Λίγα χρόνια πριν δει φτωχούς και πρίγκιπες η ΕΕ να πεθαίνουν από τον Covid-19, χτύπησε την πόρτα των Βρυξελλών μια ομάδα επιστημόνων. Ανάμεσά τους ήταν ο Γάλλος ερευνητής στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής και Λειτουργίας Βιολογικών Μακρομορίων στη Μασσαλία Bruno Canard.
του Βαγγέλη Γεωργίου
Σε συνέντευξή του –δημοσιευμένη στο Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών– ο καθηγητής αποκάλυψε ότι ζήτησαν δύο φορές χρηματοδότηση για να μελετηθούν εννέα οικογένειες αναδυόμενων ιών.
Ένας εξ αυτών προκάλεσε την επιδημία του… κορωνοϊού. Αυτό συνέβη το 2015. Έξι χρόνια μετά, στις 30 Ιανουαρίου 2020, η “προετοιμασμένη” Κομισιόν έβγαλε άρον-άρον προκήρυξη προσφέροντας 10 εκατ. ευρώ σε όποιον υποβάλει μέσα σε 12 ημέρες (!) πρόταση για έρευνα για την αντιμετώπιση του ιού! Με προκηρύξεις fast-track χειρότερες και από φωτογραφικές στην Ελλάδα, οι Βρυξέλλες δείχνουν πανικοβλημένες. Η ΕΕ είχε προειδοποιηθεί, αλλά…
Τον Ιανουάριο του 2020, όταν δηλαδή ο ιός ακουμπούσε τον “ευρωπαϊκό τρόπο ζωής” του Σασσόλι, η Βουλγάρα Επίτροπος για έρευνα και την ανάπτυξη στην ΕΕ, Μαρίγια Γκαμπριέλ, δήλωσε «περήφανη» για την πρόοδο που σημείωσε η ΕΕ τα τελευταία χρόνια, στην ετοιμότητα των κέντρων υπερυπολογιστών που θα βοηθήσουν τους ερευνητές να βρουν θεραπεία και εμβόλια.
«Είμαστε πολύ δραστήριοι προετοιμάζοντας τον εαυτό μας και κάνοντας κλινικές μελέτες για να δούμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος θεραπείας» είπε στις 24 Ιανουαρίου ο Herman Gossens, άνθρωπος-κλειδί στη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού στην ΕΕ. Λίγο μετά, στις 29 Ιανουαρίου, η ισχυρά κυρία στην Υγεία της ΕΕ, η Κυριακίδη, διαβεβαίωσε ότι στην Κομισιόν, «δουλεύαμε εβδομάδες πριν για να υποστηρίξουμε, να ανταποκριθούμε και να βοηθήσουμε στη γρήγορη κάλυψη αναγκών». Κοντολογίς η Κομισιόν είπε ότι «κάνει αυτό που πρέπει». Το κάνει;
Πόσα επένδυσε η ΕΕ για την έρευνα
Αν και τη 12ετία 2006-2017, η ΕΕ βρισκόταν ουραγός παγκοσμίως στη δαπάνη αναλογικά του ΑΕΠ της για έρευνα και ανάπτυξη, ωστόσο το 2017, δαπάνησε σχεδόν 320 δισεκατομμύρια ευρώ, που σημαίνει 2,06% του ΑΕΠ, αυξημένο συγκριτικά με το 2,03% του 2016 και του 2007 (1,77%). Δεν το λες μικρό νούμερο.
Εάν η ΕΕ επένδυσε σωστά τόσα χρήματα, τότε γιατί αντιμετωπίζουμε σήμερα τη χειρότερη υγειονομική κρίση, ενώ η “δικτατορική” Κίνα που δεν αντιλαμβάνεται τον “ευρωπαϊκό τρόπο ζωής” μάς έβαλε τα γυαλιά; Γιατί η Μαρίγια Γκαμπριέλ δηλώνει «περήφανη» μόνο για τους υπερυπολογιστές και η Κομισιόν ζητάει κατάθεση προτάσεων εντός ολίγων ημερών ενώ κανονικά χρειάζονται μήνες;
Ας δούμε ποιοι είναι αυτοί που στηρίζουν την έρευνα στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της υγείας. Το παρακάτω διάγραμμα είναι αποκαλυπτικό. Οι δημόσιες επενδύσεις είναι ελάχιστες συγκριτικά με τον ιδιωτικό τομέα.
