Έχουμε τοποθετηθεί κατ’ επανάληψη για τις Πράξεις 30 και 31 της ΤτΕ και συνεπώς μια ακόμα συνολική κριτική, θετική ή αρνητική, δεν είναι επί του παρόντος. Θα επισημάνουμε όμως κάποιες «λεπτομέρειες», που μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα εκεί που δεν υπάρχει, με μοναδικό σκοπό την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων.
Στην Πράξη 31, άρθρο 5, παρ. 9 αναφέρεται: “Ο Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής απαγορεύεται να χρησιμοποιεί μεθόδους αθέμιτου ανταγωνισμού, αθέμιτες ή παραπλανητικές πράξεις και πρακτικές, όπως είναι ιδίως:….. (ε) η διαφήμιση και παροχή εκπτώσεων και ωφελημάτων που δεν ανταποκρίνονται στα ισχύοντα τιμολόγια και όρους των ασφαλιστικών συμβολαίων”. Πολύ θετική διάταξη που όλοι χειροκροτήσαμε. Αν όμως την διαβάσουμε σε δεύτερο επίπεδο μπορεί να δημιουργηθούν απορίες και προβληματισμοί, ίσως ακραίοι, αλλά υπαρκτοί.
Καταρχήν, η παράγραφος αυτή δεν αναφέρεται στην προσυμβατική περίοδο, στην οποία αναφέρεται η προηγούμενη παράγραφος (δ): “απαγορεύεται…… η προσφορά εκπτώσεων ή ειδικών ευεργετημάτων με στόχο τη σύναψη ασφαλιστηρίου συμβολαίου”. Συνεπώς, η απαγόρευση της πιο πάνω παραγράφου (ε) αφορά σε όλη τη διάρκεια του ασφαλιστηρίου συμβολαίου.
Δεύτερον, σύμφωνα με τα ετυμολογικά λεξικά η λέξη «ωφέλημα» είναι «ό,τι ωφελείται κάποιος, τα ωφελήματα που παρέχει σε κάποιους ένας νόμος, πλεονεκτήματα, ευεργετήματα» και σύμφωνα πάλι με τα ετυμολογικά λεξικά, «ευεργέτημα» είναι «η ωφέλεια που προέρχεται από κάτι, ιδίως από νόμο» ή «η αγαθή πράξη που ωφελεί κάποιον» ή «η ευεργεσία» ή «πράξις ευεργετική» ή «το αποτέλεσμα της ευεργεσίας, η χάρη, μια ωφέλιμη και γενικά καλή πράξη». Βέβαια, από νομικής πλευράς ευεργέτημα είναι η «ευεργετική διάταξη ενός νόμου που επιτρέπει ιδιάζουσα λύση σε ορισμένες περιπτώσεις, η οποία ευνοεί ορισμένα άτομα ή τάξεις ατόμων» και στη νομική ορολογία η λέξη «ευεργέτημα» χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις (όπως π.χ. το ευεργέτημα πενίας, το ευεργέτημα αποδοχής, το ευεργέτημα της διζήσεως κ.λπ.), αλλά εδώ δεν μιλάμε για τη νομική έννοια, αλλά για το ευεργέτημα, το ωφέλημα στην καθημερινότητα.
Πως θα αντιμετωπίσει λοιπόν η Εποπτική αρχή «ωφελήματα» και «ευεργετήματα» που παρέχουν πολλοί Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές με πραγματικά αγαθή πρόθεση; Για παράδειγμα, υπάρχουν μεγάλα πρακτορεία ή επιθεωρήσεις εταιρικών δικτύων που μια-δυό φορές το χρόνο παρέχουν δωρεάν προληπτική ιατρική εξέταση στους πελάτες τους, όπως μαστογραφία για τις γυναίκες και έλεγχο προστάτη για τους άνδρες, με απευθείας δική τους συμφωνία με διαγνωστικά κέντρα ή ιδιωτικά νοσοκομεία, χωρίς την ενεργοποίηση οποιουδήποτε όρου του ασφαλιστηρίου που κατέχουν. Απλώς, επειδή έχουν ασφαλιστήριο, επειδή είναι Πελάτες. Πράξη όχι μόνο επιβραβεύσιμη, αλλά προς μίμηση και για την υπόλοιπη αγορά.
Κι΄ όμως, αυτή η πράξη εμπίπτει στα ωφελήματα που απαγορεύει η Πράξη 31! Κι’ αν δεν εμπίπτει, με βάση πιο σκεπτικό; Ότι είναι καλή πράξη; Αλίμονο, αν η Εποπτική Αρχή θα πρέπει να κρίνει και να αποφασίζει ποιες είναι καλές πράξεις και ποιες όχι, ποιες είναι «θεμιτές» πράξεις ωφελημάτων και ποιες είναι «αθέμιτες». Άλλωστε, η ίδια η Πράξη περιλαμβάνει όλα τα ειδικά ευεργετήματα και τα ωφελήματα στις «αθέμιτες ή παραπλανητικές πράξεις και πρακτικές».
Η παροχή έκπτωσης για την αγορά ενός αξιόπιστου κράνους σε όλους του ασφαλισμένους δικυκλιστές ενός Πρακτορείου, δεν είναι καλή πράξη; Η παροχή μιας κάρτας υγείας για εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, δεν είναι καλή πράξη; Η παροχή χρηματικής έκπτωσης σε μια οικογένεια ανέργου, δεν είναι καλή πράξη, με την λογική να μην μείνει ανασφάλιστος με όλες τις γνωστές επιπτώσεις; Ακόμα και ένα δωρεάν προληπτικό service στο αυτοκίνητο, δεν είναι καλή πράξη που αποσκοπεί στην μείωση των ατυχημάτων κ.λπ.; Βέβαια, η παροχή χρηματικής έκπτωσης μπορεί να «κρυφτεί», αφού το ποσό θα συμπληρωθεί από τον ίδιο τον διαμεσολαβητή και θα κοπεί απόδειξη για το σύνολο του ποσού, ενώ η διαγνωστική εξέταση, το κράνος, η κάρτα υγείας ή το service καταγράφονται.
Η ανάδειξη αυτού του θέματος, πέραν της ενημέρωσης και της ανταλλαγής απόψεων, έχει και ως δευτερεύοντα σκοπό την ανάδειξη ενός πιθανού κινδύνου που μπορεί να προέλθει από μια καταγγελία ανταγωνιστή. Και ενώ ένας Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής έχει ενεργήσει με τις πιο αγαθές προθέσεις, συμβάλλοντας με αλληλεγγύη στην κοινωνική ευημερία, μπορεί να βρεθεί απολογούμενος λόγω μιας γενικής διάταξης που, όσο σωστή κι΄ αν είναι, δημιουργεί και τα αντίθετα προβλήματα, αποθαρρύνοντας ίσως και χρήσιμες κινήσεις.
Για σκεφθείτε, μια Ανώνυμη Εταιρεία Ασφαλιστικής Πρακτόρευσης, με πελατολόγιο χιλιάδων ατόμων, να εξαγγείλει μια εκστρατεία δωρεάν οδοντιατρικού ελέγχου για όλα τα παιδιά των πελατών της, ηλικίας μέχρι 12 ετών, σε συνεργασία με πανελλαδικό δίκτυο Οδοντιάτρων, στο πλαίσιο προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης; Θα τιμωρηθεί; Ή θα πρέπει η παροχή να επεκτείνεται και εκτός των Πελατών της για να είναι νόμιμη;
Αντίθετα, αν την εκστρατεία αυτή την εξαγγείλει Ασφαλιστική Εταιρεία, για όλο το πελατολόγιό της (προσοχή, όχι αποκλειστικά για τους direct πελάτες της), όχι μόνο είναι νόμιμη, αλλά είναι σίγουρο ότι θα επιβραβευθεί. Και σωστά!
Σε μια ευνομούμενη κοινωνία όλα αυτά λύνονται. Μόνο που η λύση δεν μπορεί να είναι ποτέ κατά περίπτωση και εκ των υστέρων. Η εκ των προτέρων θέσπιση διαδικασιών, είναι η μόνη δίκαιη, αμερόληπτη, γενικής εφαρμογής και κοινά αποδεκτή λύση.