τους μέσω ενός συστήματος δίκαιου και οικονομικά βιώσιμου.
Κατά την προσωπική μου άποψη, βασικός στόχος είναι ένα τέτοιο σύστημα να παρέχει κίνητρα για τη μείωση του κινδύνου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με κινητροδότηση μέσω του underwriting, με την επιβολή περιορισμών στην κατασκευή νέων κτιρίων σε περιοχές υψηλού κινδύνου ή με την ενίσχυση των κατασκευαστικών κανόνων για κτίρια. Ένα τέτοιο σύστημα απαιτεί επίσης την ενεργό συμμετοχή όλων των βασικών ενδιαφερομένων – ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, όλων των επιπέδων διακυβέρνησης, και φυσικά των ασφαλισμένων. Η διασφάλιση της πλήρους δέσμευσης όλων με κεκτημένα συμφέροντα στη διαδικασία είναι πρωταρχικής σημασίας για την επιτυχία των προγραμμάτων που καλύπτουν κινδύνους φυσικών καταστροφών.
2. Είναι υποχρεωτική η ασφάλιση περιουσίας για τους πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών; Ποιο μοντέλο χώρας θεωρείτε επιτυχημένο;
Στην Ευρώπη, η ασφάλιση περιουσίας συνήθως δεν είναι υποχρεωτική, αλλά σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, η κάλυψη φυσικών καταστροφών συνδυάζεται με την ασφάλιση περιουσίας, με αποτέλεσμα ένα σημαντικό ποσοστό νοικοκυριών να καλύπτεται από φυσικές καταστροφές.
Αυτό συμβαίνει στη Γαλλία και την Ισπανία. Αυτές οι δύο χώρες έχουν επιτυχείς συνεργασίες δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, οι οποίες λειτούργησαν καλά για δεκαετίες, όπου τα ασφάλιστρα εισπράττονται από τους ασφαλιστές, αλλά οι απώλειες που προκύπτουν από γεγονότα φυσικών καταστροφών (Nat Cat) αποζημιώνονται από έναν κεντρικό φορέα που χρηματοδοτείται από τα εισπραχθέντα ασφάλιστρα. Πρέπει ωστόσο να τονιστεί ότι ακόμη και σε αυτές τις χώρες γίνονται συνεχείς συζητήσεις για το πώς μπορεί να ενισχυθεί το ισχύον σύστημα λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας των κλιματικών γεγονότων. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, ο κλάδος είναι της γνώμης ότι το να γίνει το σύστημα πιο εύρωστο και να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή απαιτεί ενίσχυση της χρηματοδότησής του και επιτάχυνση των προσπαθειών πρόληψης.
Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι δεν υπάρχει «λύση για όλους», που σημαίνει ότι κανένα ενιαίο σύστημα δεν θα λειτουργούσε σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Αυτό οφείλεται στις διαφορές στις εθνικές συνθήκες, ιδίως όσον αφορά την έκθεση σε κίνδυνο, τη διείσδυση στις ασφαλίσεις, την ιστορία, τον πολιτισμό και άλλα χαρακτηριστικά της αγοράς, που πρέπει να ληφθούν δεόντως υπόψη. Επομένως, οποιαδήποτε προσέγγιση για την αντιμετώπιση του κενού προστασίας από φυσικές καταστροφές πρέπει να λαμβάνει προσεκτικά υπόψη αυτούς τους διαφορετικούς παράγοντες.
3. «Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα που θα καθιστά ολοένα και πιο δύσκολο για τους ασφαλιστές να προσφέρουν ορισμένους τύπους κάλυψης σε προσιτές τιμές αν τα πράγματα δεν αλλάξουν». Αυτή είναι μια δήλωση που κάνατε πρόσφατα στην τηλεόραση της ΕΡΤ. Τι πρέπει να αλλάξει για να διασφαλιστεί ότι οι ιδιοκτήτες σπιτιού μπορούν να λάβουν ασφαλιστική κάλυψη;
Η κλιματική αλλαγή δοκιμάζει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα των ασφαλιστών να καλύπτουν ορισμένους κινδύνους, σε προσιτές τιμές. Ως αποτέλεσμα, αλλά και λόγω των πολλών επιζήμιων συνεπειών της κλιματικής αλλαγής (στην ανθρώπινη ζωή, στη βιοποικιλότητα κ.λπ.), μία από τις προτεραιότητες πρέπει να είναι η επείγουσα και σημαντική μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου. Αν και αυτό είναι δύσκολο, αυτό είναι απολύτως απαραίτητο. Παράλληλα, χρειάζεται να ενισχυθούν οι προσπάθειες πρόληψης για την προσαρμογή στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Οι δράσεις μετριασμού και προσαρμογής είναι επομένως ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων Nat Cat και για τη μείωση της έκθεσης και της ευπάθειας της κοινωνίας σε αυτούς τους κινδύνους.
Αυτή η σοβαρή κατάσταση είναι πιθανό να καταστήσει τις συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα πιο σημαντικές από ποτέ, καθώς φτάνουμε στο σημείο όπου ορισμένοι κίνδυνοι σε ορισμένες περιοχές γίνονται δύσκολα διαχειρίσιμοι από μόνο έναν τομέα (δημόσιο ή ιδιωτικό). Επομένως, η συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
4. Μπορεί η ασφαλιστική – αντασφαλιστική αγορά να καλύψει ζημιές τόσο μεγάλες όσο αυτή της Θεσσαλίας; Έχει τα κεφάλαια;
Δεν είμαι σε θέση να σχολιάσω τη συγκεκριμένη κατάσταση στη Θεσσαλία Ωστόσο, όπως ανέφερα ήδη, η ικανότητα του κλάδου να καλύψει τέτοιους κινδύνους στο μέλλον θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τα σωστά μέτρα μετριασμού και προσαρμογής ή από το σωστό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και των ιδιωτών. Και πάλι, η κλιμακούμενη ένταση και συχνότητα των γεγονότων καταστροφών υπογραμμίζει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με πολλούς φορείς.
“Το πρόβλημα με την κλιματική αλλαγή είναι ότι δεν ασφαλιζόμαστε”
