Η έννοια της εστίας, της οικίας, του σπιτιού χάνεται στο βάθος του χρόνου.
Αν κάναμε ένα ταξίδι στην Παλαιολιθική εποχή, την περίοδο που οι άνθρωποι περιόδευαν και ζούσαν από το κυνήγι, θα βλέπαμε τους μακρινούς προγόνους μας να ζουν σε σπήλαια και σε υποτυπώδεις ξύλινες καλύβες από κλαδιά.
Στη Νεολιθική εποχή, η εγκατάσταση σε μόνιμα σημεία, όπου υπήρχε νερό, δυνατότητα καλλιέργειας της τροφής και διατήρησης οικόσιτων ζώων, οδήγησε σε βελτίωση των συνθηκών με το ξύλο και την πέτρα να αποτελούν τα πρώτα υλικά για πιο σταθερές εστίες.
Αυτό που σήμερα ονομάζουμε «πόλη» οργανώθηκε πρώτα στη Μεσοποταμία και στην Αίγυπτο την Εποχή του Χαλκού με τις ανασκαφές να φέρνουν στο φως ακόμα και πολυτελείς οικίες με λουτρά, αποχέτευση ή και αίθρια. Ένα υλικό που προστέθηκε είναι ο πηλός που σε συνδυασμό με τα άχυρα ή άλλα φυτά βοηθούσε στη διατήρηση μιας καλής θερμοκρασίας εντός του σπιτιού.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Εστία δοξάστηκε ως θεότητα στην Αρχαία Ελλάδα και στην Αρχαία Ρώμη, παρόμοια ο Bes και η Beset στην Αρχαία Αίγυπτο. Με μια μικρή έρευνα, θα δείτε ότι όλοι οι λαοί είχαν μια ή περισσότερες θεότητες σχετικές με την προστασία του σπιτιού και των ιδιοκτητών του ή όσων διέμεναν σε αυτό.
Όσο περνάνε τα χρόνια, η τέχνη της οικοδομής εξελίσσεται, με αποτέλεσμα να κατασκευάζονται σπίτια με ορόφους. Τα σπίτια έπρεπε να είναι ταυτόχρονα ασφαλή, φωτεινά με αποθηκευτικούς χώρους. Στα υλικά προστέθηκε και ο ψημένος πηλός, δηλαδή τα κεραμίδια.
Η Βυζαντινή αρχιτεκτονική έδωσε ιδιαίτερη βάση στις προφυλάξεις. Οι οικισμοί, ούτως ή άλλως ήταν οχυρωμένοι, αλλά οι τεχνίτες μπόρεσαν να χτίσουν πύργους που δεν θα έπεφταν στον πρώτο σεισμό και θα άντεχαν στις επιθέσεις οποιουδήποτε εχθρού. Ο μεσαίωνας στη Δυτική Ευρώπη δεν άλλαξε πολλά πράγματα, εκτός απο το εύρος των κάστρων με τους πολλούς αποθηκευτικούς χώρους, τις αυλές και τις ενισχυμένες προφυλάξεις.
Φυσικά, το ξύλο παρέμενε, αναγκαστικά, το αγαπημένο υλικό των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού που ζούσε σε καλύβες, αλλά με κάποια πατάρια ή κελάρια αποθήκευσης.
Ακόμα και σήμερα, υπάρχουν παραδείγματα εστιών, σπιτιών που μας έρχονται από το παρελθόν. Οι γιούρτες της Μογγολίας ή τα υπόσκαφα της Τυνησίας, όπου η ευφυΐα του ανθρώπου έβαλε τα δυνατά της για να γίνονται υποφερτές οι ακραίες καιρικές συνθήκες.
Το 19ο αιώνα η Βιομηχανική Επανάσταση επέδρασε δραστικά στον τομέα της κατοικίας. Το αστικό τοπίο διαμορφώθηκε εκ νέου με το χτίσιμο πολυκατοικιών για να στεγαστούν όσοι και όσες συνέρρεαν στις πόλεις για να εργαστούν. Εξελίχθηκαν τα αποχετευτικά δίκτυα, ενώ αργότερα η χρήση του ηλεκτρισμού πρόσφερε το ηλεκτρικό φως, τους ανελκυστήρες, αλλά και τη δυνατότητα να αντλείται το νερό και να φτάνει στα υψωμένα κτίρια.
Η χρήση του χάλυβα και του τσιμέντου έφεραν αλλαγές που δεν είχαν φανταστεί οι άνθρωποι. Τα σπίτια έγιναν πιο ασφαλή, πιο προστατευμένα από τις καιρικές συνθήκες, αν και η ομοιομορφία τους και το μέγεθός τους σε πολλές περιπτώσεις δεν ευνοούσαν τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η έρευνα δεν σταματάει και νέα υλικά δοκιμάζονται, ενώ με γνώμονα τη βιωσιμότητα, ακόμα και το ξύλο έχει επιστρέψει δυναμικά ως υλικό.
Το σπίτι ήταν πάντοτε συνυφασμένο με την ασφάλεια. Ήταν και είναι μια βάση, ένα γνώριμο σημείο, ένα καταφύγιο και ησυχαστήριο. Είναι μέρος της ζωής μας και θαρρείς ότι είναι μέλος της οικογένειας του καθενός.
Σπίτι μου, σπιτάκι μου…
Πηγή: minetta.gr
