Ανεπαρκής είναι ο έλεγχος για τις ασφαλιστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο, καθώς μέσα στο 2014 εξετάστηκαν μόλις 5 από τις 33 εταιρείες. Παράλληλα, οι εκτιμήσεις των αποθεμάτων τους στηρίζονται σε υπερτιμημένες αξίες ακινήτων.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το Stockwatch, τα παραπάνω τονίζει ο γενικός ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης στην ετήσια έκθεση του για το 2014. Σύμφωνα με το εγχειρίδιο της εποπτικής αρχής, ο επιτόπιος έλεγχος στις ασφαλιστικές θα πρέπει να διεξάγεται τουλάχιστον κάθε 3 χρόνια. Κατά το έτος 2014 διεξήχθη επιτόπιος έλεγχος μόνο στις 5 από τις 33 ασφαλιστικές εταιρείες.
Επιπλέον, βάσει των στοιχείων που έλαβε ο ελεγκτής από την εποπτική αρχή, σε 6 ασφαλιστικές εταιρείες δεν διεξήχθη ποτέ επιτόπιος έλεγχος και σε 3 ασφαλιστικές εταιρείες ο τελευταίος επιτόπιος έλεγχος που διεξήχθη ήταν το 2009 και σε 1 ασφαλιστική εταιρεία το 2008.
Επίσης, εντοπίστηκε μία περίπτωση ασφαλιστικής εταιρείας για την οποία, παρόλο ότι ο επιτόπιος έλεγχος που διενεργήθηκε το 2012 κατέδειξε αρκετά προβλήματα, εκ των οποίων ορισμένα κρίθηκαν υψηλού κινδύνου, εντούτοις, δεν διεξήχθη άλλος επιτόπιος έλεγχος μέσα στα επόμενα 2 έτη ούτε είχε προγραμματιστεί τέτοιος έλεγχος μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου της ελεγκτικής υπηρεσίας.
Η έκθεση του ελεγκτή αποτελεί κόλαφο για την εποπτεία στον ασφαλιστικό κλάδο, που πέρασε χωρίς ιδιαίτερες απώλειες τη μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση στις τράπεζες.
Η εποπτεία του κλάδου υπάγεται στην υπηρεσία ελέγχου ασφαλιστικών εταιρειών του υπουργείου οικονομικών.
Ανεπαρκής έλεγχος και στα περιουσιακά στοιχεία
Πέραν του ελλιπούς ελέγχου, ο ελεγκτής διαπιστώνει ότι δεν διενεργήθηκε οποιαδήποτε επανεκτίμηση της αξίας των κτιριακών εγκαταστάσεων και της γης που χρησιμοποιείται στον σχηματισμό των τεχνικών αποθεμάτων και στην κάλυψη του περιθωρίου φερεγγυότητας.
«Σε δειγματοληπτικό έλεγχο που διενεργήσαμε με βάση τις αξίες του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (αξίες 1.1.2013), διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές. Ωστόσο, εκφράσαμε την άποψη ότι, λαμβάνοντας υπόψη επίσημους δείκτες τιμών ακινήτων για το 2013 και 2014, ενδεχομένως να έπρεπε, σε αρκετές περιπτώσεις, να είχαν γίνει μειώσεις στις αξίες των κτιριακών εγκαταστάσεων και της γης της τάξης του 10-15%, ανά έτος, αντίστοιχα», αναφέρεται.
Η υπηρεσία λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική μείωση στις τιμές ακινήτων κατά τα τελευταία έτη, καθώς και το ότι από ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες κατέχεται ακίνητη περιουσία σημαντικής αξίας, εισηγήθηκε στην έφορο, όπως αντιπαραβάλλονται οι τιμές των ακινήτων για το έτος για το οποίο διεξάγεται έλεγχος με τις τιμές που παρουσιάζονται στις καταστάσεις τεχνικών αποθεμάτων και περιθωρίου φερεγγυότητας κατά τα προηγούμενα τέσσερα έτη, ούτως ώστε να διασφαλίζεται ότι οι διακυμάνσεις στις αξίες των ακινήτων δικαιολογούνται βάσει επίσημων δεικτών τιμών ακινήτων.
Ο ελεγκτής συστήνει όπως η έφορος, στο πλαίσιο της εξουσίας που της παρέχονται από τα άρθρα 84 και 71Α(3) του νόμου, προβαίνει, τουλάχιστον σε δειγματοληπτική βάση, σε επαλήθευση της αξίας της ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών εταιρειών.
Καταλληλότητα διευθυντών
Ο γενικός ελεγκτής επισημαίνει ότι θα πρέπει άμεσα να εξεταστεί το ενδεχόμενο να προωθηθεί τροποποίηση της νομοθεσίας, ώστε να δίδει αρμοδιότητα στην έφορο να απομακρύνει, έστω προσωρινά, μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, διευθύνοντες συμβούλους στις περιπτώσεις που πλήττεται η καλή τους φήμη, κυρίως μετά από απαγγελία σοβαρών κατηγοριών και επιβολή προστίμων από άλλες αρμόδιες εποπτικές αρχές.
Επίσης, ο έλεγχος της καταλληλότητας των διευθυντών πρέπει να διενεργείται σε τακτά χρονικά διαστήματα και να λαμβάνονται έγκαιρα σχετικά μέτρα ως ενδείκνυται.
«Η ανάγκη ελέγχου της καταλληλότητας των διευθυνόντων σε τακτική βάση υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι, κατά τον έλεγχο μας εντοπίστηκαν δύο περιπτώσεις διευθυνόντων συμβούλων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρότατες κατηγορίες, μετά από έρευνες που διεξήχθησαν από άλλες δύο εποπτικές αρχές η μία εκ των οποίων είναι στην Κύπρο και η άλλη στην Ελλάδα. Οι δύο υποθέσεις δεν έχουν εκδικαστεί ακόμη», τονίζεται.
Ο ελεγκτής αναφέρεται και στο ενδεχόμενο αλλαγής του καθεστώτος λειτουργίας της υπηρεσίας ελέγχου ασφαλιστικών εταιρειών, ώστε να καταστεί ανεξάρτητη εποπτική αρχή, καθεστώς κάτω από το οποίο λειτουργούν και άλλες εποπτικές αρχές στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα η επιτροπή κεφαλαιαγοράς Κύπρου, αναφέρεται ο γενικός ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης.
Στην ετήσια έκθεσή του για το 2014 αναφέρεται ότι στόχος είναι να διασφαλίζεται η αντικειμενική εποπτεία των ασφαλιστικών εταιρειών και να περιορίζονται ενδεχόμενες πολιτικές και άλλες παρεμβάσεις. Σημειώνεται ότι μια τέτοια ρύθμιση θα μπορούσε, χάριν οικονομίας και συνεργειών, να λάβει τη μορφή υπαγωγής ή συνένωσης της υπηρεσίας σε άλλη εποπτική αρχή, συναφών καθηκόντων.
Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν από την υπηρεσία, το σύνολο των ασφαλίστρων που εισέπραξαν οι ασφαλιστικές εταιρείες για το 2014 ανήλθε σε €906,9 εκ. (2013: €933,6 εκ.), ποσό που αντιπροσωπεύει το 5,69% του ΑΕΠ (2013: 5,66%)