Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) συνέχισε να θέτει σε εφαρμογή το πολύ φιλόδοξο σχέδιό της, ωθώντας τις εταιρείες και τους πολίτες μέσα από πρωτοβουλίες βιωσιμότητας να αλλάξουν τη συμπεριφορά και τις επενδύσεις τους στην κατεύθυνση της Συμφωνίας του Παρισιού και ευρύτερα προς τους στόχους βιωσιμότητας. Για τους ασφαλιστές, οι πρωτοβουλίες με την πιο άμεση συνάφεια περιλαμβάνουν τον Κανονισμό Ταξινόμησης, τον Κανονισμό για τις Αποκαλύψεις Αειφόρων Χρηματοοικονομικών (SFDR), την Οδηγία για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας (CSRD) και την Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια για την Εταιρική Αειφορία (CSDDD).
Philippe Angelis Manager, corporate reporting & sustainable finance., Insurance Europe (αναδημοσίευση άρθρων σε συνεργασία του insurancedaily.gr με την Insurance Europe )
Ο ασφαλιστικός κλάδος έχει τονίσει τη σημασία της διαθεσιμότητας και της αποτελεσματικής πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας και συνεπή δεδομένα βιωσιμότητας για να είναι σε θέση να αναπτύξει και να εφαρμόσει τα δικά του σχέδια μετάβασης και βιωσιμότητας. Ως εκ τούτου, ο τομέας υποστήριξε πολύ τους στόχους της ΕΚ. Ωστόσο, έχει επίσης υπογραμμίσει έντονα την ανάγκη ανάπτυξης των σωστών συνόλων δεδομένων και βασικών δεικτών απόδοσης (KPI) και να λαμβάνεται υπόψη ο λειτουργικός φόρτος και το κόστος υλοποίησης. Αυτό δεν είναι εύκολο έργο, διότι η βιωσιμότητα είναι ένας τόσο νέος τομέας και η διαθέσιμη τεχνογνωσία και οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι για την ανάπτυξη των κατάλληλων μέτρων, πόσο μάλλον για την εφαρμογή τους. Ως εκ τούτου, η Insurance Europe ζήτησε επίσης μια σταδιακή προσέγγιση για να δοθεί χρόνος για να αναπτυχθούν οι κατάλληλες απαιτήσεις και να διατηρηθεί η εφαρμογή όλων αυτών διαχειρίσιμη. Αυτό είναι επίσης απαραίτητο, ώστε να μπορούν να αντληθούν διδάγματα από την αρχική εφαρμογή προτού εισαχθούν περαιτέρω αλλαγές.
Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις στη διαδικασία υλοποίησης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη για πολλές από τις πρωτοβουλίες αυτές. Αυτό είναι αναμενόμενο, δεδομένης της καινοτομίας, της φιλοδοξίας και του πολύ σημαντικού κόστους και φόρτου εργασίας. Υπάρχουν ήδη ζητήματα που αναδύονται σχετικά με την ποιότητα των δεδομένων, τις επικαλύψεις στις απαιτήσεις αναφοράς και ανησυχίες ότι ορισμένα δεδομένα και KPI θα χρειαστούν βελτίωση. Υπάρχει επίσης μια γενική αναγνώριση ότι οι χρήστες πρέπει να είναι προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν τις αρχικές πληροφορίες που παράγονται. Ωστόσο, υπάρχει και η άποψη του ασφαλιστικού κλάδου ότι απαιτείται μια περίοδος σταθερότητας προτού προστεθούν αλλαγές ή νέα στοιχεία για να δοθεί χρόνος για να επικεντρωθούμε στην εφαρμογή των τρεχόντων μέτρων και να αξιολογήσουμε τι λειτουργεί και τι όχι.
Κανονισμός ταξινόμησης
Οι Ευρωπαίοι (αντα)ασφαλιστές έχουν υποστηρίξει τον στόχο του Κανονισμού Ταξινόμησης (Ταξονομία ΕΕ) για τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ταξινόμησης για βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες. Μια κατάλληλη ταξινόμηση έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει βασικό ρόλο στο πλαίσιο βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ για την κατεύθυνση των επενδύσεων προς βιώσιμα έργα και δραστηριότητες.
Οι ασφαλιστές, που είναι οι μεγαλύτεροι θεσμικοί επενδυτές στην Ευρώπη, και άλλοι επενδυτές, μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις αναφορές ταξινόμησης από τις επενδύσεις για να βοηθήσουν τις άμεσες επενδύσεις στις οικονομικές δραστηριότητες που χρειάζονται περισσότερο για τη μετάβαση, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Φέτος, οι ασφαλιστές αποκαλύπτουν για πρώτη φορά τους δικούς τους συγκεκριμένους δείκτες KPI — έναν KPI Underwriting που προορίζεται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό ευθυγράμμισης μιας δραστηριότητας αναδοχής ασφαλιστών με την Ταξινόμηση της ΕΕ και έναν Επενδυτικό KPI που προορίζεται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ευθυγράμμιση των επενδύσεών της με την Ταξινόμηση της Ε.Ε. Η ιδέα είναι ότι οι ασφαλιστές λαμβάνουν μέτρα για να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με την ταξινόμηση, οι KPI τους θα αυξηθούν.
