του Ευάγγελου Παπαζαχαρίου, της Prelium Securities
Επιστροφή του δολαρίου, Πρόθεση ή Επικίνδυνη Άγνοια;
Πολύ δύσκολη η αποτελεσματική δραστηριοποίηση στις χρηματιστηριακές αγορές. Κατά τη γνώμη μας, μία από τις δυσκολότερες ανθρώπινες προσπάθειες. Μία από τις δυσχέρειες που αντιμετωπίζουν όλοι όσοι εκτελούν συναλλαγές είναι ο βομβαρδισμός τους με ειδήσεις, εκτιμήσεις, προβλέψεις, απόψεις και γεγονότα τα οποία ΔΕΙΧΝΟΥΝ μεταξύ τους ξένα και ΑΛΛΗΛΟΑΝΑΙΡΟΥΝΤΑΙ. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται στο υποσυνείδητο των επενδυτών (και όσων απλά παρακολουθούν τις χρηματιστηριακές εξελίξεις) η εντύπωση ότι η εν λόγω δραστηριότητα στερείται λογικής και κανόνων και η επιτυχία σε αυτήν είναι αποτέλεσμα τύχης και συγκυρίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συμπεριφορά του νομίσματος των ΗΠΑ, του δολαρίου, την οποία στο σημερινό μας σχόλιο θα παρατηρήσουμε χρησιμοποιώντας την ισοτιμία του με το ευρώ, δηλαδή την ισοτιμία Ευρώ-Δολαρίου ΗΠΑ (EUR-USD).
Αποτελεί «κοινό μυστικό» (από αυτά που λέγονται με μισόλογα και ποτέ δεν αποτελούν τίτλους ειδήσεων) σε όλους τους επαγγελματίες διαχειριστές επιθετικών hedge funds ότι ένα από τα ασφαλέστερα «στοιχήματα» το τελευταίο διάστημα είναι η ενδυνάμωση του δολαρίου.
Η έναρξη της ενδυνάμωσης του «πράσινου νομίσματος» έγινε το καλοκαίρι του 2008. Τη διαδικασία αλλαγής της τάσης της εν λόγω ισοτιμίας και την τεχνητή καθυστέρηση, που υπήρξε ένας από τους φόβους του κ. Τρισέ για αναζωπύρωση του πληθωρισμού, παρακολούθησαν οι συνδρομητές της eZMarket, που λαμβάνουν τη σχετική ενημέρωση σε ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΧΡΟΝΟ, καθώς αυτή εξελισσόταν, και ήταν από τους πρώτους της παγκόσμιας κοινότητας που ήξεραν ότι η συνεχής αποδυνάμωση του δολαρίου είχε φτάσει στο τέλος της.
Το κείμενο που ακολουθεί παρουσιάστηκε από την υπηρεσία Ημερήσιας Ανάλυσης στις 16 Δεκεμβρίου 2008.
Αποπληθωρισμός τώρα
Είναι πραγματικά συγκλονιστικός ο τρόπος που οι αρμόδιοι φορείς ΔΕΙΧΝΟΥΝ να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις.
Στη χθεσινή ενημέρωση αναφέραμε ότι, ενώ το φάντασμα του αποπληθωρισμού είχε ήδη τρομάξει τα χρηματιστήρια και ελάχιστους οξυδερκείς «μελετητές της οικονομίας» (προσέξτε, όχι οικονομολόγους, γιατί οι επιστημονικές μέθοδοι που διδάσκονται οι τελευταίοι στις αντίστοιχες πανεπιστημιακές σχολές είναι τέτοιες, που τους οδηγούν να ακολουθούν τις εξελίξεις από μεγάλη απόσταση), η ΕΚΤ στις αρχές του φθινοπώρου του 2008 (!) αύξανε ακόμη τα επιτόκιά της:
- Στηρίζοντας ακόμη περισσότερο το ευρώ.
- Δυσχεραίνοντας τις εξαγωγές των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
- Επιβαρύνοντας τον Ευρωπαίο καταναλωτή και δανειολήπτη.
- Στέλνοντας λανθασμένα μηνύματα σε όλη την επιχειρηματική κοινότητα.
Το λάθος (άσχετα αν το μεγαλύτερο μέρος του οικονομικού Τύπου δεν κατάλαβε απολύτως τίποτα) ΗΤΑΝ ΤΕΡΑΣΤΙΟ, αφού στέρησε από τα κράτη της Ευρωζώνης πολύτιμο χρόνο για την προετοιμασία για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Ποια ήταν η έμμεση δικαιολόγηση του λάθος αυτού από τον κ. Τρισέ και τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής;
Η Επιτροπή προέβη σε αυτή την κίνηση (αύξηση επιτοκίων στο 4,25% !), γιατί τα στοιχεία μας (!) έδειχναν ότι ο πληθωρισμός αρνείται να υποχωρήσει παρά την πτώση τιμών των πρώτων υλών (!).
Τι είπε δηλαδή ο πρόεδρος της ΕΚΤ;
Ότι ενώ βλέπω την ταυτόχρονη ομαδική κατάρρευση των χρηματιστηρίων, των μετοχών και των πρώτων υλών (αναμφισβήτητη απόδειξη ότι το φαινόμενο του ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ διέπει τη λειτουργία της οικονομίας), εμείς (η Επιτροπή), διαβάζοντας τους τιμοκαταλόγους των αλυσίδων των μεγαλοκαταστημάτων, διαπιστώνουμε ότι οι τιμές παραμένουν υψηλές.
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ. Ο πρόεδρος της EKT λοιπόν ΔΕΙΧΝΕΙ να αγνοεί το βασικότερο κανόνα της αγοράς. Ότι οι αυξήσεις στις τιμές των προμηθειών μετακυλύονται πολύ γρηγορότερα στον καταναλωτή από ό,τι οι μειώσεις των τιμών.
Επομένως, η μείωση των τιμών στα «ράφια» θα εμφανιζόταν μερικούς μήνες αργότερα, όπως και έγινε.
Άρα η Επιτροπή δεν έκανε τίποτα άλλο (σύμφωνα με το νόημα των ανακοινώσεών της) από το να κοιτάζει τις τιμές (τους δείκτες) καταναλωτή, να υπολογίζει με μια απλή αλγεβρική εξίσωση το δομικό (και τον αδόμητο!) πληθωρισμό και εφόσον αυτός ξεπερνάει το επίπεδο του 2% (που έχει θέσει από μόνη της ως στόχο για την ισορροπία του ευρωπαϊκού οικονομικού συστήματος), τότε να διατηρεί υψηλά (ή να αυξάνει κιόλας) τα επιτόκια.
Είναι προφανές, όμως, ότι η Επιτροπή δεν αγνοούσε τους κανόνες της αγοράς. Ήταν απλά μια τελευταία ευκαιρία του οικονομικού συστήματος (ο απαραίτητος χρόνος που ζητούσε) για να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα. Οι τράπεζες να πείσουν τους δανειολήπτες να μετατρέψουν τα δάνειά τους από κυμαινόμενα σε σταθερά (!) και οι επενδυτικοί οργανισμοί να μετατρέψουν τις θέσεις τους από ευρώ σε δολάρια.
Κι όμως, όλα τα παραπάνω ήταν προφανή. Δείτε στα ακόλουθα τέσσερα διαγράμματα τον τρόπο με τον οποίο η συμπεριφορά της ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου δημιουργούσε τη σημαντικότερη κορυφή της κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που διανύουμε. Την κορυφή αυτή, το γύρισμα της ισοτιμίας από ανοδική τάση σε καθοδική, παρακολούθησαν συνεδρίαση προς συνεδρίαση.
Οι αγορές είχαν ήδη προεξοφλήσει τις εξελίξεις. Η ΕΚΤ θα το «κατανοούσε» πολύ αργότερα…
Σε αυτές λοιπόν τις συνθήκες μια στρατιά αναλυτών και δημοσιογράφων των διεθνών μέσων (μην ξεχνάτε ότι τα κεφάλαια που δραστηριοποιούνται στο FOREX είναι πολλές τάξεις περισσότερα από αυτά που δραστηριοποιούνται στα πέντε μεγαλύτερα χρηματιστήρια μετοχών του κόσμου) ανέλαβε την εκστρατεία να πείσει όλους τους εμπλεκόμενους ότι το μέλλον του δολαρίου ήταν σκοτεινό.
Ο συλλογισμός τους ήταν ο ακόλουθος:
Η FED και η Αμερικάνικη Κυβέρνηση έχουν αποφασίσει ότι ο μοναδικός τρόπος για να αποφύγουν την ύφεση (για την ακρίβεια μια ύφεση ανάλογη με αυτή της δεκαετίας του 1929) είναι να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να αποφύγουν την εδραίωσή της.
Και στην προσπάθειά τους αυτή (έχουν επίσης αποφασίσει χωρίς να το ανακοινώνουν) ότι είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο. Ακόμα κι αν αυτό είναι αντίθετο με τις βασικότερες των αρχών της ελεύθερης αγοράς, αδιαφορώντας για τις συνθήκες που θα διαμορφωθούν ακόμη κι αν το πετύχουν. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που δημιουργείται είναι το ακόλουθο εξαιρετικό σκίτσο, στο οποίο μετά τη διάσωση (είναι όντως διάσωση;) της AIG από την Αμερικάνικη Κυβέρνηση οι «υπεύθυνοι» απολογούνται στην κοινή γνώμη, που κοιτάζει αμήχανα τις εξελίξεις, ότι οι μοναδικές επιλογές που υπήρχαν ήταν η εφαρμογή σοσιαλιστικών πρακτικών ή ο θάνατος της εταιρείας (!).
Για να δώσουν λοιπόν αυτόν τον αγώνα ενάντια στην επικράτηση της ύφεσης και του αποπληθωρισμού, η πολιτική και η οικονομική ηγεσία των ΗΠΑ έχουν αποφασίσει:
- Να αποφύγουν οποιεσδήποτε περαιτέρω πτωχεύσεις (η περίπτωση της LEHMAN BROTHERS τους έχει φοβίσει αρκετά, γιατί την έχουν συνδυάσει με την κατάρρευση του χρηματιστηρίου, πιστεύοντας ότι τα γεγονότα οδηγούν τις αγορές) «κρατικοποιώντας» οποιαδήποτε επιχείρηση ή τράπεζα σημαντικού μεγέθους βρίσκεται σε κίνδυνο (και όσο περνάει ο καιρός αυτές θα γίνονται ολοένα και περισσότερες).
- Να αγοράσουν ό,τι «τοξικό» (πρακτικά χωρίς αξία) προϊόν κυκλοφορεί στα χαρτοφυλάκια των μεγάλων επενδυτικών οργανισμών.
- Να δημιουργήσουν προγράμματα ενίσχυσης της ευημερίας των πολιτών (!) διανέμοντας χρήματα ή μειώνοντας τη φορολογία.
- Να διοχετεύουν ολοένα και περισσότερη ρευστότητα στην αγορά.
Για να υλοποιήσουν όλα τα παραπάνω, με δεδομένη την κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ και κυρίως το εξωτερικό χρέος της, είναι προφανές ότι απαιτούνται άπειρα χρήματα, «zillions of dollars» είναι μια έκφραση από Γερουσιαστή των ΗΠΑ, που αναρωτιέται σε άρθρο του εάν υπάρχει η παραμικρή λογική στο σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης!
Αξιόπιστες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι στην αμερικάνικη αγορά θα διοχετευθούν το 2009 περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Από πού λοιπόν προέρχονται τα χρήματα αυτά, τα αποκαλούμενα από τον αμερικάνικο Τύπο «μεταφυσικά» (αφού σίγουρα δεν είναι πραγματικά και διαθέσιμα);
Η απάντηση λοιπόν είναι απλή: Τα χρήματα αυτά εκτυπώνονται συνεχώς.
Η πρακτική αυτή, όταν συνδυαστεί με τη λειτουργία της αγοράς σε περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων (πρακτικά μηδενικών), οδηγεί σε πληθωρισμό και στην κατάρρευση του νομίσματος.
Οι παραπάνω σκέψεις θα ήταν εφαρμόσιμες εάν δεν είχε προηγηθεί η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική «φούσκα» όλων των εποχών και ο αποπληθωρισμός δεν ήταν ΗΔΗ ο κυρίαρχος του παιχνιδιού.
Έτσι, λοιπόν, για μακρύ χρονικό διάστημα (με ενδιάμεσες περιόδους μεταβλητότητας) η πτώση όλων των περιουσιακών στοιχείων (σπιτιών, αυτοκινήτων, οικοπέδων, έργων τέχνης, τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων και των μισθών) θα είναι συνεχής. Όλο αυτό το διάστημα το δολάριο θα ενισχύεται.
Το τέλος αυτής της εποχής θα είναι μάλλον απρόβλεπτο και οδυνηρό. Οι πιθανότητες ξαφνικής εμφάνισης ενός υπερπληθωρισμού (το 2010) είναι σημαντικές, αλλά αυτό δεν είναι το πρωτεύον σενάριο.
Σε αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, θα συναντήσετε δημοσιεύματα με τίτλους, όπως:
– «Επιστροφή του δολαρίου από τον τάφο»
– «Το δολάριο είναι αρκετά σκληρό για να πεθάνει»,
δείχνοντας με τον τρόπο αυτό το κλίμα που είχε δημιουργηθεί όλο το προηγούμενο διάστημα. Η σύντομη και βίαιη υποχώρηση του δολαρίου την Ημέρα των Ευχαριστιών θεωρήθηκε από τον Τύπο και τους ειδικούς στις επενδύσεις -οι οποίοι εξακολουθούν να σκέφτονται με βάση αυτά που τους έμαθαν στη σχολή τους- επιστροφή στη λογική και το τελευταίο βήμα πριν από την κατάρρευσή του.
Η eZMarket έχει διαφορετική γνώμη. Το δολάριο ξεκίνησε το καλοκαίρι που μας πέρασε μια κούρσα ανόδου, που σηματοδοτήθηκε με τον ΤΕΡΑΣΤΙΑΣ ΑΡΜΟΝΙΑΣ και ΑΓΡΙΑΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ σχηματισμό διπλής κορυφής, η οποία λύθηκε καθοδικά τον Αύγουστο του 2008.
Όσο δε για την άνοδο του ευρώ, στις συνεδριάσεις της περιόδου της Ημέρας των Ευχαριστιών δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα «bear market rally», αφού, όπως έχουμε αναφέρει αρκετές φορές στο παρελθόν, οι πλέον βίαιες ανοδικές κινήσεις γίνονται όταν τον έλεγχο τον έχουν οι «αρκούδες», μία ακόμη από τις ιδιαιτερότητες των αγορών.
Γενικός Δείκτης: Κινείται πλέον στο ρυθμό των ξένων αγορών.
Όπως πιθανότατα γνωρίζετε, η προδιάθεση των περιφερειακών αγορών (αναδυόμενων κ.λπ.) είναι του τύπου της κίνησής τους με εκείνης των μεγάλων διεθνών χρηματιστηρίων. Αυτό που μεταβάλλεται είναι το «μήκος» της κίνησης αυτής.
Υπάρχουν και περίοδοι (λίγες) που οι περιφερειακές αγορές διαφοροποιούν την κίνησή τους. Οι λόγοι που κρύβονται πίσω από τη διαφοροποίηση είναι συνήθως πολύ σημαντικοί και ΑΠΑΙΤΟΥΝ ιδιαίτερη μελέτη (κάτι που θα γίνει και το επόμενο διάστημα για τη συμπεριφορά των μετοχών των τραπεζών το Δεκέμβριο του 2008).
Έπειτα από λίγο διάστημα οι αγορές συντονίζονται ξανά και συνεχίζουν την «κοινή πορεία». Η πορεία αυτή ΠΡΟΦΑΝΕΣΤΑΤΑ καθορίζεται από τη συμπεριφορά των «μεγάλων» αγορών.
Άρα, η καθημερινή, συστηματική παρακολούθησή τους και η μελέτη της συμπεριφοράς τους (παρά τον τεράστιο φόρτο που απαιτεί) αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχημένη δραστηριότητα στο χρηματιστηριακό χώρο.
Στο πλαίσιο αυτό από τη Δευτέρα 19 Ιανουαρίου 2009 επεκτείνουμε το περιεχόμενο της Ημερήσιας Ανάλυσης με την προσθήκη ενός ακόμη διεθνούς δείκτη. Ο δείκτης αυτός θα είναι ένας εκ των FTSE-100, DAX και Nasdaq Composite (εναλλακτικά).
Για το επόμενο διάστημα, λοιπόν, αναμένουμε από την ελληνική αγορά να δράσει όπως και οι μεγάλες διεθνείς αγορές. Η εκτίμησή μας (που διατηρείται για μακρύ χρονικό διάστημα είναι ότι θα κινηθούν καθοδικά). Οι λεπτομέρειες της κίνησής τους αυτής θα παρουσιαστούν στα αντίστοιχα τμήματα της Ημερήσιας Ανάλυσης.
Θα επιμείνουμε ότι για την έναρξη της έντονης καθοδικής κίνησης απαιτείται η ικανοποίηση δύο τουλάχιστον εκ των τριών ακόλουθων συνθηκών:
- Τερματισμός της καθοδικής κίνησης των διεθνών αγορών (πιθανότατα είναι γεγονός).
- Καθοδική διάσπαση της ζώνης των 1620-1730 μονάδων.
- Καταγραφή από το δείκτη ροής χρήματος νέων τοπικών χαμηλών.
Όταν ικανοποιηθούν οι συνθήκες αυτές, τότε η διακράτηση αγοραστικών θέσεων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές απώλειες…
Σωστή τοποθέτηση. Όλα αυτά που γίνονται είναι αλληλένδετα πάντως . Αν κάτσει και σκεφτεί κανείς το πως έχουν μεταβληθεί τα πράγματα στην παγκόσμια οικονομία με όλα αυτά που γίνονται με τα νομισματικά ταμεία και τους λίπους νταβατζήδες ( μετά συγχωρήσεως ), εάν δει κανείς την πορεία της σχέσης των νομισμάτων ( π.χ. ένα <a href= “https://www.metatropeas-nomismaton.info” > δολάριο σε ευρώ </a> ) θα καταλάβει ότι το τέλος είναι εύκολα προβλέψιμο.