Προφανώς, δεν είναι απαραίτητα κακό να χρηματοδοτήσει μια εταιρεία την έρευνα για ένα φάρμακο. Ωστόσο, οι μεγάλες φαρμακευτικές, μεταξύ άλλων, πιθανώς να θέλουν να εξασφαλίσουν τον έλεγχο της έρευνας (ευρεσιτεχνία) και φυσικά ότι θα υπάρχουν πελάτες, δηλαδή άρρωστοι, για να πουλήσουν. Ένας δημόσιος φορέας όμως οφείλει να υπηρετεί τη δημόσια υγεία ξεκομμένος από όποια κερδοσκοπική λογική. Όταν λοιπόν στην ΕΕ τα λεφτά τα βάζουν οι εταιρείες -όχι μόνο στην υγεία, αλλά γενικότερα- η στρατηγική επιλογή των ερευνών (συν;) διαμορφώνεται από τις εταιρείες που συνάπτουν συμφωνίες με τους γραφειοκράτες που δημοσίως διατυμπανίζουν «αλληλεγγύη».
Επιστήμονες προειδοποιούσαν την ΕΕ
Υποτίθεται ότι τα προηγούμενα χρόνια, στην Κομισιόν δημιούργησαν προγράμματα για να ψάξουν κάπως παραπάνω τον κορωνοϊό, καθώς η ανθρωπότητα χτυπήθηκε από δύο κορωνοϊούς – τον SARS το 2003 και τον MERS το 2012. To 2015, o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε χτυπήσει συναγερμό για τον κορωνοϊό. Ένα από αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα ήταν και το Silver Bulet.
Πράγματι, μετά το 2003 σημειώθηκε μια έκρηξη έρευνας στην ΕΕ για τον κορωνοϊό. «Με την πρόληψη και την έρευνα των ιών ευρύτερα, είναι δυνατόν να χαρακτηριστεί ένας τυπικός ιός από κάθε οικογένεια και ειδικότερα ο τρόπος αναπαραγωγής του. Με αυτό τον τρόπο, ένας νέος παθογόνος ιός θα είναι παρόμοιος με αυτόν που ήδη γνωρίζουμε» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων καθηγητής Johan Neyts της Διεθνούς Εταιρείας για την Αντιική Έρευνα στο Βέλγιο (ISAR). «Έτσι σε περίπτωση εμφάνισης, τα ήδη πραγματοποιηθέντα πειράματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν άμεσα για να ληφθούν εμβόλια ή αντιιικά, κ.λπ. Η αντίδραση θα ήταν άμεση» συμπληρώνει.
Στην ΕΕ, όμως, δεν επέλεξαν να συνεχίσουν αυτή την προσέγγιση μετά την επιδημία του 2003 ώστε να εξοικονομήσουν χρόνο για αναζήτηση κατάλληλων φαρμάκων. Τα προγράμματα σκάλωσαν. «Από το 2005, ήταν πραγματικά δύσκολο να βρεθεί χρηματοδότηση για έρευνα για τον κορωνοϊό SARS» είπε ο διάσημος Γερμανός καθηγητής Rolf Hilgenfeld από το Πανεπιστήμιο του Lübeck που συνέβαλε καταλυτικά σε ευρωπαϊκά προγράμματα ενώ δημοσίευσε και σχετικό paper με συναδέλφους του. Οι εταιρείες έχασαν το ενδιαφέρον τους, για να ρίξουν λεφτά, λέει ο ίδιος.
«Αν προσθέσεις τον αριθμό των ατόμων που είχαν μολυνθεί από όλους τους κορωνοϊούς –SARS, MERS, Covid-19- (μέχρι τον Ιανουάριο του 2020) ήταν το πολύ 12.500 άτομα. Αυτός ο αριθμός όμως δεν αποτελεί αγορά, είναι δηλαδή πολύ λίγες οι περιπτώσεις ώστε να ενδιαφέρονται οι φαρμακευτικές» είπε πρόσφατα ο Hilgenfeld στο Nature. Δεν έχουν αναπτυχθεί αποτελεσματικές θεραπείες, εν μέρει επειδή ο σχετικά μικρός αριθμός περιπτώσεων δεν δικαιολογούσε μεγάλες δαπάνες από φαρμακευτικές εταιρείες.
Όταν ο SARS εξαφανίστηκε, δεν υπήρχε προφανής αγορά που να περιμένει φάρμακα ή εμβόλια για να τα θεραπεύσει, επιβεβαιώνει ο David Heymann του London School of Hygiene and Tropical Medicine. Επειδή λοιπόν στην ΕΕ τα λεφτά για τις έρευνες, όπως προαναφέρθηκε, τα βάζουν οι εταιρείες και εφόσον δεν υπάρχει αγορά στην ΕΕ δεν υπήρχαν τόσα χρήματα για προληπτική ερευνητική ιατρική. Άραγε, πόσο αξιοποιήθηκαν έρευνες Κινέζων επιστημόνων που μιλούσαν για τον κίνδυνο εξάπλωσης κορωνοϊών από νυχτερίδες ή μελέτες για εμφάνιση στον άνθρωπο κορωνοϊών παρόμοιων με τον SARS;
Διαβάστε τη συνέχεια στο SLpress.gr
 (300 x 250 px).gif?rand=9723)