Οι ασφαλιστές βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία διερεύνησης του τρόπου με τον οποίο θα αξιοποιήσουν καλύτερα τις αναφορές ταξινόμησης για να καθοδηγήσουν τις δικές τους επενδυτικές αποφάσεις. Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει κάποια απογοήτευση για το γεγονός ότι η παραγωγή της Ταξινόμησης της ΕΕ δεν παρέχει την επιδιωκόμενη βοήθεια και ένας λόγος που αναφέρθηκε είναι η ανάγκη για την ταξινόμηση να ενσωματώσει καλύτερα τη χρηματοδότηση της μετάβασης.
Όσον αφορά τους KPI που αναφέρουν οι ασφαλιστές, υπάρχουν αρκετές ανησυχίες.
1. Ο κλάδος ήταν απογοητευμένος που η EC δημοσίευσε 70 σελίδες Συχνών Ερωτήσεων λίγες μόνο ημέρες πριν από την ημερομηνία αναφοράς των KPI. Αυτό ήταν πολύ αργά, δεδομένου ότι όλες οι διαδικασίες πληροφορικής και άλλες διαδικασίες έπρεπε να ολοκληρωθούν πολύ νωρίτερα. Επιπλέον, οι Συχνές Ερωτήσεις περιλάμβαναν βασικές οδηγίες και νέες απαιτήσεις που υπερέβαιναν τα όρια που περιλαμβανόταν στο νομικό κείμενο και φαινόταν να έρχονται σε αντίθεση με άλλες νομοθεσίες της ΕΕ.
2. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τον σχεδιασμό του KPI του Underwriting. Ακόμη και αν ο ασφαλιστής πληρούσε τις απαιτήσεις των κριτηρίων ταξινόμησης, ο KPI θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, 3 έως 5%. Εάν ένας ασφαλιστής επεκτείνει ακόμη περισσότερες εκπτώσεις για να δώσει κίνητρα στους πελάτες να προβούν σε ενέργειες προσαρμογής του κλίματος – κάτι που είναι βασικός στόχος της ταξινόμησης για ασφαλιστικές δραστηριότητες – ο δείκτης αναδοχής του ασφαλιστή θα μειωνόταν αντί να αυξάνεται.
3. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τον Δείκτη Επενδύσεων, επειδή, σύμφωνα με την αξιολόγηση της EIOPA, ο κανονισμός ταξινόμησης καλύπτει επί του παρόντος μόνο το 15,5% περίπου των επενδύσεων των ασφαλιστών. Επομένως, ο Δείκτης Επενδύσεων θα έχει επίσης την τάση να οδηγεί αυτόματα σε πολύ χαμηλή αναφερόμενη ταξινόμηση ταξινόμησης για τον ασφαλιστή.
Η Ταξινόμηση της ΕΕ θα πρέπει να θεωρείται ως έργο σε εξέλιξη και θα είναι σημαντικό να αξιολογηθεί ο καλύτερος τρόπος για να διαχειριστούμε αυτά τα ζητήματα.
Κανονισμός Γνωστοποιήσεων Αειφορίας (SFDR)
Ο SFDR, το οποίο εφαρμόστηκε το 2021, είναι το πρώτο βασικό στοιχείο του πλαισίου αναφοράς βιωσιμότητας και οι ευρωπαίοι ασφαλιστές έχουν επενδύσει σημαντικούς πόρους και προσπάθειες για την εφαρμογή του. Ο SFDR είναι μια απαίτηση για τις εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών να αναφέρουν το επίπεδο προϊόντος, καθώς και τις πληροφορίες βιωσιμότητας σε επίπεδο οντότητας. Ο στόχος είναι να βοηθηθούν οι πελάτες που θέλουν να αγοράσουν προϊόντα με στόχους που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα να λάβουν τις πληροφορίες που χρειάζονται για τα προϊόντα και τις εταιρείες που τα παρέχουν. Ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022, ο Επίτροπος McGuinness επιβεβαίωσε ότι η ΕΚ θα δρομολογήσει μια συνολική αξιολόγηση της εφαρμογής της SFDR, αναγνωρίζοντας ότι «ίσως χρειαστεί να κάνουμε κάποιες προσαρμογές – είτε αυτό οφείλεται στο ότι ορισμένα μέτρα δεν λειτουργούν πλήρως όπως προβλέπεται ή απλώς για να συμβαδίσουν με ζωντανή και εξελισσόμενη αγορά.»
