Η ασφαλιστική αγορά των κινδύνων του H&M είναι απόλυτα ανταγωνιστική και διεθνοποιημένη, με μηδενικά barriers to entry. τί σημαίνει αυτό:
ότι με μοναδική εξαίρεση ίσως την ασφαλιστική αγορά της Ιαπωνίας, που και αυτό τώρα έχει τα τελευταις χρονια αλλάξει, ο πλοιοκτήτης μπορεί μέσω του broker του να προσεγγίσει οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρεία σε οποιαδήποτε ασφαλιστική αγορά του κόσμου που δέχεται κινδύνους H&M, άρα να εκμεταλλευθεί το χαμηλότερο πιθανώς κόστος και τους καλύτερους ασφαλιστικούς όρους. Με λίγα λόγια, ο ανταγωνισμός δουλεύει σχεδόν απόλυτα. Βέβαια, λόγω του ότι οι κίνδυνοι διασπόνται λόγω του ύψους τους σε ποσοστά, οι εταιρείες που δύναται να προσεγγίσει πρέπει να διαθέτουν την ανάλογη αξιοπιστία ώστε να ακολουθηθούν από άλλες και να καλυφθεί το 100% του κινδύνου, δηλ. του H&M value του πλοίου/στόλου.
Είναι δε πολύ μικρότερος ο αριθμός αυτών των leading ασφαλιστικών εταιρειών παγκοσμίως, που αυτό σημαίνει ότι αν και σε καμμία περίπτωση δεν θέτουν κοινή στρατηγική τιμολόγησης, παρακολουθούν η μία την άλλη ώστε να παραμείνουν στον ανταγωνισμό.
Ουσιαστικά λοιπόν μιλάμε για περίπου 15-20 εταιρείες και syndicates στο Λονδίνο, 3 στην Γαλλία, 2 στην Ιταλία, 3 στην Σκανδιναβία (που είναι και οι κύριες ασφαλιστικές αγορές) και σποραδικά κάποιες σε άλλες ευρωπαικές χώρες. Η Αμερικανική αγορά επίσης έχει 2 με 3 εταιρείες που έχουν μια συνέχεια και συνέπεια στην στρατηγική τους αλλά με χαμηλές δυνατότητες λήψης ρίσκων διότι οι μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες προτιμούν να βάζουν τα κεφάλαιά τους στην παραδοσιακή αγορά του Λονδίνου. Τελευταία έχουμε δει και κάποιες διστακτικές κινήσεις Ιαπωνικών εταιρειών να διεισδύσουν στην παγκόσμια αγορά, αλλά τα ποσοστά συμμετοχής τους είναι ακομη μικρά.
Με δεδομένο λοιπόν τον σχετικά μικρό αριθμό εταιρειών παγκοσμίως που καθορίζουν την αγορά του H&M, είναι ενδιαφέρον να δούμε τί επηρεάζει την πολιτική της τιμολόγησης του κινδύνου.
Παράγοντες Τιμολόγησης του κινδύνου (Underwriting / ratessetting)
- Καταρχήν, τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου κλάδου: μέγεθος ζημιών σε αντίστοιχα με είσπραξη ασφαλίστρων και οργανικό κόστος, με λίγα λόγια ποσοστά κερδοφορίας. Χαμηλά ποσοστά κερδοφορίας ή ζημιών τείνουν να οδηγούν τα rates πάνω. Μην ξεχνάμε ότι ο συντριπτικός αριθμός αυτών των εταιρειών είναι ασφαλιστικοί κολοσσοί, εισηγμένες στα διεθνή χρηματιστήρια, όπου οι μέτοχοι και οι αναλυτές ενδιαφέρονται βασικα για το ROE (Return on Equity).
- Δεύτερον, τα μερίδια αγοράς, και αυτό όχι καθεαυτό σαν αυτοσκοπός, αλλά διότι ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο κατεβάζει το οργανικό κόστος, άρα υψηλότερο περιθώριο κέρδους.
- Τρίτον, τα εφαρμοζόμενα κανονιστικά πλαίσια της Ευρωπαικής Ένωσης (SolvencyII), που υποχρεώνουν τις εταιρείες σε κατακράτηση μεγαλυτέρων αποθεματικών και διασπορά των κινδύνων σε περισσότερους κλάδους.
- Τέταρτον, το διεθνές επενδυτικό περιβάλλον, διότι οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι οι μεγαλύτεροι διαχειριστές κεφαλαίων, που σημαίνει ότι οι αποδόσεις στις οποίες προσβλέπουν από τη διαχείριση των αποταμιευμένων ασφαλίστρων καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος της κερδοφορίας ή των ζημιών.
Ο συνδυασμός κυρίως αυτών των τεσσάρων παραγόντων επηρεάζει την αγορά. Χαμηλή κερδοφορία λόγω αύξησης των ζημιών ή μείωσης των επενδυτικών αποδόσεων αυξάνει τις τιμές. Αυξημένη επιθυμία για ποσοστό αγοράς μειώνει τις τιμές. Ανάγκη για διασπορά του χαρτοφυλακίου σε περισσότερους κλάδους, δημιουργεί μεγαλύτερη προσφορά στην αγορά (Supply) και οδηγεί τις τιμές κάτω.
