Μια παράξενη αμηχανία επικρατεί στην αγορά. Ταυτόχρονα όμως, σπασμωδικές ενέργειες, από διάφορες πλευρές, έρχονται να επιτείνουν την ανησυχία για τον τρόπο με τον οποίον θα προσαρμοστεί η αγορά στις νέες ρυθμίσεις, που προβλέπονται από 1ης Ιανουαρίου 2014. Τα ζητήματα, ως προς την εφαρμογή των Πράξεων 30 και 31 της Τράπεζας της Ελλάδος, μπορούν να ταξινομηθούν τελικά σε τρεις κατηγορίες: α) οργανωτικά των εταιρειών, β) οργανωτικά των διαμεσολαβητών και γ) διαχείριση ασφαλίστρων.
Ως προς το πρώτο, τα οργανωτικά των εταιρειών, οι περισσότερες εταιρείες (οι οποίες άλλωστε γνώριζαν εδώ και μήνες για τις επερχόμενες αλλαγές) είναι έτοιμες να αναδιοργανώσουν τις υπηρεσίες τους, να συμπληρώσουν τη δομή τους, να αποφασίσουν ακριβώς την πολιτική τους και συνεπώς να συντάξουν την “Εμπορική τους Πολιτική” και την “Πολιτική Διαχείρισης Παραγωγής και Είσπραξης Ασφαλίστρων-ΠΟΔΙΠΕΑ”. Όποια εταιρεία επικαλεστεί αδυναμία προσαρμογής της, μάλλον θα έχει άλλους λόγους για να το κάνει. Στη συνέχεια και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2014, θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τις συμβάσεις που έχουν με τους Συνεργάτες τους, είτε με τροποποιητικές πράξεις είτε με νέες αυτόνομες συμβάσεις. Αν σκεφθούμε δε, ότι πολλές εταιρείες έχουν εφαρμόσει εδώ και πολύ καιρό, έστω και πιλοτικά, διαδικασίες Τυπώνω-Πληρώνω ή Πληρώνω-Τυπώνω ή όπως αλλιώς τις λένε, έχουν συνεπώς αποκτήσει την τεχνογνωσία και έχουν ήδη διορθώσει τις πιθανές ατέλειες που σε κάθε νέα εφαρμογή προκύπτουν. Για δε τα υπόλοιπα περί αρχείων προμηθειών, υπερπρομηθειών, πελατολογίων, συνεργατών κ.λπ., αυτά υπάρχουν ούτως ή άλλως, απλώς θα πρέπει να διαμορφωθούν οι σχετικές «εκτυπώσεις», τα σχετικά αρχεία που προβλέπει η Πράξη 30 και να δρομολογηθεί η διαδικασία παροχής τους. Άρα, ως προς τα οργανωτικά των εταιρειών, δεν πρέπει να υφίσταται σοβαρό πρόβλημα.
Ως προς το δεύτερο, τα οργανωτικά των διαμεσολαβητών τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα. Φυσικά και αυτοί γνώριζαν εδώ και μήνες για τις επερχόμενες αλλαγές, αλλά οι περισσότεροι, είτε λόγω κακής ενημέρωσης, είτε λόγω αδιαφορίας, είτε λόγω των γενικότερων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια, δεν έχουν προσαρμοστεί. Αποτέλεσμα, πολλοί διαμεσολαβητές στερούνται ακόμα και στοιχειώδους μηχανοργάνωσης, πολλοί εξακολουθούν να λειτουργούν όπως και πριν από 20 και 30 χρόνια και ουσιαστικά δεν προφταίνουν να προσαρμοστούν. Η τήρηση των προβλεπομένων αρχείων, η προσυμβατική ενημέρωση που πελάτη και οι διαδικασίες ασφάλισης, δεν αποτελούν πλέον θέμα θέλησης ή εντιμότητας του διαμεσολαβητή, αλλά οργάνωσης και λειτουργίας του γραφείου του. Ουδεμία δε σημασία έχει αν διαθέτει ή όχι ιδιαίτερο γραφείο ως επαγγελματική έδρα, αν έχει έδρα το σπίτι του ή οτιδήποτε άλλο. Τα αρχεία πλέον πρέπει να τηρούνται, να είναι εύκολα προσβάσιμα και ενημερωμένα. Παράλληλα, πολλές εταιρείες θα παρέχουν πλέον μόνο ηλεκτρονική υποστήριξη προς τους Συνεργάτες τους για ενημέρωση-προσφορές-έκδοση κ.λπ. και συνεπώς μεγάλος όγκος διαμεσολαβητών βρίσκεται προ «οργανωτικής ανεπάρκειας», που δεν καλύπτεται μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2014. Πιστεύω ειλικρινά, ότι για αυτούς τους διαμεσολαβητές, το σοκ των αλλαγών θα είναι εξίσου μεγάλο ή και μεγαλύτερο από το σοκ της είσπραξης και απόδοσης των ασφαλίστρων. Φυσικά, για να μην αδικήσουμε το χώρο της διαμεσολάβησης, υπάρχουν και γραφεία υποδείγματα ως προς την οργανωτική τους δομή και τις εφαρμοσμένες διαδικασίες λειτουργίας τους, που θα ζήλευαν και οι πιο οργανωμένες ασφαλιστικές εταιρείες. Και δεν αναφερόμαστε μόνο σε μεγάλα «μπροκεράδικα» αλλά και σε μεσαίου μεγέθους πρακτορεία, που είναι πιο μπροστά από τις εξελίξεις.
