Είναι άξιο απορίας με πόση ευκολία συνεχίζουν να αναγράφονται αόριστες ή ανεφάρμοστες υποχρεώσεις και στις καινούργιες συμβάσεις συνεργασίας των ασφαλιστικών εταιρειών με τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, αλλά ταυτόχρονα και πόση άγνοια ή αδιαφορία δείχνει η εποπτική αρχή σε ορισμένα θέματα. Δεν είναι θέμα “καταχρηστικών” όρων, δεν είναι θέμα “αυθαίρετων” όρων, δεν είναι θέμα με οικονομικό ή άλλο κόστος για οποιαδήποτε πλευρά. Είναι απλά θέμα λογικής και θέμα τυποποίησης διαδικασιών από την έλλειψη των οποίων τόσο πάσχει η αγορά μας.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το βιβλίο (Μητρώο) το οποίο πρέπει να τηρεί κάθε Ασφαλιστικός Πράκτορας. Γράφουν λοιπόν οι συμβάσεις όλων των εταιρειών (απλούστατα γιατί απορρέει από το άρθρο 12 περί «Επαγγελματικής Εγκατάστασης» του ν. 1569/1985, όπως έχει τροποποιηθεί από το άρθρο 36, παρ. 14 του ν. 2496/1997) ότι ο Πράκτορας τηρεί, (εκτός από τα λοιπά κατά νόμο βιβλία του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων) “βιβλίο καταχωρήσεως ασφαλιστηρίων συμβολαίων για τις ασφαλιστικές συμβάσεις που συνάπτονται μέσω αυτού και βιβλίο ζηµιών που αφορούν αυτές τις συµβάσεις”, το οποίο μάλιστα υποχρεούται να θέτει στη διάθεση της ασφαλιστικής επιχείρησης ή της εποπτικής αρχής προς έλεγχο!
Αυτή λοιπόν η αόριστη υποχρέωση, της οποίας η τελευταία νομοθετική αποτύπωση έγινε το 1997, περιλαμβάνεται στις νέες συμβάσεις του 2014, α) μετά τις πράξεις 30 και 31 της ΤτΕ, β) μετά την αλλαγή του νόμου περί υποχρεωτικής ασφάλισης οχημάτων με το άρθρο 169 του ν. 4261/2014 και γ) μετά την εφαρμογή των συστημάτων άυλης δημιουργίας των συμβολαίων και εκτύπωσής τους με συγκεκριμένες διαδικασίες και προθεσμίες, διαφορετικές όμως για την κάθε εταιρεία.
Γιατί αναφέρω την υποχρέωση αυτή σε συνάρτηση όλων αυτών των αλλαγών; Μα γιατί αφενός η μη τήρηση του βιβλίου αυτού μπορεί να οδηγήσει σε καταγγελία της σύμβασης συνεργασίας, αφού για τη συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών όλοι οι όροι των συμβάσεων θεωρούνται «σπουδαίοι» και αποτελούν λόγο καταγγελίας και αφετέρου γιατί ο Ασφαλιστικός Πράκτορας που δεν τηρεί το βιβλίο αυτό (το μητρώο) παρανομεί.
Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι ένα υποχρεωτικό βιβλίο έχει «αξία» όταν ορίζονται παράλληλα τα στοιχεία που πρέπει να περιέχει, τον χρόνο και τις προθεσμίες συμπλήρωσής του, την δυνατότητα και τον τρόπο αναθεώρησης ή μη των στοιχείων του κ.λπ. Επίσης, έχουν αξία οι «εγγραφές» του όταν αυτές μπορούν να διασταυρωθούν με τις αντίστοιχες εγγραφές ασφαλιστικών συμβάσεων της αντίστοιχης ασφαλιστικής εταιρείας.
Το βιβλίο αυτό δεν μπορεί να τηρηθεί σήμερα από τον Ασφαλιστικό Πράκτορα, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν γνωρίζει κάθε στιγμή, ποια είναι η παραγωγή του! Όσο περίεργο και να ακούγεται, έτσι είναι πλέον. Πριν το νόμο 4261/2014 ο πράκτορας είχε συγκεκριμένη παραγωγή κάθε μήνα που στηριζότανε σε συγκεκριμένα ασφαλιστικά έγγραφα, ασφαλιστήρια (πρωτασφαλιστήρια ή ανανεωτήρια) και πρόσθετες πράξεις και οποιαδήποτε μεταβολή της παραγωγής του αυτής γινότανε με ασφαλιστικά επίσης έγγραφα, είτε διορθωτικά, είτε τροποιητικά, είτε ακυρωτικά.