Πώς οι παράγοντες αυτοί θα επηρεάσουν το επόμενο 12μηνο;
Κατάσταση της Αγοράς κατά τα προηγούμενα 4-5 χρόνια και μέχρι τις αρχές 2015
- Καταρχήν, πρέπει να πούμε ότι τα προηγούμενα 2-3 χρόνια είδαμε την επίδραση των κανονιστικών πλαισίων του SolvencyIIστην αγορά. Εταιρείες που δεν είχαν, κυρίως στα Lloyds, δημιούργησαν κλάδους H&Mμε αποτέλεσμα να αυξηθεί η προσφορά. Κατά την εκτίμησή μου, αυτή η κίνηση έχει τώρα ολοκληρωθεί και δεν θα επηρεάσει άλλο την αγορά.
- Δεύτερον, οι ζημίες είχαν αυξηθεί από το 2008 και μετά λόγω της πτώσης της ναυλαγοράς, αλλά όχι σε τέτοιο αριθμό ώστε να επηρεάσουν τις τιμές οι οποίες παρέμειναν πιεσμένες. Αυτό δεν άλλαξε ουτε κατά την διάρκεια του 2012, οταν συνεβησαν τα δύο απο τα μεγαλυτερα συγχρονα ναυτικα ατυχήματα (Rena, τέλος του 2011, CostaConcordia, αρχές του 2012) .Ειδικα το 2013 και το 2014 βλεπουμε μια σημαντικη πτωση της συχνοτητας των ατυχηματων που εμπιπτουν στην ιδια κρατηση των πρωτασφαλιστων.
- Τρίτον, το επενδυτικό περιβάλλον εχει βελτιωθει αισθητα λογω της αυξησης των χρηματιστηριακων δεικτων και της αναμενομενης αυξησης των επιτοκιων του USD, οπότε οι αποδόσεις έχουν αρχίσει να αυξάνονται. Θυμίζω, ότι υψηλότερες αποδόσεις μπορούν να καλύπτουν μέρος της απαιτούμενης από τους επενδυτές/μετόχους κερδοφορίας, και να αποφορτίζει έτσι την πίεση στις τιμές.
- Τέταρτον, παρατηρειται μεσα στο 2014 μια ταση αυξησης του μεριδιου αγορας συγκεκριμενων ασφαλιστικων εταιρειων.
Πρόβλεψη για το επόμενο 12μηνο
Όλοι οι παραπάνω λόγοι συντρέχουν ώστε να προβούμε στην εκτίμηση ότιη αγορά του H&Mθα συνεχισει την πτωτικη της ταση σε οριζοντα 12μηνου.
Κατά την εκτίμησή μας, παρόλο που τα σημερινά ποσοστά κερδοφορίας (NetLossRatio) δεν είναι ικανοποιητικά (είναι της τάξης του 2-3%), το μέγεθος και το βάθος της αγοράς είναι τέτοιο που δεν μπορεί να επηρεασθεί από μεμονομένες κινήσεις εταιρειών. Εάν η αγορά δεν μπόρεσε να επιβάλλει αυξήσεις στα ασφάλιστρα κατά την διάρκεια της υψηλής ναυλαγοράς, και μετά την έλευση της μεγαλύτερης σε ύψος ζημίας ιστορικά, αδυνατώ να προβλέψω τί θα μπορούσενα το κάνει, τουλαχιστον αμεσα.
Συμπερασματικά, έχω να πω ότι η αγορά H&Mέχει χάσει το παλαιό μοτίβο των κύκλων του +15/20%, -15/20% της δεκαετιας του 90 και αρχων 2000. Αυτά βέβαια για λογαριασμούς με ιστορικά ζημιών σχεδόν καθαρά, διότι διαφορετικά, η αγορά τιμωρείClaimsrecordsμε μεγάλο – όχι απαρραίτητα σε μέγεθος – αλλά σε αριθμό και συχνότητα ζημιών, που θεωρείται μη ικανοποιητικό management. Εκεί, ο πλοιοκτήτης δεν θα μπορέσει να αποφύγει την αύξηση του κόστους, ανεξαρτήτως μεγέθους στόλου.
Συμπληρωματικοί παράγοντες τιμολόγησης του κινδύνου
Μία άλλη παράμετρος τα τελευταία χρόνια είναι η μείωση των ποσοστών των ασφαλιστικών εταιρειών στον κίνδυνο. Αυτό είναι απόρροια των κανονιστικών πλαισίων του SolvencyII – που θέλει διασπορά των κινδύνων, άρα μικρότερα ποσοστά σε μεγαλύτερο αριθμό – καθώς και συμπέρασμα αναλογιστικών μελετών που δείχνουν αυξημένη κερδοφορία ως απόρροια μικρότερης έκθεσης στον κίνδυνο.
Λόγω αυτού του γεγονότος, χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια για κάλυψη του 100% του κινδύνου.
Επίσης, αυτό που πρέπει να ληφθεί υπόψιν είναι η χαμηλότερη αξιολόγηση κάποιων εταιρειών από τους οίκους αξιολόγησης (S&P, Fitch). Η χαμηλότερη αξιολόγηση οδηγησε τα προηγουμενα χρονια τις δανείστριες τράπεζες να πιέζουν τους ασφαλιζόμενους να προβούν στην αντικατάσταση των υποβαθμισμένων εταιρειών, άρα μπορεί υποθετικά να πιέσει την προσφορά προς τα κάτω, άρα τα ratesπρος τα πάνω. Η εμπειρία μας είναι ότι αυτό δεν έχει λάβει γενικευμένες διαστάσεις, και σίγουρα όχι σε τέτοια διάσταση ώστε να επηρεάσει την αγορά.
*άρθρο του Μάνου Λορέντζου, Πρόεδρος ΔΣ, Hellenic Committee of Lloyds brokers Associates στο αφιέρωμα ναυτασφαλίσεις του Ασφαλιστικό Marketing Δεκεμβρίος 2014 που κυκλοφορεί