Με εξαιρετική επιτυχία και εντυπωσιακή προσέλευση θεσμικών παραγόντων πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 8 Ιουλίου 2024, η πρώτη επίσημη εκδήλωση παρουσίασης του πρώτου ολοκληρωμένου συγγραφικού πονήματος στην χώρα μας που είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στον θεσμό της Επαγγελματικής Ασφάλισης, με τίτλο «Το Οικοσύστημα της Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Προοπτικές Ανάπτυξης του 2ου Πυλώνα Ασφάλισης», του Προέδρου του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπουργείου Οικονομικών (Τ.Ε.Α.-ΥΠ.ΟΙΚ.) και Προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.), Δρ. Χρήστου Π. Νούνη.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν ως ομιλητές
- ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,
- ο κ. Γιάννης Στουρνάρας, Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος,
- ο κ. Νικόλαος Δ. Φίλιππας, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς & Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού,
- ο κ. Σταύρος Θωμαδάκης, Ομότιμος Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,
- ο Δρ. Κυριάκος Σαμπατακάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Accenture Ελλάδος,
- και ο συγγραφέας του βιβλίου Δρ. Χρήστος Νούνης, Πρόεδρος του Τ.Ε.Α.-ΥΠ.ΟΙΚ. και Πρόεδρος της ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.
Την εκδήλωση συντόνισε ο κ. Γαβριήλ Αμίτσης, Καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η κα Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, Yποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος, ο κ. Ιωάννης Τσικριπής, Γενικός Διευθυντής Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης της Τράπεζας της Ελλάδος, ο κ. Σταύρος Κωνσταντάς, Διευθυντής της Διεύθυνσης Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος, η κα Μαριάννα Παπαμιχαήλ, Πρόεδρος της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, ο κ. Γιώργος Ζαββός, Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και πρώην Υφυπουργός Οικονομικών, ο κ. Νότης Μηταράκης, Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και πρώην Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ο κ. Γιώργος Μουλκιώτης, Βουλευτής και Τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, ο κ. Τρύφων Αλεξιάδης, πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών και πρώην Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., καθώς επίσης και εξέχουσες προσωπικότητες του πολιτικού κόσμου, της ακαδημαϊκής κοινότητας και του ευρύτερου χρηματοοικονομικού και ασφαλιστικού χώρου.
Ξεκινώντας την ομιλία του, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας εστίασε στην συμβολή του συγγραφικού πονήματος του Δρ. Χρήστου Π. Νούνη, αναφέροντας πως: «Είναι μεγάλη χαρά γιατί συμμετέχω στην επίσημη παρουσίαση του εν λόγω συγγράμματος ως Επόπτης του 2ου και του 3ου Πυλώνα Ασφάλισης, δύο εκ των τριών Πυλώνων που μπορούν να συμβάλουν στην διαμόρφωση ενός σύγχρονου και βιώσιμου συνταξιοδοτικού συστήματος. Το βιβλίο που καλωσορίζουμε σήμερα θα αποτελέσει εγχειρίδιο-οδηγό όλων των εμπλεκομένων στην προσπάθεια αναμόρφωσης του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας». Ο κ. Στουρνάρας υπεραμύνθηκε της ανάγκης ύπαρξης ενός συνταξιοδοτικού συστήματος τριών πυλώνων, καθώς το αναδιανεμητικό σύστημα από μόνο του δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα σημερινά δεδομένα (δημογραφικό ζήτημα, αξιοπρεπής διαβίωσης κατά την τρίτη ηλικία κ.ά.). Εκφράστηκε επίσης με θετικό τρόπο στη συμβολή τόσο του ΤΕΚΑ, όσο και των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, η εποπτεία των οποίων θα περάσει αποκλειστικά στην Τράπεζα της Ελλάδος από την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Στην ιδιαίτερα εκτενή τοποθέτησή του, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα σχεδιάστηκε σε άλλες εποχές και πως οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν πλέον ενσωματώσει στοιχεία κεφαλαιοποίησης. «Δυστυχώς στην Ελλάδα, τόσο ο δεύτερος, όσο και ο τρίτος πυλώνας, είναι πολύ λιγότερο αναπτυγμένοι συγκριτικά με την Ευρώπη, καθώς αθροιστικά αντιστοιχούν μόλις στο 5,7% του ΑΕΠ», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά. «Το ελληνικό σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης είναι πλέον βιώσιμο, αλλά παρά τις τόσες περικοπές που έγιναν κατά την προηγούμενη δεκαετία, ο κρατικός προϋπολογισμός εξακολουθεί να χρηματοδοτεί περίπου το 50% των καταβαλλόμενων συντάξεων, ενώ κανένα άλλο κράτος δεν καταβάλει ένα τόσο υψηλό ποσοστό». Ο κ. Χατζηδάκης θεώρησε ως τομή την ίδρυση του ΤΕΚΑ και αναφέρθηκε στον πρόσφατο νόμο του 2023 για την λειτουργία των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τον οποίο καθιερώθηκαν τα πολυεργοδοτικά ταμεία. Ωστόσο, αναγνώρισε και τις αντιδράσεις που υπήρξαν σχετικά με την φορολόγησή τους.
