Το αυτοκίνητο αποτελεί από τους πρώτους τομείς που η τεχνολογία πέρασε από την επιστημονική φαντασία στην πράξη. Οι νέες τεχνολογίες που σχεδιάστηκαν δημιουργούν αντικρουόμενα συναισθήματα καθώς από τη μία μπορούν να αποβούν σωτήριες και να σώσουν ζωές αλλά από την άλλη δίνουν σε επιχειρήσεις πρόσβαση σε απίστευτα μεγάλο όγκο προσωπικών δεδομένων.
της Βίκυς Γερασίμου
Είναι πλέον γνωστό ότι μέσα από διάφορες συσκευές ή ακόμα και το κινητό καταγράφονται πληροφορίες για το αν φοράτε ή δεν φοράτε ζώνη, για την ταχύτητα που έχετε, για το αν μιλάτε ή Textarete, ποιο ραδιοφωνικό σταθμό ακούτε, αν τα χέρια σας είναι στο τιμόνι, πού βρίσκεστε κάθε στιγμή της ημέρας, εάν μπαίνετε στα social media όσο οδηγείτε και πολλά άλλα.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες, οι τοπικές κυβερνήσεις, οι έμποροι λιανικής, οι ασφαλιστές και οι εταιρείες τεχνολογίας θα ήταν –χωρίς αμφιβολία– όλοι πρόθυμοι να εκμεταλλευτούν αυτές τις πληροφορίες και κάθε διαθέσιμο πρόσθετο δεδομένο όπως λόγου χάρη τι βλέπουν οι βιντεοκάμερες του αυτοκινήτου σας.
Σε κάποιες χώρες υπάρχει νομικό πλαίσιο που αναφέρει για ποιο σκοπό μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα του «μαύρου κουτιού». Ωστόσο με τόσες συσκευές που καταγράφουν πληροφορίες δεν υπάρχει διεθνώς σαφές νομικό πλαίσιο που μπορεί να καλύψει όλα τα δεδομένα που μπορούν να συλλεχθούν. Ας μην ξεχνάμε ότι πλέον υπάρχουν gadget και ενσωματωμένα συστήματα στα καινούργια αυτοκίνητα που καταγράφουν ακόμα και τις κινήσεις των ματιών του οδηγού, μετρούν το βάρος των ανθρώπων στα μπροστινά καθίσματα και αντιλαμβάνονται πότε κάποιος αφήνει το τιμόνι. Τα έξυπνα τηλέφωνα μπορούν επίσης να παρακολουθήσουν τις δραστηριότητές σας όσο οδηγείτε, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε γραφής κατά την οδήγηση.
Πώς αποκτούν πρόσβαση όμως οι εταιρείες σε αυτά τα δεδομένα; Συνήθως επειδή δεν διαβάζουμε ό,τι υπογράφουμε είτε ηλεκτρονικά είτε έντυπα.
Πώς αποκτούν πρόσβαση όμως οι εταιρείες σε αυτά τα δεδομένα; Συνήθως επειδή δεν διαβάζουμε ό,τι υπογράφουμε είτε ηλεκτρονικά είτε έντυπα. Για αυτό και όταν συμφωνείτε να εγκαταστήσετε και να χρησιμοποιήσετε μία εφαρμογή είναι πολύ πιθανό να αποδέχεστε στους όρους χρήσης τη συλλογή πληροφοριών. Αν και ο οποιοσδήποτε – από την Google μέχρι μία ασφαλιστική εταιρεία – ενδέχεται να καταγράφει τις ψηφιακές σας κινήσεις ενώ οδηγείτε, στις περισσότερες περιπτώσεις ο μεγάλος αδερφός της υπόθεσης, κύριος συλλέκτης του όγκου δεδομένων, είναι οι αυτοκινητοβιομηχανίες.
Και η επόμενη σκέψη είναι τι γίνεται όταν συλλέγουν πληροφορίες… Σβήνονται; Διατηρούνται σε βάσεις δεδομένων; Σας ενδιαφέρει εάν και πώς θα τις αξιοποιήσει η εκάστοτε αυτοκινητοβιομηχανία; Τις απαντήσεις θα βρείτε ενδεχομένως μέσα από την υπόθεση της General Motors το 2011 που δημοσιεύεται στους New York Times.
Η Εταιρεία αποκτούσε δεδομένα μέσω του συστήματος OnStar τα οποία μοιράστηκε με άλλες εταιρείες και οργανισμούς, χωρίς να ζητήσει τη ρητή συγκατάθεση από τους πελάτες της. Η κίνηση αυτή οδήγησε σε πολυάριθμες καταγγελίες και το περιστατικό αναφέρθηκε ακόμη και σε απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου το 2012.
Κι αυτό αποδεικνύει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις οι οδηγοί αντιδρούν και προστατεύουν τις πληροφορίες που τους αφορούν αλλά και το ότι η τεχνολογική εξέλιξη που έχει ήδη έρθει και ό,τι έπεται χρηζει νομοθετικής ρύθμισης. Αναμφίβολα σημαντικό ρόλο σε παρόμοια ζητήματα όπως της General Motors θα παίξει και ο νέος Κανονισμός για τα Προσωπικά Δεδομένα που θα εφαρμοστεί το Μάιο του 2018, ο οποίος θέτει την προστασία των προσωπικών δεδομένων στο κέντρο της κουλτούρας των εταιρειών και προβλέπει βαρύτατα πρόστιμα για τους παραβάτες. Εν κατακλείδι, είναι στο χέρι των καταναλωτών, των επιχειρήσεων, της νομοθετικής εξουσίας και των ανεξάρτητων αρχών να δημιουργήσουν άμεσα δικλείδες που θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά σε ό,τι μπορεί να θίγει την ιδιωτικότητα του οδηγού.
Ποιες τεχνολογίες αλλάζουν το αυτοκίνητο
Τεχνολογίες που έχουν ήδη δημιουργηθεί ή έχουν ανακοινωθεί και βρίσκονται σε δοκιμαστική φάση από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και startups θα αλλάξουν μέσα στα επόμενα χρόνια την οδήγηση. Μέσω της τηλεματικής και των έξυπνων συσκευών πολλές πληροφορίες μπορούν πλέον να αξιοποιηθούν για να βελτιώσουν το επίπεδο ασφάλειας του οδηγού αλλά και να προβλέψουν την κίνηση στους αυτοκινητόδρομους. Σύμφωνα με το Forbes οι καινοτομίες που αλλάζουν το αυτοκίνητο είναι:
• Πλήρη Αυτόνομα Οχήματα
Από το 2020 και μετά θα αυξάνεται σταδιακά ο αριθμός των πλήρως αυτόνομων οχημάτων που θα κυκλοφορήσουν. Ήδη πολλές εταιρείες έχουν κατασκευάσει μοντέλα για ιδιωτική χρήση ή ακόμα και ταξί που κινούνται χωρίς οδηγό. Τα αυτόνομα οχήματα θα αλλάξουν τον τρόπο που οδηγούμε, θα παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια και θα δώσουν τη δυνατότητα στους χρήστες τους να κάνουν μεγάλα ταξίδια.
• Συστήματα Παράκαμψης Οδηγού
Πρόκειται για συστήματα που αναπτύσσουν δική τους νοημοσύνη και παίρνουν τον έλεγχο του οχήματος από τον οδηγό. Λόγου χάρη εάν το όχημα πλησιάζει σε εμπόδια ακόμα και εάν ο οδηγός έχει πατημένο το γκάζι, το αυτοκίνητο θα φρενάρει για να μη συγκρουστεί με άλλο όχημα ή πεζό. Το ζήτημα βέβαια που εδώ προκύπτει είναι τι γίνεται σε περιπτώσεις ελαττωματικών συστημάτων αλλά και σε περιπτώσεις hacking.
