Διάβασα ότι ο υπουργός Ενέργειας κ. Γιάννης Μανιάτης προανήγγειλε αποζημιώσεις για όσους έχουν πληγεί από τις διακοπές ρεύματος για τέσσερις συνεχείς μέρες, που προκλήθηκαν από το ατύχημα στο εργοστάσιο της ΔΕΗ στη Σαντορίνη και μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι! Ποιες αποζημιώσεις, για ποιον λόγο, από ποιους λογαριασμούς και σε ποιους; Ακούγομαι υπερβολικός; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Καταρχήν, δεν υπήρξε οποιαδήποτε θεομηνία ή φυσική καταστροφή. Και για αυτές τις περιπτώσεις θα είχα σοβαρές ενστάσεις, αλλά εδώ πρόκειται για ένα κλασικό ατύχημα στις μηχανολογικές εγκαταστάσεις ενός εργοστασίου. Δεν κάνω τον ειδικό και δεν προτρέχω της πραγματογνωμοσύνης, αλλά ουδείς αμφισβητεί την πυρκαϊά που εκδηλώθηκε (μετά από έκρηξη ή όχι, από βραχυκύκλωμα ή όχι, κατά τη διάρκεια συντήρησης ή κανονικής λειτουργίας, από τυχαίο γεγονός ή από ανθρώπινη αμέλεια, από… από… από…) και έθεσε εκτός λειτουργίας μέρος του εργοστασίου της ΔΕΗ και βύθισε στο σκοτάδι τη Σαντορίνη. Για όποιον έχει στοιχειώδεις ασφαλιστικές γνώσεις, πρόκειται για τον «ορισμό» της επέλευσης του κινδύνου. Κινδύνου για ποιον και προς ποιον όμως;
Ας ξεκινήσουμε από τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις που έμειναν χωρίς ρεύμα και λόγω αυτής της αιτίας υπέστησαν ζημιά. Αλήθεια πόσοι από αυτούς ήταν ασφαλισμένοι; Και πόσοι από τους ασφαλισμένους είχαν την κάλυψη της αλλοίωσης των τροφίμων; Αλλά και πέρα από την αλλοίωση τροφίμων, δημιουργούνται απαιτήσεις λόγω μη δυνατότητας λειτουργίας της επιχείρησης. Όσοι και αν ήταν ασφαλισμένοι, λίγοι ή πολλοί, είναι βέβαιο ότι θα αποζημιωθούνε από την ασφαλιστική τους εταιρεία. Οι υπόλοιποι, οι ανασφάλιστοι, γιατί να αποζημιωθούν από το κράτος; Ή αν θέλετε, γενικότερα, για ποιον λόγο το κράτος θα πρέπει να καταβάλει έστω και ένα ευρώ από το δημόσιο προϋπολογισμό, από τους φόρους μας δηλαδή, για μια ζημιά που έπληξε κάποιους (ιδιώτες ή επιχειρηματίες, ασφαλισμένους ή ανασφάλιστους) σε σχέση με τη σύμβασή τους με τη ΔΕΗ, με μια ανώνυμη εταιρεία δηλαδή;
Ως προς την ίδια τη ΔΕΗ, θεωρώ αυτονόητο ότι έχει ασφαλιστήριο συμβόλαιο αστικής ευθύνης προς τρίτους. Ένα προϊόν παράγει ή/και διαχειρίζεται η ΔΕΗ, το ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο πουλάει σε όποιον ενδιαφέρεται να το αγοράσει. Η συνεχής παροχή της υπηρεσίας ηλεκτροδότησης, αλλά και η ποιότητα του προϊόντος αποτελεί υποχρέωση προς τον καταναλωτή, με μοναδική υποχρέωση του καταναλωτή να καταβάλει το συμφωνηθέν αντίτιμο. Συνεπώς, η ΔΕΗ θα πρέπει να αποζημιώσει, μέσω της ασφαλιστικής της εταιρείας, όλους όσους αποδεδειγμένα ζημιώθηκαν από τη διακοπή της παροχής ρεύματος. Περίπτωση να μην έχει συνάψει η ΔΕΗ τέτοιο ασφαλιστήριο δεν θέλω ούτε να το σκέπτομαι. Θα πρέπει άμεσα να ελεγχθούν οι διοικούντες και οι καθ’ ύλην αρμόδιοι και να τους καταλογισθεί η όποια ζημιά προκύψει. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον, ότι θα υπάρχει ασφαλιστήριο D&O για την περίπτωση αυτή.