Σήμερα, η κάθε εταιρεία τηρεί δικό της σύστημα. Άλλες εταιρείες εκδίδουν (άυλα) συμβόλαια με αριθμό και απόδειξη, τα οποία αν δεν πληρωθούν και δεν τυπωθούν αντιλογίζονται από τις ίδιες τις ασφαλιστικές εταιρείες με πρόσθετες πράξεις, άλλες εταιρείες εκδίδουν (άυλα) συμβόλαια με αριθμό αλλά χωρίς απόδειξη, τα οποία αν δεν πληρωθούν και δεν εκτυπωθούν «εξαφανίζονται» από το σύστημα, άλλες εταιρείες εκδίδουν (άυλα) συμβόλαια χωρίς αριθμό και απόδειξη κ.λπ. Ποια ασφαλιστήρια πρέπει να καταχωρεί ο ασφαλιστικός πράκτορας; Το αστείο είναι ότι πολλοί πράκτορες που λαμβάνουν με ηλεκτρονικό τρόπο τα αρχεία παραγωγών των εταιρειών (σε καθημερινή, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση) τα λαμβάνουν με όλους τους προαναφερόμενους τρόπους και στη συνέχεια τα στοιχεία τροποποιούνται αναλόγως.
Θα μπορούσε να ισχυρισθεί κάποιος, ότι παραγωγή είναι μόνον ότι «πληρώνεται και εκτυπώνεται». Σωστά, αλλά πότε; Ή για να είμαστε σωστοί μέχρι πότε; Η έννοια του μηνιαίου μητρώου (σε συμφωνία με το αντίστοιχο μηνιαίο μητρώο της ασφαλιστικής εταιρείας) δεν υφίσταται πλέον. Εξάλλου, η κάθε ασφαλιστική εταιρεία σημειώνει ως «ημερομηνία έκδοσης» όποια ημερομηνία θέλει! Προχθές, μου έδειξε φίλος πράκτορας πινάκιο παραγωγής ασφαλιστικής εταιρείας κλάδου πυρός (που κατέβασε από το portal της) με ασφαλιστήρια με έναρξη τους προσεχείς δύο μήνες)! Επίσης, άλλες εταιρείες χρησιμοποιούν ως ημερομηνία έκδοσης την ημερομηνία εκτύπωσης και άλλες την ημερομηνία έναρξης ισχύος, ανεξάρτητα από την ημερομηνία εκτύπωσης. Επίσης, άλλη ασφαλιστική εταιρεία χρησιμοποιεί ως ημερομηνία έκδοσης των “ανανεωτηρίων” την 1η του μήνα ανεξάρτητα από την ημερομηνία εκτύπωσης ή έναρξης κ.λπ.
Τέλος, αυτή τη στιγμή τα «μητρώα» όπως τα ξέραμε, συγκεκριμένης περιόδου, δεν υφίστανται ακόμα και για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Είναι ένα καινούργιο «κυλιόμενο» σύστημα, που σταθεροποιείται (αν σταθεροποιείται) σε διαφορετικούς χρόνους για κάθε εταιρεία και με άγνωστο χ την ημερομηνία έκδοσης. Όλα αυτά, που έχουν προκύψει από τις πρόσφατες νομοθετικές και εποπτικές ρυθμίσεις και από την εξέλιξη της τεχνολογίας, μπορεί να είναι πιο σωστά και να αποτυπώνουν ορθότερα τις τελικές παραγωγές της κάθε εταιρείας. Η υποχρέωση όμως του Ασφαλιστικού Πράκτορα παραμένει στην διατύπωση του 1997. Καιρός να αλλάξει ή να διευκρινιστεί με σοβαρό τρόπο. Γιατί έτσι όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, με καθυστέρηση διμήνου ή τριμήνου και κατά την κρίση του μπορεί να τηρεί ένα τέτοιο βιβλίο ένας ασφαλιστικός πράκτορας.
ΥΓ
Κάποιες εταιρείες, στις νέες συμβάσεις, προσέθεσαν στην υποχρέωση του πράκτορα το εξής: “Ο Πράκτορας τηρεί βιβλίο καταχωρήσεως ασφαλιστηρίων συμβολαίων για τις ασφαλιστικές συμβάσεις που συνάπτονται μέσω αυτού, στο οποίο αναφέρεται σε ιδιαίτερη στήλη η ημερομηνία εισπράξεως των αντίστοιχων ασφαλίστρων”! Έτσι παντρεύτηκε το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον!