“Και ο πιο μεγάλος φόβος μου φοβάται, φοβάται μην και δεν τον φοβηθώ” (Aγγελάκας)
Γράφει η Λουκία Αποστολίδη, Ψυχολόγος, Επιστ. Συνεργάτη του Τμήματος Πρόληψης Παιδικής & Εφηβικής Παχυσαρκίας, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών
Κατά τη διάρκεια αυτή, του αβέβαιου χρόνου, ο φόβος για τον ιό, για το άγνωστο και για τη μοναξιά είναι εξίσου επικίνδυνος. Ο κίνδυνος επιδημίας από μόνος του αναστατώνει τον ψυχισμό μας, καθώς αποκαλύπτει την τρωτότητά μας και ρυμουλκεί στην επιφάνεια την αγωνία της βαριάς ασθένειας.
Οι υπαρξιακοί φόβοι μας έρχονται και μας χτυπάνε την πόρτα πιο δυνατά από άλλες φορές. Στην παρούσα φάση η αίσθηση απώλειας του ελέγχου της καθημερινότητάς μας αυξάνει την ανασφάλεια και γεννά συναισθήματα δυσφορίας, ακόμα και υπαρξιακής απειλής.
Ο φόβος γεννάει το άγχος και το άγχος με τη σειρά του μας δυσκολεύει να ηρεμήσουμε, να αναπνεύσουμε καλά, μπορεί να δημιουργήσει ταχυπαλμίες και να επηρεάσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ενίοτε, όλοι οι άνθρωποι είναι απολύτως αναμενόμενο να ανησυχούν για την υγεία τους, για ορισμένους όμως αυτή η ανησυχία διογκώνεται σε βαθμό που μπορεί να δημιουργήσει σοβαρότατες δυσκολίες στον καθημερινό τρόπο λειτουργίας τους.
Στην τρέχουσα συνθήκη του κορωνοϊού, όπου συναντάται η ανάγκη για συνεχή προσοχή, για απόσταση και προσωπική υγιεινή εμφανίζονται φαινόμενα υποχονδρίασης και ψυχαναγκαστικών συμπεριφορών προκειμένου να καταφέρουμε να είμαστε ασφαλείς. Το μυαλό μας μπορεί να υπερεκτιμήσει τον κίνδυνο και την ικανότητά μας να τον αντιμετωπίσουμε. Σε μερικούς ανθρώπους με κατάλληλο υπόβαθρο, η πανδημία μπορεί να είναι αυτή που για πρώτη φορά θα προκαλέσει ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, αφού πυροδοτεί ή αναζωπυρώνει φοβίες. Όταν δημιουργείται δηλαδή η αίσθηση του φόβου για μόλυνση, αυτή οδηγεί σε υπερβολικά «τελετουργικά» καθαριότητας στο σπίτι ή στο σώμα, χωρίς όμως την ψυχική μας αποφόρτιση.
Η υποχονδρίαση είναι μια ψυχολογική κατάσταση κατά την οποία εμφανίζονται σωματικές ενοχλήσεις και αίσθημα φόβου για την υγεία, σε υψηλό βαθμό. Αυτή η κατάσταση λοιπόν είναι πιθανό να εμφανιστεί σε αυτήν την περίοδο που διανύουμε. Παρόλα αυτά, πρέπει να θυμόμαστε να παρατηρούμε τι είναι πραγματικό και σε ποιο βαθμό, γιατί οι πραγματικές δυσκολίες μπορούν να ξεπεραστούν, είναι μόνο οι φανταστικές αυτές που είναι ανίκητες.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΘΟΥΜΕ ΨΥΧΙΚΑ
- Επικεντρωνόμαστε στο παρόν, ζούμε τη στιγμή και την κάθε μέρα ξεχωριστά όσο καλύτερα μπορούμε. Αποδεχόμαστε τα συναισθήματα που βιώνουμε, όπως: φόβο, λύπη, θυμό, κλπ. Όλα αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσιολογικά σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.
- Ελέγχουμε τις γνώσεις μας. Μία αιτία της υποχονδρίασης είναι η έλλειψη κατανόησης για τη λειτουργία των σωματικών αισθήσεων και των προειδοποιητικών σημαδιών. Αυτή η έλλειψη γνώσης μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνεία των σημάτων που στέλνει το σώμα.
- Ενσυνειδητότητα. Αφουγκραζόμαστε αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα στο σώμα μας και όχι αυτό που φοβόμαστε ότι θα συμβεί. Μην αυξάνουμε περαιτέρω τον πανικό μας με τρομακτικές σκέψεις.
- Υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας πως τα έντονα σωματοποιημένα συμπτώματα που νιώθουμε δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία υπερβολή των φυσιολογικών σωματικών συμπτωμάτων που αισθάνεται ο κάθε άνθρωπος όταν βιώνει στρες.
- Η πρόληψη (δηλαδή να ακολουθούμε τις οδηγίες διεθνών οργανισμών υγείας) είναι πάντα κάτι που μπορεί να μας προφυλάξει από οποιαδήποτε έξαρση άγχους για την υγεία μας.
- Οι θετικές δραστηριότητες μπορούν να μειώσουν την αίσθηση ανασφάλειας για την υγεία μας, αφού αυτές μπορούν να ισχυροποιήσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα αλλά και τη λειτουργία του εγκεφάλου μας.
- Μοιραζόμαστε αυτό που σκεφτόμαστε ή αυτό που βιώνουμε με δικούς μας ανθρώπους ώστε να εκφραστούμε και τελικά να αποφορτιστούμε συναισθηματικά.
- Δοκιμάζουμε τεχνικές χαλάρωσης για τη μείωση του άγχους και την αύξηση της ευεξίας. Προτεινόμενες ιδέες είναι η τεχνική της προοδευτικής μυϊκής χαλάρωσης και η μέθοδος της ενσυνειδητότας.
Πηγή: iatriko.gr