Ως προς το τρίτο, τη διαχείριση των ασφαλίστρων, υπάρχει ένα τεράστιο αλαλούμ. Καταρχήν, το θέμα αυτό αφορά τόσο στις εταιρείες, όσο και στους διαμεσολαβητές, αφού έγινε ανελαστικό τμήμα της αλυσίδας ασφάλιση-έκδοση-είσπραξη-απόδοση. Το θέμα αυτό λοιπόν, χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες: 1) τα νέα ασφάλιστρα και 2) την αποπληρωμή των παλαιών, δηλαδή το κλείσιμο του νόμιμου ανοίγματος.
Για τα νέα ασφάλιστρα, η αγορά δεν είναι έτοιμη. Κάποιες εταιρείες μπορεί να είναι, κάποιοι διαμεσολαβητές μπορεί να είναι, αλλά στο σύνολό της η αγορά δεν είναι έτοιμη. Και πολύ περισσότερο δεν είναι έτοιμος ο καταναλωτής, τον οποίον εμφανέστατα «αγνοούν» όλες οι πλευρές, ενώ υποτίθεται ότι όλοι για εκείνον δουλεύουν και εκείνον προστατεύουν. Είναι αστείο να σκεφθεί κάποιος, ότι την 1η Ιανουαρίου ο καταναλωτής είναι έτοιμος να αποδεχθεί και να εφαρμόσει τα όσα επιβάλει η Εποπτική Αρχή, είτε συμφωνούν, είτε διαφωνούν εταιρείες και διαμεσολαβητές. Και η ευθύνη, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, δεν βαρύνει τον ίδιον. Είτε είναι φυσικό πρόσωπο-οικογένεια, είτε είναι νομικό πρόσωπο-επιχείρηση, δεν έχει τη δυνατότητα της βίαιης προσαρμογής στα νέα οικονομικά δεδομένα. Γιατί για τον καταναλωτή, η προσαρμογή του δεν προβλέφθηκε να είναι σταδιακή, είναι απόλυτη και απότομη, από το πρώτο ασφαλιστήριο που θα ανανεωθεί ή θα εκδοθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2014. Άσπρο-μαύρο δηλαδή, πληρώνεις μπροστά παίρνεις ασφαλιστήριο, δεν πληρώνεις είσαι ανασφάλιστος. Όποιοι πιστεύουν π.χ. ότι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες ή βιομηχανικές μονάδες να πληρώσουν μετρητοίς (και πιθανότατα προκαταβολικά) τα ασφάλιστρα για το στόλο των αυτοκινήτων τους ή για τις εγκαταστάσεις τους, μάλλον ζουν σε άλλη χώρα. Το ίδιο και για τον οικογενειάρχη που δεν τα βγάζει πέρα. Θα δημιουργηθεί μια νέα γενιά ανασφάλιστων στον κλάδο αυτοκινήτων και κατά συρροή ακυρώσεις στον κλάδο πυρός ή γενικότερα σε μη υποχρεωτικές ασφαλίσεις.
Για την αποπληρωμή του ανοίγματος των 2-3 μηνών, υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο αλαλούμ. Ήδη προσεγγίζονται από πλευράς εταιρειών διαμεσολαβητές, που ακούνε ότι μπορείτε να φανταστείτε. Χθες, «επιθεωρητής» μεγάλης εταιρείας πρότεινε σε ενήμερο πράκτορα, να του υπογράψει επιταγές για την παραγωγή του υφιστάμενου διμήνου (ώστε με τη νέα παραγωγή του Νοεμβρίου να βρεθεί ο διαμεσολαβητής… στο μήνα του). Τι περίοδο του πρότεινε; ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥΣ ΜΗΝΕΣ. Ο διαμεσολαβητής νόμισε ότι δεν άκουσε καλά και του είπε: «δεκατέσσερις μήνες είναι λίγοι, να τους κάνουμε εικοσιτέσσερις, δυο χρόνια δηλαδή και να υπογράψω τις επιταγές, να ξεμπερδεύω μια-μια εταιρεία» και ο «επιθεωρητής» τον διόρθωσε αυστηρά: «τέσσερις είπα, όχι δεκατέσσερις…».
Σημασία έχει ότι οι εταιρείες αυτήν τη στιγμή επεξεργάζονται εναλλακτικά σενάρια διακανονισμών, ώστε να είναι έτοιμες για το τι θα προτείνουν στους Συνεργάτες τους. Δεν βγαίνει όμως καμία μπροστά γιατί περιμένει να δει και τον ανταγωνισμό και ανάλογα θα δημοσιοποιήσει το κατάλληλο από τα σενάρια που έχει. Το θέμα αυτό θα εξελιχθεί πιθανότατα σε μοχλό αναδιανομής μεριδίων αγοράς!