Οι Μάνατζερ που συμμετέχουν σήμερα σε Εκπαιδευτικά Προγράμματα Προσωπικής Ανάπτυξης συχνά ανακαλύπτουν ότι το εκπαιδευτικό πλαίσιο θυμίζει Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων. «Εδώ δεν είναι λέσχη της υψηλής κοινωνίας» τους προειδοποιούν. «Θα πρέπει να εργαστείτε σκληρά». Είναι όμως αυτό που χρειάζεται; Σίγουρα οι Μάνατζερ δεν έχουν ανάγκη από την ατμόσφαιρα μιας λέσχης της υψηλής κοινωνίας για την Προσωπική τους Ανάπτυξη, αλλά ούτε και την ατμόσφαιρα ενός κέντρου νεοσυλλέκτων. Τους αρκεί που ήδη ζουν αυτή την ατμόσφαιρα στη δουλειά τους. Εκτός αυτού, στα πραγματικά κέντρα νεοσυλλέκτων οι στρατιώτες μαθαίνουν να παρελαύνουν και να υπακούν – όχι να σκέφτονται. Αυτό που απεγνωσμένα χρειάζονται οι Μάνατζερ σήμερα είναι να σκεφτούν – να σταματήσουν, να κάνουν ένα βήμα πίσω και να στοχαστούν πάνω στις εμπειρίες τους. Στο βιβλίο του «Rules for Radicals», ο Saul Alinsky κάνει την ενδιαφέρουσα παρατήρηση ότι τα γεγονότα ή τα «συμβάντα» μεταμορφώνονται σε εμπειρίες μόνον αφού αυτός που τα βίωσε τα επεξεργαστεί νοητικά. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συσσωρεύουν Εμπειρίες. Περνούν από τη ζωή βιώνοντας μια σειρά συμβάντων τα οποία δεν αφομοιώνονται από το Σύστημά τους. Τα συμβάντα μετατρέπονται σε εμπειρίες όταν αφομοιώνονται, όταν κάποιος τα εξετάζει, τα συσχετίζει με Γενικά Πρότυπα και τα συνθέτει».
Ο Στοχασμός καλύπτει το χώρο ανάμεσα στην Εμπειρία και στην Ερμηνεία – το χώρο όπου ο νους πραγματοποιεί τις συνδέσεις. Φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε μία συνάντηση και ξαφνικά κάποιος ξεσπά και αρχίζει να μιλά για τα προσωπικά του προβλήματα. Η πρώτη σας αντίδραση είναι να αγνοήσετε ή να δώσετε ένα τέλος στο ξέσπασμα – στο κάτω-κάτω δεν χρειάζεται να μάθετε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην προσωπική του ζωή. Γιατί όμως να μη χρησιμοποιήσετε το συμβάν για να στοχαστείτε πάνω στη δική σας αντίδραση -ανεξάρτητα από το αν νιώσατε Αμηχανία, Θυμό ή Απογοήτευση- και έτσι να αναγνωρίσετε κάποια δικά σας Συγκρίσιμα Συναισθήματα; Με τον τρόπο αυτό η Αντίδρασή σας μπορεί να μετατραπεί σε μία Εμπειρία Αυτογνωσίας – κάτι που μπορεί να «κάνει τη διαφορά».
Οι εταιρείες δεν χρειάζονται «ανθρώπους-καθρέφτες» – ανθρώπους που βλέπουν στα πάντα μόνον αντανακλάσεις των δικών τους συμπεριφορών. Όμως δεν χρειάζονται ούτε «ανθρώπους-παράθυρα» – αυτούς που δεν μπορούν να δουν πέρα από την εικόνα που έχουν μπροστά τους. Αυτό που χρειάζονται είναι Μάνατζερ που μπορούν να δουν και προς τις δύο κατευθύνσεις – κατά μία έννοια, ανθρώπους που στέκονται μπροστά στο παράθυρο την ώρα που αρχίζει να χαράζει: βλέπουν τη δική τους αντανάκλαση, αλλά μέσα από αυτή βλέπουν και το ξύπνημα του κόσμου. Στοχασμός είναι η στροφή προς τον εσωτερικό κόσμο ώστε στη συνέχεια να μπορείς να δεις έξω με άλλη οπτική και να συλλάβεις μία οικεία κατάσταση με διαφορετικό τρόπο – ίσως αντιληφθείς ένα Προϊόν ως Υπηρεσία ή τον πελάτη ως συνέταιρο. Μήπως αυτός είναι ο τρόπος των πραγματικά επιτυχημένων Μάνατζερ – των Andy Grove αυτού του κόσμου;
Αντίστοιχα, με τη στοχαστική σκέψη κανείς κοιτάζει πίσω για να μπορέσει να δει μπροστά. Τα Επιτυχημένα «Οράματα» δεν είναι τέλεια από την πρώτη στιγμή της σύλληψής τους. Παίρνουν σχήμα και μορφή συνθέτοντας πετραδάκι-πετραδάκι τις εμπειρίες του παρελθόντος. Με άλλα λόγια οι Μάνατζερ που διαθέτουν Στοχαστική Σκέψη αντιμετωπίζουν με σεβασμό το παρελθόν – όχι μόνον τα σημαντικά γεγονότα, τις μεγάλες επιτυχίες ή καταστροφές, αλλά και τα μικρά πράγματα, που όμως κάνουν τις εταιρείες να λειτουργούν. Σκεφτείτε για παράδειγμα τον Κόφι Ανάν και τη βαθιά του γνώση για τη λειτουργία του ΟΗΕ – μία γνώση που του επέτρεψε να στρέψει αυτόν τον πολυσύνθετο οργανισμό προς μία διαφορετική και καλύτερη κατεύθυνση. Πρέπει να εκτιμήσει κανείς το παρελθόν αν θέλει να χρησιμοποιήσει το παρόν για να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον.