.gif?rand=5900)
Μέσα στο 10μηνο του 2024, 17 επιδημικές εξάρσεις επικίνδυνων λοιμωδών ασθενειών έχουν ήδη καταγραφεί και η χρονιά δεν έχει ακόμα τελειώσει. Κάθε επιδημική έξαρση αναδεικνύει τις υπάρχουσες ρωγμές στο αρχιτεκτόνημα της πανδημικής πρόληψης που υψώσαμε την τελευταία 3ετία αποκρυσταλλώνοντας την εμπειρία της covid 19 πανδημίας. Παράλληλα οι ρωγμές αυτές φωτίζουν πόσο ατελής είναι σε παγκόσμιο επίπεδο η κατάσταση εγρήγορσης για την ανταπόκριση των φορέων δημόσιας υγείας σε ενδεχόμενες επόμενες πανδημίες.
της Αλεξίας Σβώλου
Μια πληθώρα κινδύνων αυξάνει τις πιθανότητες να καταγραφούν νέες πανδημίες όπως αναφέρει μια έκθεση από το Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Ετοιμότητας Global Preparedness Monitoring Board ή σε ακρωνύμιο, GPMB. Η έκθεση που δημοσιοποιήθηκε στην 15η Συνάντηση Κορυφής για την Παγκόσμια Υγεία στο Βερολίνο αναδεικνύει 15 παράγοντες «κλειδιά» που προάγουν τις πιθανότητες καταγραφής νέων πανδημιών οι οποίοι κατατάσσονται σε πέντε διακριτές ομάδες. Οι παράγοντες αυτοί είναι κοινωνικοί, τεχνολογικοί, περιβαλλοντικοί, οικονομικοί και πολιτικοί.
Το Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Ετοιμότητας GPMB αποτελεί μια πρωτοβουλία που υποστηρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Παγκόσμια Τράπεζα και ανιχνεύει αναδυόμενους κινδύνους, οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση νέων πανδημιών, ενώ παράλληλα αξιολογεί την κατάσταση ετοιμότητας των συστημάτων υγείας. Ουσιαστικά καταδεικνύει ότι είμαστε ακόμα ιδιαίτερα ευάλωτοι σε λογής-λογής κινδύνους και επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουμε τον υψηλό βαθμό της ευαλωτότητας των τοπικών μας κοινωνιών και την ανάγκη να θωρακίσουμε τα εθνικά συστήματα υγείας έναντι μελλοντικών πανδημιών.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης εντός των κρατών αλλά και διακρατικά, οι διχασμοί, οι διευρυνόμενες ανισότητες, η εντατική γεωργία και η αλληλεπίδραση ανθρώπων με ζώα, που μεταναστεύουν καθοδηγούμενα από την κλιματική αλλαγή, αποτελούν τους παράγοντες «κλειδιά» που υπογραμμίζει η έκθεση. Παράλληλα, η έκθεση του παρατηρητηρίου GPMB φωτίζει νέους κινδύνους που ξεφεύγουν από την συμβατική αντίληψη, την οποία είχαμε τόσα χρόνια αναφορικά με την υγεία.
Στον τομέα αυτό, μπορούμε να δώσουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Η υψηλού βαθμού ψηφιακή διασύνδεση της εποχής μας επέτρεψε στους επιστήμονες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη να ανταλλάξουν δεδομένα και να ταυτοποιήσουν γρήγορα την αλληλουχία του DNA των νέων και των αναδυόμενων παθογόνων. Ωστόσο, αυτές οι διαδικασίες γεννούν ψηφιακά αποτυπώματα, τα οποία αφήνουν τα συστήματα και τις κοινωνίες εκτεθειμένα. Οι κυβερνοεπιθέσεις, οι απειλές στην βιο-ασφάλεια και η τεράστια διάδοση της παραπληροφόρησης και των fake news αυξάνουν τον κίνδυνο για νέες πανδημίες.