Ο Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς & Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού κ. Νικόλαος Δ. Φίλιππας τόνισε πως η Πολιτεία θα πρέπει να θεσμοθετήσει φορολογικά κίνητρα, όχι μόνο υπέρ των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, αλλά και υπέρ των άλλων μορφών συστηματικής αποταμίευσης όπως η ιδιωτική ασφάλιση, τα αμοιβαία κεφάλαια κ.ά. «Αποτελεί μεγάλη υπόθεση η στροφή του κόσμου προς την αποταμίευση, όχι μόνο γιατί περιορίζει την ανασφάλεια των πολιτών, αλλά και γιατί αλλάζει την ίδια την δομή του ΑΕΠ και καθιστά περισσότερο παραγωγική την οικονομία, η οποία δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά στην κατανάλωση», όπως ανέφερε μεταξύ άλλων.
Ο Ομότιμος Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σταύρος Θωμαδάκης θεώρησε ιδιαίτερα χρήσιμο για την οικονομία τον 2ο Ασφαλιστικό Πυλώνα (αλληλουχία αποταμίευσης-κεφαλαιοποίησης-επένδυσης), περιγράφοντάς τον στην Ελλάδα ως έναν «πολλά υποσχόμενο νάνο» (λόγω του μικρού μεγέθους που έχει σήμερα). «Ο 2ος Πυλώνας Ασφάλισης είναι ένα σύστημα αποταμίευσης που καταλαμβάνει έναν ενδιάμεσο ρόλο ιδιωτικής πρωτοβουλίας μεταξύ δημόσιας παρέμβασης και ιδιωτικής παρέμβασης στον ασφαλιστικό τομέα. Είναι ένα αυτόνομο όχημα της κοινωνίας, της Κοινωνίας των Πολιτών θα έλεγα, ένας πόλος δημιουργίας και συσσώρευσης κεφαλαίου. Σε πολλές χώρες του εξωτερικού ο 2ος Πυλώνας έχει λάβει τεράστιο μέγεθος», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Accenture Ελλάδος Δρ. Κυριάκος Σαμπατακάκης αναφέρθηκε στα οφέλη που προέκυψαν για την εταιρεία του από την ίδρυση Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης, εστιάζοντας στην ικανοποίηση των εργαζομένων της, οι οποίοι έχουν πλέον την δυνατότητα να αποταμιεύουν, ενώ αναφέρθηκε και στην συμβολή τέτοιων εργαλείων στην υπόθεση του brain gain, δηλαδή της επιστροφής Ελλήνων εργαζομένων από το εξωτερικό.