• Βιομετρική Πρόσβαση στο Όχημα
Όλες οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επενδύσει πολλά χρήματα στην ανάπτυξη συστημάτων που θα επιτρέπουν πρόσβαση του οδηγού στο όχημα μέσω του δακτυλικού του αποτυπώματος ή μέσω της σάρωσης της κόρης του ματιού. Στο μέλλον η πλειονότητα των οχημάτων δεν θα έχει κλειδιά. Να δούμε ποιος θα το ξεκλειδώσει εάν για κάποιο λόγο μπλοκάρει…
• Ασφαλιστική Κάλυψη με το χλμ.
Πολλές εταιρείες στο εξωτερικό, στην Ελλάδα η Interamerican και η ΑΧΑ, έχουν δημιουργήσει ασφαλιστήρια συμβόλαια αυτοκινήτου με βάσει τις χιλιομετρικές αποστάσεις. Μέσω εφαρμογής καταγράφουν τη συμπεριφορά των οδηγών και μετρούν τις αποστάσεις που διανύει. Είναι πολύ πιθανό μετά από κάποια χρόνια η ασφάλιση αυτού του τύπου να καταστεί υποχρεωτική δεδομένου ότι θεωρείται πιο δίκαιη ως προς την τιμολόγησή της.
• Προβολή Head-Up/Display
Έχει προχωρήσει πολύ τα τελευταία χρόνια. Για αυτό και οσονούπω θα δούμε ενεργό γυαλί που θα προβάλλει ζωντανές εικόνες. Φανταστείτε ένα σύστημα πλοήγησης που στην πραγματικότητα θα σας δείχνει την επόμενη στροφή όπως φαίνεται από την πλευρά σας, μέσω του παρμπρίζ. Οι γυάλινες επιφάνειες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν οθόνες ενώ η ποιότητα των κρυστάλλων θα δίνει την αίσθηση στον οδηγό ότι δεν υπάρχει τζάμι.
• Όχημα στο… νεκρό από απόσταση
Στην ουσία υπάρχει ήδη και έχει εφαρμοστεί στο OnStar. Απενεργοποιεί απομακρυσμένα το όχημα και αποτρέπει τον οποιονδήποτε από τη χρήση του. Η μέθοδος έχει χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις κλεμμένων οχημάτων και έχει γλιτώσει πολλούς από τους ιδιοκτήτες αποτρέποντας τους επίδοξους ληστές…
• Έλεγχος Ζωτικών Λειτουργιών
Aισθητήρες στη ζώνη ασφαλείας ή του τιμονιού που παρακολουθούν ζωτικής σημασίας όργανα. Αυτό σημαίνει ότι σε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας ή μια καρδιακή ανακοπή το όχημα θα ενημερώνει απευθείας το ασθενοφόρο και έτσι θα συμβάλλει στο να σωθούν αφενός ζωές και αφετέρου να μειωθούν τα τροχαία από προβλήματα υγείας.
• Έξυπνο Μάρκετινγκ στο Αυτοκίνητο
Η αλήθεια είναι ότι ήδη λαμβάνετε εξατομικευμένες διαφημίσεις σε Facebook, Twitter και Gmail με βάση τη συμπεριφορά σας στο διαδίκτυο. Μέχρι το 2020, το μέσο αυτοκίνητο θα είναι πλήρως συνδεδεμένο με το διαδίκτυο, πράγμα που σημαίνει ότι το όχημά σας θα προσφέρει στους εμπόρους ένα ισχυρό σύνολο μετρήσεων για να προσαρμόσουν το μήνυμά τους. Το ζήτημα που προκύπτει είναι το εξής: αν τελικά οι διαφημίσεις αυτές θα εμφανίζονται όταν τις ζητήσει ο χρήστης, δηλώνοντας δηλαδή τη συμμετοχή του σε αυτήν τη διαδικασία ή αν την ώρα που οδηγεί θα εμφανίζονται διαφημίσεις για καταστήματα και υπηρεσίες που βρίσκονται στην περιοχή που βρίσκεται.