Μια θεμελιώδης αναθεώρηση του SFDR, συμπεριλαμβανομένου του εάν θα πρέπει να μετατραπεί σε σύστημα σήμανσης προϊόντων ή να παραμείνει, αλλά να βελτιωθεί, ως εργαλείο διαφάνειας, αναμένεται να ξεκινήσει στο πλαίσιο της νέας ευρωπαϊκής επιτροπής. Εν τω μεταξύ, η EE έχει ήδη ζητήσει από τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ) να επανεξετάσουν άλλες λεπτομέρειες, όπως τα πρότυπα υποβολής εκθέσεων και οι ΕΕΑ έκαναν μια σειρά από συστάσεις για αλλαγές τον Δεκέμβριο του 2023.
Η Insurance Europe συμφωνεί ότι χρειάζονται βελτιώσεις και δυνητικά πιο σημαντικές αλλαγές, αλλά, μαζί με άλλες εμπορικές ενώσεις χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ζήτησε από την Κομισιόν να αποφύγει την εφαρμογή πολλαπλών αλλαγών στο πλαίσιο SFDR. Η υιοθέτηση των αλλαγών που προτείνονται από τις ΕΕΑ και στη συνέχεια μια άλλη σειρά αλλαγών ένα ή δύο χρόνια αργότερα, πιθανότατα θα αύξανε τη σύγχυση για τους πελάτες, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη τους στα προϊόντα που επικεντρώνονται στη βιωσιμότητα. Θα δημιουργήσει επίσης σημαντικό κόστος που θα προέκυπτε από την υποχρέωση της βιομηχανίας να εκτελέσει δύο έργα υλοποίησης, την κατάρτιση και τις διαδικασίες πληροφορικής. Μια πολύ καλύτερη προσέγγιση είναι να περιμένουμε μέχρι το αποτέλεσμα της ευρύτερης αναθεώρησης και να εφαρμόσουμε τις κατάλληλες αλλαγές με μια κίνηση.
Οδηγία για την Αναφορά Εταιρικής Αειφορίας (CSRD), τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Αειφορίας (ESRS) και το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Σημείο Πρόσβασης (ESAP)
Οι ασφαλιστές υποστηρίζουν τους στόχους της CSRD, η οποία θα αποτελέσει σημαντική πηγή περιβαλλοντικών, κοινωνικών και δεδομένων διακυβέρνησης (ESG) και απαιτεί για περισσότερες από 50 000 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες να αποκαλύπτουν ένα πολύ σημαντικό σύνολο γνωστοποιήσεων ESG από το 2024. Τα συγκεκριμένα δεδομένα παρατίθενται στο European Sustainability Reporting Standards (ESRS), που προτείνονται από την κομισιόν με βάση τις συμβουλές της ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Συμβουλευτικής Ομάδας Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG).
Το πρώτο σύνολο προτύπων που ισχύουν για όλους τους τομείς εμβέλειας εγκρίθηκαν επίσημα από την Ευρωπαική Επιτροπή τον Ιούλιο του 2023. Περιλαμβάνει περίπου 1 200 σημεία δεδομένων τα οποία θα υποβληθούν σε εξωτερικό έλεγχο για να διασφαλιστεί η κατάλληλη ποιότητα. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγνώρισε την ανάγκη να δοθεί χρόνος στις εταιρείες να εφαρμόσουν νέες απαιτήσεις και αποφάσισε να αναβάλει τη δεύτερη σειρά προτύπων ανά τομέα για τον Ιούνιο του 2026. Η εφαρμογή της πρώτης σειράς θα είναι ήδη μια τεράστια πρόκληση, θα είναι πολύ δαπανηρή και Είναι ζωτικής σημασίας να δοθεί σε αυτό ο χρόνος για να είναι επιτυχής.
Όλα αυτά τα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα απευθείας από κάθε εταιρεία, αλλά, για να επιτρέψει την αποτελεσματική πρόσβαση στις χιλιάδες εταιρείες, η EC ξεκίνησε το έργο ESAP. Αυτή θα είναι μια τεράστια βάση δεδομένων που θα περιέχει όλες τις δημόσιες αναφορές, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων ESG από το CSRD και πολλά άλλα δημόσια σύνολα δεδομένων και πληροφορίες χρηματοοικονομικής λογιστικής. Ο κανονισμός ESAP προβλέπει ότι το σημείο πρόσβασης θα είναι λειτουργικό για τουλάχιστον ορισμένα σημεία δεδομένων από τις 10 Ιουλίου 2027.
