Γιατί κάποια κορίτσια γίνονται τόσο βίαια στην εφηβεία;
της Αλεξίας Σβώλου
Από την εποχή του θρυλικού μιούζικαλ «West side Story», θεωρούμε δεδομένο ότι οι νεανικές συμμορίες που λυμαίνονται τις γειτονιές μας είναι κατά κανόνα συμμορίες αγοριών και ανδρών-γιατί θεωρούμε πως το ανδρικό φύλο είναι εκ φύσεως πιο επιθετικό. Ωστόσο στην πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ολοένα και πιο συχνά έφηβες να συγκρούονται με άλλα νεαρά κορίτσια και να επιτίθενται με απίστευτη αγριότητα σε συνομήλικες τους, ασυνήθιστη για το γυναικείο φύλο.
Η βία δεν είναι ταξική, δεν έχει ταχυδρομικό κώδικα κι επιπλέον δεν έχει φύλο. Μπορεί να την θεωρούμε εκ φύσεως πιο συνδεδεμένη με το ανδρικό φύλο αλλά ολοένα και πιο συχνά μαθαίνουμε πως στις συμπλοκές που γίνονται στις γειτονιές του λεκανοπεδίου πρωταγωνιστούν κορίτσια.
Επιπλέον αυτές οι συγκρούσεις –για την κυριαρχία μιας περιοχής ή για τη θέση του αρχηγού μιας ομάδας μεταξύ κοριτσιών- γίνονται για πραγματικά ασήμαντες αιτίες (του τύπου «με κοίταξε στραβά», «με προσπέρασε», «πήγε από μια διαδρομή που δεν θα ’πρεπε να ακολουθήσει» κτλ).
Όπως εξηγεί ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου, είναι γεγονός ότι οι νεαρές γυναίκες που συμμετέχουν σε συμμορίες έχουν γίνει ιδιαίτερα βίαιες, και συχνά ξεπερνούν τους άνδρες στα ξεσπάσματά τους.
Προφανώς είναι κορίτσια που αντιγράφουν ένα μοτίβο συμπεριφοράς το οποίο είναι πλέον διάχυτο στην κοινωνία και το πάνε στα άκρα για να διεκδικήσουν την κυριαρχία, κλιμακώνοντας την βίαιη συμπεριφορά τους. Όπως επισημαίνει όμως ο ειδικός, δεν είναι μόνο η «αντιγραφή» που ωθεί αυτές τις κοπέλες να γίνονται σύγχρονες «Αμαζόνες», χωρίς αιτία, σε αντίθεση με τις αρχαίες προκατόχους τους. Πρόκειται για «αγώνες κυριαρχίας», όπως αυτούς που βλέπουμε σε κινηματογραφικές ταινίες. «Τα κορίτσια που επιδεικνύουν τέτοιου είδους παραβατικές συμπεριφορές παλεύουν για την κυριαρχία, την ηγεσία, την προσοχή, που δεν είχαν ποτέ στην ζωή τους. Στο σπίτι τους, κανείς δεν τις έπαιρνε στα σοβαρά. Δεν περνούσε το δικό τους, δεν είχαν προνόμια. Έχουν υποστεί παραμέληση ή κακοποιητική συμπεριφορά και με αυτόν τον τρόπο διεκδικούν την κυριαρχία και τα προνόμια με τα οποία αυτή συνδέεται. Να γίνουν κάποιες, να έχουν δύναμη, να τις υπολογίζουν. Και επειδή ο κόσμος μας είναι ακόμα εν πολλοίς ένας ανδροκρατούμενος κόσμος, στο ξέσπασμα τους γίνονται πιο αγρίμια και από τους άνδρες. Είναι ένας φαύλος κύκλος που συντηρεί και θρέφει την βία. Η βία ο φόβος η σιωπή και η αδυναμία τον τροφοδοτούν γεννώντας νέα βία. Αυτό που τον σπάει είναι η δύναμη (όχι στα μπράτσα, αλλά στην ψυχή) το όραμα και η εκπαίδευση», προσθέτει ο ειδικός, εστιάζοντας ξανά την προσοχή στο σπίτι και την οικογένεια.
«Όλα ξεκινούν από την οικογένεια, και τα καλά και τα κακά» επισημαίνει ο Δημήτρης Οικονόμου προσθέτοντας πως η αυστηροποίηση των ποινών και η χρέωση ποινικής ευθύνης και στους γονείς, για παραβατική ή εγκληματική συμπεριφορά ανηλίκων είναι βήματα προς την σωστή κατεύθυνση τα οποία θα συμβάλλουν στο να περιοριστούν τα περιστατικά βίας.