Είναι σαφές ότι η έξοδος από τη σκληρή φάση της πανδημίας του COVID-19 οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης για ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας. Πρόκειται, βέβαια, για μια αναμενόμενη εξέλιξη, καθώς στην κορύφωση της πανδημίας πολλά χειρουργεία τα οποία δεν είχαν επείγοντα χαρακτήρα πήραν χρονική παράταση, όπως επηρεάστηκε και ο προληπτικός ιατρικός έλεγχος που προγραμμάτιζε μεγάλος αριθμός πολιτών. Η επιστροφή σε μια νέα κανονικότητα, συνεπώς, οδήγησε σε σημαντική αύξηση της ζήτησης για ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας που αφορούν τη δευτεροβάθμια φροντίδα, σε επίπεδα μάλιστα που τείνουν να φθάσουν και εκείνα της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας φροντίδας.
του Ευάγγελου Χατζημαργαρίτη, Διοικητικού Διευθυντή στο Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν, (Περιοδικό “am”, Τεύχος Νοέμβριος 2023)
Πέραν των γενικών συνθηκών, ωστόσο, υπάρχουν και ειδικότεροι λόγοι που δικαιολογούν αυτή την αύξηση. Στην περίπτωση του Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν, για παράδειγμα, η περίοδος συνέπεσε και με την κορυφαία σε παγκόσμιο επίπεδο πιστοποίηση κατά JCI, που αποτελεί εγγύηση για την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών και την ασφάλεια του νοσοκομείου.
Το ζητούμενο είναι η διάρκεια σε αυτές τις αυξητικές τάσεις. Σε κανονικές περιόδους η ζήτηση για ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού, της διαθεσιμότητας υπηρεσιών στο δημόσιο σύστημα υγείας, και των οικονομικών συνθηκών. Πρόσθετοι λόγοι μπορεί να είναι η ανάγκη για γρήγορη πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα ή η ανησυχία για την ποιότητα των υπηρεσιών στο δημόσιο σύστημα. Επίσης, η ανάπτυξη της τεχνολογίας που φαίνεται να παρακολουθεί με μεγαλύτερη ευελιξία ο ιδιωτικός τομέας, είναι ένας καθοριστικός παράγοντας που επηρεάζει τη ζήτηση για υγειονομικές υπηρεσίες -ιδιαίτερα το Ερρίκος Ντυνάν επενδύει και έχει προγραμματίσει να επενδύσει σημαντικά στην ενίσχυσή του με ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό αιχμής.
Ένα δεύτερο ζητούμενο είναι εάν η αύξηση της ζήτησης συνδεθεί με μια ανάλογη αύξηση του κόστους υγείας. Πρόκειται για σύνθετο ζήτημα που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, και η διαχείρισή του απαιτεί στρατηγική προσέγγιση για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των υγειονομικών συστημάτων. Έχοντας και την εμπειρία της πανδημίας, πάντως, σε έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό μπορεί κανείς να εστιάσει σε μια σειρά από παράγοντες που δύνανται να οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους, όπως:
- Χρόνιες παθήσεις: Η αύξηση των χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και ο καρκίνος, αυξάνει παράλληλα με τη ζήτηση υπηρεσιών υγείας και τα σχετικά έξοδα.
- Γήρανση του πληθυσμού: Ο αυξανόμενος αριθμός των ηλικιωμένων αυξάνει τη ζήτηση για υγειονομικές υπηρεσίες και φαρμακευτικά προϊόντα.
- Εξελίξεις στην ιατρική τεχνολογία: Η εισαγωγή νέων ιατρικών τεχνολογιών, διαγνωστικών εξετάσεων και θεραπειών βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον αυξάνει το κόστος της υγείας.
- Φαρμακευτικά έξοδα: Τα υψηλά κόστη φαρμάκων και η διαφορετική τιμολόγηση των φαρμάκων ανά τις αγορές μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση του κόστους υγείας.
- Υποδομές υγείας – Υγειονομικό προσωπικό: Η ανάγκη για συντήρηση και αναβάθμιση της υγειονομικής υποδομής, όπως και οι αυξανόμενες απαιτήσεις για υγειονομικό προσωπικό συνεχούς επιμόρφωσης, επίσης επιβαρύνουν το συνολικό κόστος.
- Ασφάλεια και ασφαλιστικές απαιτήσεις: Οι ασφαλιστικές απαιτήσεις και οι διαφορετικές ασφαλιστικές πολιτικές μπορούν να επηρεάσουν το κόστος της υγείας.
- Υγειονομική αποδοτικότητα: Η αποτελεσματικότητα και η απόδοση των υγειονομικών υπηρεσιών μπορούν να επηρεάσουν το κόστος. Αν υπάρχουν προβλήματα αποδοτικότητας, οι δαπάνες δύναται να επηρεασθούν αρνητικά.
Στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται, κρίσιμο στοιχείο είναι και η κατεύθυνση που επιδιώκει να ακολουθήσει η πολιτεία, μέσα από τις δικές της παρεμβάσεις στον χώρο της ιδιωτικής υγείας. Η συζήτηση για μια σειρά από αναγκαίες παρεμβάσεις δεν είναι νέα:
- Καθορισμός τιμών αποζημιώσεων για υπηρεσίες υγείας στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα και η ποιότητα με τα πραγματικά δεδομένα, από το ΕΟΠΥΥ, καθώς και εφαρμογή ποιοτικών κριτηρίων για το clawback και rebate.
- Έλεγχος και προστασία της ποιότητας και της ασφάλειας των υπηρεσιών υγείας στον ιδιωτικό τομέα.
- Θέσπιση απαιτήσεων για την εκπαίδευση και πιστοποίηση των επαγγελματιών υγείας στον ιδιωτικό τομέα.
- Χρηματοδότηση της έρευνας και καινοτομίας.
- Πληροφόρηση του κοινού για τις επιλογές στον τομέα της ιδιωτικής υγείας.
Για ένα νέο πλαίσιο είναι αυτονόητο ότι απαιτείται η δημιουργία νόμων και κανονισμών που ρυθμίζουν τη λειτουργία της ιδιωτικής υγείας για την πρόσβαση, δυνατότητα επιλογής και προστασία των ασθενών, καθώς και τη διασφάλιση των προτύπων ποιότητας.
Οι πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις καθώς και η αυξημένη ζήτηση θα οδηγήσουν σύντομα σε σημαντικές πολιτικές αποφάσεις για αλλαγές σε νομοθεσία και ασφαλιστικές καλύψεις. Εκτιμώ ότι η ιδιωτική υγεία θα έχει σημαντικό ρόλο στις νέες εξελίξεις και στην υποστήριξη του συστήματος υγείας.
