Την εικοσαετία που πέρασε καταγράφηκε στις μεγάλες αγορές επέκταση του τριτογενούς τομέα και εξάπλωση των νέων τεχνολογιών, γεγονότα που – άμεσα ή έμμεσα- επηρέασαν το σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας ακόμη και σε παραδοσιακούς τομείς όπως η βιομηχανία.
του Παναγιώτη Στρατή, οικονομολόγου, Μετόχου του γραφείου Πραγματογνωμόνων ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ ΑΕ (Ειδική Έκδοση Μεσίτες & Πράκτορες 2023 )
Τα παλαιότερα στατικά μοντέλα αποτίμησης της αξίας μιας επιχείρησης, τα οποία βασίζονταν στην υλική περιουσία των εταιρειών, θεωρούνται πλέον σε μεγάλο βαθμό παρωχημένα, αφού αδυνατούν να απεικονίσουν τα πραγματικά μεγέθη των οικονομικών μονάδων.
Εδώ και αρκετά χρόνια η πλειονότητα των κοινώς αποδεκτών δυναμικών χρηματοοικονομικών μοντέλων αποτίμησης επιχειρήσεων εστιάζει στην ανάλυση της κερδοφορίας αυτών, σε συνδυασμό με ορισμένες μακροοικονομικές μεταβλητές. Συνεπώς, έμμεσα η αξία μιας επιχείρησης αποτελεί συνάρτηση του κύκλου εργασιών της, των λειτουργικών της εξόδων και της κατανομής αυτών ως σταθερά και μεταβλητά σε σχέση με το επίπεδο δραστηριότητας. Η αναπτυχθείσα και διαρκώς διευρυνόμενη πολυπλοκότητα που χαρακτηρίζει το σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον ωθεί τις επιχειρήσεις σε νέου τύπου κινδύνους, κάνοντας παράλληλα τη διαδικασία διαχείρισης των κινδύνων αυτών μια περίπλοκη και ιδιαίτερα απαιτητική εργασία.
Ανέκαθεν, μέρος των δυνητικών κινδύνων των επιχειρήσεων και ιδίως η κατηγορία των απρόσμενων και καταστροφικών γεγονότων, μεταφερόταν συμβατικά προς τρίτους, με προεξέχουσες τις ασφαλιστικές εταιρείες, γεγονός το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη διαρκή ανάπτυξη των επιχειρηματικών ασφαλίσεων, κυρίως όμως στον τομέα των περιουσιακών στοιχείων.
Τα παραδοσιακά συμβόλαια περιουσιακών στοιχείων προσφέρουν στις ασφαλιζόμενες επιχειρήσεις εξασφάλιση αναφορικά με τη χρηματοδότηση της επαναφοράς τους στην πρότερη της επέλευσης του κινδύνου κατάσταση, όσον αφορά στα υλικά περιουσιακά τους στοιχεία ή στις επικαλούμενες θετικές ζημιές στην ασφαλιστική ορολογία. Οι διαμορφούμενες όμως συνθήκες έχουν καταστήσει την ασφάλιση μέσω των εν λόγω παραδοσιακών συμβολαίων ανεπαρκή, ιδίως για τις μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις, καθότι δεν παρέχουν κάλυψη ενδεχόμενων αποθετικών ζημιών.
Η σημαντικότερη των ως άνω αναφερόμενων αποθετικών ζημιών είναι η απώλεια κερδών μιας επιχείρησης, της οποίας η λειτουργία διακόπτεται λόγω της επέλευσης κινδύνου. Η εν λόγω παράμετρος ενέχει ιδιαίτερη σημαντικότητα, καθώς, ως προαναφέρεται, η κερδοφορία μιας επιχείρησης αποτελεί το βασικότερο κριτήριο αποτίμησης της αξίας της.
Για την κάλυψη της προκύψασας αυτής ανάγκης η ασφαλιστική αγορά οδηγήθηκε στην ανάπτυξη των συμβολαίων απώλειας κερδών, η ζήτηση των οποίων παρουσιάζει σταθερή άνοδο κατά τα τελευταία έτη.