Και στην περίπτωση ακόμα που για την έκρηξη ή την πυρακαϊά δεν ευθύνεται η ΔΕΗ, γιατί πιθανόν το ατύχημα να συνέβη κατά τη διάρκεια συντήρησης από πλευράς της προμηθεύτριας εταιρείας, τότε πρέπει οπωσδήποτε να προβλέπεται η περίπτωση αυτή στο συμβόλαιο αγοράς ή/και συντήρησης του μηχανολογικού εξοπλισμού και κατ’ επέκταση θα πρέπει να υφίσταται και αντίστοιχο ασφαλιστήριο συμβόλαιο της προμηθεύτριας εταιρείας.
Επανερχόμαστε λοιπόν στους ζημιωθέντες ιδιώτες και επιχειρηματίες. Οι ασφαλισμένοι έχουν αφενός την ασφαλιστική τους εταιρεία και αφετέρου τη ΔΕΗ. Οι ανασφάλιστοι έχουν τη ΔΕΗ. Αν η ΔΕΗ νομιμοποιείται να στραφεί κατά τρίτων, δεν αφορά τους καταναλωτές-πελάτες της. Συνεπώς, από το κράτος, γιατί πρέπει να εκταμιευθεί έστω και ένα ευρώ; Αν υπάρξει αποζημίωση όσων επλήγησαν σύμφωνα με τις δηλώσεις του κ. Μανιάτη, τότε να μην κλαιγόμαστε για την ανυπαρξία ασφαλιστικής συνείδησης και για το ότι δεν μπορεί να ξεκολλήσει η αγορά από το 2% του ΑΕΠ.
Ελπίζω ο κ. Μανιάτης να εννοούσε ότι θα πρέπει οι πληγέντες να αναζητήσουν αποζημίωση από τους υπευθύνους ή ότι θα στραφεί και το ίδιο το κράτος για αναζήτηση αποζημίωσης, λόγω της ζημιάς που υπέστη από τη δυσφήμηση για το τουριστικό προϊόν που παρέχει η χώρα! Σε κάθε άλλη περίπτωση ή λάθος τον συμβουλεύσανε και πρέπει άμεσα να διαψεύσει τη δήλωσή του αυτή ή λειτουργεί ως κλασικός παλαιοκομματικός πολιτικός και συντηρεί την πελατειακή σχέση προς άγραν ψήφων για τον ίδιον ή την κυβέρνηση συνολικά.
Όσο για τις διάφορες φωνές που θα ακουστούν για τις ευθύνες του κράτους και για την ανάγκη αποζημίωσης από το κράτος, ας αναλογιστούν τι θύελλα ξεσηκώθηκε πριν από λίγους μήνες όταν είδαν το φως της δημοσιότητας σκέψεις περί «υποχρεωτικής ασφάλισης κατά σεισμού και λοιπών φυσικών καταστροφών» των ακινήτων. Μίλησαν για χαράτσι, όταν την επομένη μιας πραγματικής φυσικής καταστροφής θα πρωτοστατούν για την αποζημίωση των πληγέντων από το κράτος! Καθαρή υποκρισία.
Αντί για όλα αυτά και για τα κροκοδείλια δάκρυα, ας πρωτοστατήσουν όλοι για το εξής: «Ουδεμία επιχείρηση να επιτρέπεται να λειτουργεί χωρίς ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης προς τρίτους.» Αυτό αντανακλά μια σύγχρονη κοινωνία (και κυρίως σε περιόδους ύφεσης σαν και αυτές που ζούμε) και όχι οι καιροσκοπικές δηλώσεις περί αποζημιώσεων από το κράτος.