Ο συγγραφέας του βιβλίου, Πρόεδρος του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπουργείου Οικονομικών (Τ.Ε.Α.-ΥΠ.ΟΙΚ.) και Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.) Δρ. Χρήστος Π. Νούνης, ευχαρίστησε στην ομιλία του όλους τους προσκεκλημένους ομιλητές και τους παρευρισκομένους που τον τίμησαν με την παρουσία τους, πραγματοποιώντας ιδιαίτερη αναφορά στις Εκδόσεις Παπαζήση: «Αποτελεί για εμένα μεγάλη συγκίνηση και τιμή, η αθρόα προσέλευση φίλων και συναδέλφων, καθώς και υψηλών εκπροσώπων από την πολιτική, ακαδημαϊκή και επιχειρηματική κοινότητα, στην σημερινή πρώτη εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου μου. Είμαι συναισθηματικά έντονα φορτισμένος, καθώς το βιβλίο μου εκδόθηκε και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαζήση από τις οποίες πριν 30 χρόνια, όντας προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Ε.Κ.Π.Α., εγώ και οι συμφοιτητές μου προμηθευόμασταν το 50% των ακαδημαϊκών μας συγγραμμάτων. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν πως αισθάνομαι όταν το τελευταίο δίμηνο, επισκεπτόμενος το βιβλιοπωλείο στη Νικηταρά, βλέπω το δικό μου πόνημα να βρίσκεται σε περίοπτη θέση στις προθήκες της βιτρίνας του βιβλιοπωλείου ενός από τους κορυφαίους εκδοτικούς οίκους της χώρας. Ευχαριστώ θερμά τον Αλέξανδρο Παπαζήση για την τιμή που μου έκανε να φιλοξενήσει το βιβλίο μου στην Επιστημονική Σειρά ‘Η Μεταρρύθμιση του Κοινωνικού Κράτους’». Συνεχίζοντας, αναφέρθηκε στο περιεχόμενο και στους λόγους για τους οποίους συνέγραψε το βιβλίο, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως: «Αποτελεί μια βιωματική παρακαταθήκη για τον θεσμό της Επαγγελματικής Ασφάλισης, όπως λειτούργησε στην Ελλάδα την τελευταία 20ετία. Αξιοποίησα πλούσιο υλικό που είχε συσσωρευτεί από τις δράσεις, τις πρωτοβουλίες και τις συνεργασίες της Ένωσης με εγχώριους και διεθνείς φορείς, καθώς και από προσωπικές βιβλιογραφικές αναζητήσεις, η συνθετική ανάλυση και επεξεργασία των οποίων οδήγησε σε αυτό το χρηστικό εγχειρίδιο. Η διαπιστωμένη έλλειψη ενημέρωσης για τον θεσμό στην κοινωνία και την αγορά εργασίας, με παρακίνησε να συγγράψω αυτό το βιβλίο».
Συνολικά, το βιβλίο του Δρ. Χρήστου Π. Νούνη με τίτλο «Το Οικοσύστημα της Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Προοπτικές Ανάπτυξης του 2ου Πυλώνα Ασφάλισης» επιδιώκει να «φωτίσει» τον μικρόκοσμο του Οικοσυστήματος του 2ου Πυλώνα Ασφαλιστικής Προστασίας (Επαγγελματική Ασφάλιση), αναδεικνύοντας τα ζωτικά οφέλη του θεσμού στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας.
Ο θεσμός της Επαγγελματικής Ασφάλισης αποτελεί μία εμβληματική πρωτοβουλία συλλογικού χαρακτήρα των κοινωνικών εταίρων (εργοδότες και εργαζόμενοι), ο οποίος λόγω των ιδιαίτερων ιδεολογικών και επιχειρησιακών του χαρακτηριστικών δεν πρέπει να συγχέεται αφενός με τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης (υποχρεωτική και αυτοδίκαια κάλυψη), αφετέρου με τα ιδιωτικά (ομαδικά ή προσωπικά) συνταξιοδοτικά προγράμματα (προαιρετική κάλυψη), που σχεδιάζονται και διαχειρίζονται από επιχειρήσεις της ασφαλιστικής αγοράς.
Η σχετική ανάλυση προσεγγίζει την Επαγγελματική Ασφάλιση ως ένα εμπειρικά δοκιμασμένο μηχανισμό συστηματικής και μακροπρόθεσμης αποταμίευσης που διασφαλίζει την επάρκεια του συνταξιοδοτικού εισοδήματος και συμβάλλει στην κατοχύρωση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης μετά την αποχώρηση από την αγορά εργασίας.
Σημειώνεται πως το βιβλίο προλογίζει ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος το συστήνει ανεπιφύλακτα, έχοντας την βεβαιότητα ότι θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εγχειρίδιο γνώσης για κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη, καθώς αυτό απευθύνεται όχι μόνο σε οικονομολόγους και επιστήμονες συναφών κλάδων, αλλά σε όλους τους πολίτες, και ιδιαίτερα στις νέες γενιές εργοδοτών και εργαζομένων της ελληνικής αγοράς εργασίας που καλούνται να ανταποκριθούν σε ένα σύγχρονο περιβάλλον με δυσμενείς δημογραφικές και δημοσιονομικές προοπτικές, καθώς και έντονες ασφαλιστικές ανισορροπίες και περιορισμούς, αναζητώντας βέλτιστες συμπληρωματικές λύσεις ενίσχυσης του συνταξιοδοτικού τους εισοδήματος με κεφαλαιοποιητικά χαρακτηριστικά, κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.