Τα συμβόλαια απώλειας κερδών εμφανίζονται σε πολλές μορφές και απευθύνονται σε διάφορες κατηγορίες επιχειρηματικής δραστηριότητας, εστιάζοντας όμως σε σημαντικού μεγέθους επιχειρήσεις, ήτοι επιχειρήσεις τηρούσες διπλογραφικά βιβλία.
Τα εν λόγω ασφαλιστήρια συμβόλαια λειτουργούν επικουρικά ως προς τα παραδοσιακά συμβόλαια ασφάλισης περιουσιακών στοιχείων και προσφέρουν στις ασφαλιζόμενες επιχειρήσεις κάλυψη του ασφαλιστικού ακαθάριστου μεικτού κέρδους, ήτοι του απολεσθέντος προσδοκώμενου καθαρού κέρδους και των σταθερών εξόδων της επιχείρησης ή του αυξημένου κόστους λειτουργίας προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση των πωλήσεων.
Η φιλοσοφία της κάλυψης απώλειας κερδών στηρίζεται στη συλλειτουργία ενός παραδοσιακού πυρασφαλιστηρίου και της κάλυψης της αποθετικής ζημιάς.
Λόγω των μεταβαλλόμενων αναγκών που διαμορφώνονται στην αγορά, νέοι τύποι συμβολαίων ή επεκτάσεις κάλυψης προσφέρονται για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων. Μέσω των ανωτέρω παρέχεται η δυνατότητα κάλυψης αποθετικών ζημιών απώλειας κερδών που οφείλονται ακόμη και σε ζημιές τρίτων, οι οποίοι είναι άμεσα συνδεδεμένοι με την επιχείρηση, όπως προμηθευτές, κεντρικοί πελάτες ή συνεργάτες.
Για περιπτώσεις επιχειρήσεων οι οποίες παρουσιάζουν σημαντική εξάρτηση από κοινωφελείς οργανισμούς – ΔΕΗ, ΔΕΠΑ κ.α- μπορεί να παρασχεθεί σχετική κάλυψη αποθετικής ζημιάς λόγω επέλευσης καλυπτόμενου κινδύνου και στον κοινωφελή οργανισμό.
Επίσης μετά από επέλευση καταστροφικού κινδύνου διακοπεί ή παρεμποδιστεί η πρόσβαση προς τις εγκαταστάσεις επιχείρησης ή και ακόμη αυτή καταστεί μη ελκυστική από αναμενόμενους πελάτες της (ξενοδοχεία κλπ) το ασφαλιστήριο συμβόλαιο Απώλειας Κερδών παρέχει σχετικές πρόσθετες καλύψεις
Το σύστημα διαχείρισης κινδύνου μιας επιχείρησης έχει ως τελικό σκοπό τον εντοπισμό και την προληπτική καταπολέμηση κινδύνων που δυνητικά μπορούν να επιφέρουν προβλήματα στη λειτουργία της επιχείρησης και κατά συνέπεια να διαταράξουν την ομαλή λειτουργία της και να επηρεάσουν αρνητικά την κερδοφορία της.
Παρότι η ασφάλιση για απώλεια κερδών δεν μπορεί να θεωρηθεί πανάκεια για καμία επιχείρηση, αποτελεί ένα σημαντικό και αποτελεσματικό εργαλείο, το οποίο πρέπει να εντάσσεται στο συνολικό προγραμματισμό διαχείρισης κινδύνων που διενεργεί μια εταιρεία, προκειμένου να διασφαλίσει το σημαντικότερο άυλο στοιχείο της περιουσίας της, δηλαδή την κερδοφορία.
Πολλά τα παραδείγματα των τελευταίων χρόνων που επιχειρήσεις καλυπτόμενες και με συμβόλαιο ασφάλισης Απώλειας Ακαθαρίστων Κερδών όχι μόνο άντεξαν τις οικονομικές επιπτώσεις από επέλευση καταστροφικού γεγονότος κατά τη διάρκεια της διακοπής λειτουργίας τους από αυτό, αλλά και επανήλθαν χωρίς κανένα περιορισμό των προσδοκώμενων στόχων τους και της αποτελεσματικής διαχείρισης επιχειρηματικής τους συνέχειας.