Εάν αυτές οι πρωτοβουλίες επιτύχουν τους στόχους τους για παροχή έως και 1 200 σημείων δεδομένων συνεπών και υψηλής ποιότητας δεδομένων ESG από περισσότερες από 50 000 εταιρείες, όλα διαθέσιμα δωρεάν ή χαμηλού κόστους μέσω μιας αποτελεσματικής ηλεκτρονικής διεπαφής δεδομένων ESAP, αυτό θα είναι ένα απίστευτο επίτευγμα.
Οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια για την εταιρική βιωσιμότητα (CSDDD)
Η πρόσφατα συμφωνηθείσα οδηγία CSDDD θα καταστήσει τις μεγάλες εταιρείες υπεύθυνες για τη διασφάλιση ότι οι εταιρείες με τις οποίες συναλλάσσονται κατά μήκος της αλυσίδας αξίας τους δεν διαπράττουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος. Θα ισχύει για εταιρείες με περισσότερους από 1 000 υπαλλήλους και με κύκλο εργασιών άνω των 450 εκατομμυρίων ευρώ και για franchises με κύκλο εργασιών άνω των 80 εκατομμυρίων ευρώ, εάν τουλάχιστον 22,5 εκατομμύρια προέκυψαν από δικαιώματα εκμετάλλευσης. Θέτει υποχρεώσεις σχετικά με τις πραγματικές και πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα για την επιχειρηματική τους αλυσίδα δραστηριοτήτων που καλύπτει τους επιχειρηματικούς εταίρους των εταιρειών και εν μέρει τις μεταγενέστερες δραστηριότητες, όπως η διανομή ή η ανακύκλωση. Για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του ασφαλιστικού κλάδου, η οδηγία θα ισχύει για τις δικές τους δραστηριότητες και τις δραστηριότητές τους, αλλά όχι για την αλυσίδα αξίας τους κατάντη. Έχει συμπεριληφθεί ρήτρα επανεξέτασης για την αξιολόγηση της συμπερίληψης των μεταγενέστερων αλυσίδων αξίας για χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σε μεταγενέστερο στάδιο.
Μια άλλη βασική πτυχή του CSDDD είναι να απαιτήσει από τις εταιρείες να υιοθετήσουν και να θέσουν σε εφαρμογή σχέδια για την κλιματική μετάβαση που είναι σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για διατήρηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 2°C και ιδανικά κάτω από 1,5°C.
Η Insurance Europe χαιρετίζει τη νέα οδηγία, ιδίως τη διατομεακή υποχρέωση έγκρισης σχεδίων μετάβασης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη μετάβαση της κοινωνίας σε μια οικονομία χωρίς ανθρακούχες εκπομπές, αλλά και για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης περιουσιακών στοιχείων μετάβασης. Όσον αφορά την αλυσίδα αξίας κατάντη των ασφαλιστών, η πολυπλοκότητα που προκαλεί η φύση των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων, όπου ο δικαιούχος της σύμβασης είναι συχνά διαφορετικός από τον ασφαλιστικό πελάτη (συνταξιοδοτικά συστήματα εταιρειών για παράδειγμα) ή όπου παρέχονται υποχρεωτικά ασφαλιστικά προϊόντα για την εκπλήρωση ενός κοινωνικού ρόλου, η συμπερίληψή του είναι πολύπλοκη στην πράξη. Η τελική συμφωνία για το CSDDD αντικατοπτρίζει αυτές τις προκλήσεις.
Κοιτάω μπροστά
Όσον αφορά τους ήδη ισχύοντες κανόνες, η εστίαση θα πρέπει να στραφεί στην εφαρμογή των κανόνων και στην αξιολόγηση εάν λειτουργούν όπως προβλέπεται πριν από την πρόταση νέων κανόνων. Από αυτή την άποψη, απαιτείται μια ολιστική αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης των διαφορετικών δομικών στοιχείων του πλαισίου βιώσιμης χρηματοδότησης και αξιολόγησης πιθανών αλληλεπικαλυπτόμενων, διπλών ή αντιφατικών απαιτήσεων. Αυτό είναι επίσης απαραίτητο για να βελτιωθεί η χρηστικότητα των νέων εργαλείων (π.χ. η Ταξινόμηση της ΕΕ) λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια των ενδιαφερομένων από τις πρώτες προσπάθειες εφαρμογής και τα ζητήματα που εντοπίστηκαν.
Όσον αφορά τις πιθανές νέες απαιτήσεις που δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί, αυτές θα πρέπει να περιοριστούν στο ελάχιστο, σύμφωνα με τη γενική φιλοδοξία της ΕΚ να εξορθολογίσει τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Η εστίαση θα πρέπει να είναι στις βασικές υποχρεώσεις και στην υποβολή εκθέσεων που θα έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, όπου τα οφέλη ξεπερνούν σαφώς το κόστος και στη διασφάλιση ότι υπάρχει σταδιακή προσέγγιση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τυχόν νέων κανόνων.