Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τις… άγριες διαθέσεις των δανειστών, σε ότι αφορά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και προσπαθεί να πείσει ότι το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι μόνο η Ελλάδα, ο πασίγνωστος αρθρογράφος των Financial Times, Wolfgang Munchau έρχεται να υπερτονίσει τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της Κεντρικής Ευρώπης, προβλέποντας πως από κει θα ξεκινήσει η επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση, αν η Γερμανία δεν σταματήσει να πιέζει για αποπληθωριστική προσαρμογή στην Ευρωζώνη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της Γερμανίας και της Αυστρίας αυτοί που χρειάζονται άμεσα μεταρρυθμίσεις και όχι τόσο η ελληνική αγορά προϊόντων. Ειδικότερα, στη Γερμανία το μεγάλο πρόβλημα αφορά τον ασφαλιστικό κλάδο.
Ο οίκος Moody’s είχε από το 2013 προειδοποιήσει ότι το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων θα ήταν πολύ επικίνδυνο για τον κλάδο των ασφαλιστικών εταιρειών Ζωής της Γερμανίας. Τότε, η απόδοση του δεκαετών γερμανικών κρατικών ομολόγων βρίσκονται στο 2%. Σήμερα έχει καταρρεύσει στο 0,34%, ενώ για τα πενταετή ομόλογα είναι αρνητική, τη στιγμή, μάλιστα, που η ΕΚΤ ξεκινά από σήμερα τις αγορές ομολόγων που αναμένεται να οδηγήσουν σε νέα πτώση τα επιτόκια.
Για να καταλάβει κανείς τον αντίκτυπο των χαμηλών επιτοκίων στον ασφαλιστικό κλάδο Ζωής, θα πρέπει να κατανοήσει το επιχειρηματικό μοντέλο των εν λόγω εταιρειών. Αυτό που κάνουν είναι να πωλούν ασφαλιστικά προϊόντα και προϊόντα εισοδήματος με εγγυημένες αποδόσεις. Επενδύουν στη συνέχεια τα χρήματα που εισπράττουν σε κρατικά και εταιρικά ομόλογα. Για να έχει αυτό αποτέλεσμα, η μέση απόδοση των ομολόγων που κατέχουν στο χαρτοφυλάκιό τους πρέπει να είναι υψηλότερη από το εγγυημένο επιτόκιο που προσφέρουν. Έτσι, λοιπόν, σε περιβάλλον μηδενικών επιτοκίων ο κλάδος δεν μπορεί να είναι οικονομικά υγιής, πόσω μάλλον όταν το ρυθμιστικό πλαίσιο γίνεται ολοένα πιο αυστηρό και αναμένεται η εφαρμογή του Solvency II από το 2016.
Κατά συνέπεια, οι γερμανικές ασφαλιστικές έχουν αρχίσει να διαφοροποιούνται και σε άλλους τίτλους – πέραν των κρατικών και εταιρικών ομολόγων – όπως στην αγορά ακινήτων και σε private equity, αναλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερο επενδυτικό ρίσκο.
Τα στοιχεία για τις γερμανικές ασφαλιστικές είναι απογοητευτικά και θα είναι ακόμη χειρότερα αν διατηρηθεί για πολύ ακόμη το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων. Σύμφωνα με τους FT, μελέτη της Bundesbank έδειξε ότι στο ηπιότερο σενάριο, 12 από τις 85 γερμανικές ασφαλιστικές που εξετάστηκαν θα έχουν πτωχεύσει μέχρι το 2023. Στο χειρότερο σενάριο ο αριθμός αυτός αυξάνεται στις 32 εταιρείες, με μερίδιο αγοράς της τάξης του 43%. Και αυτά μόνο για τον κλάδο Ζωής…